Thị trường bảo hiểm, nhất là kênh bán qua ngân hàng (bancassurance), vừa qua tăng trưởng nhanh, song xuất hiện nhiều mặt trái. Chẳng hạn, ngân hàng ép khách vay mua kèm bảo hiểm hoặc đánh tráo khái niệm giữa sản phẩm này với gửi tiết kiệm.

Tại báo cáo gửi đại biểu Quốc hội trước phiên chất vấn tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 18/3, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc đánh giá bancassurance giúp hoạt động khai thác bảo hiểm đa dạng, nhưng dịch vụ này khiến thị trường phức tạp hơn và cần chấn chỉnh.

Năm nay, Bộ Tài chính sẽ thanh tra 6 doanh nghiệp bảo hiểm, trong đó có hai đơn vị bán sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư với ngân hàng là Mirae Asset Prévoir và Cathay Life Việt Nam.

Bảo hiểm liên kết đầu tư gồm hai phần riêng biệt phí bảo hiểm và đầu tư thêm có rủi ro. Đây là loại sản phẩm phức tạp nhưng được các nhà bảo hiểm triển khai một cách ồ ạt, nhất là qua kênh ngân hàng, khiến nhiều người hiểu sai về sản phẩm này. Hàng loạt vụ khiếu nại xảy ra vào năm ngoái do khách hàng cho rằng họ đã bị đánh tráo khái niệm giữa tiết kiệm và bảo hiểm đầu tư.

Do phát triển nhanh, thị trường bảo hiểm, nhất là bảo hiểm nhân thọ đã phát sinh vấn đề về chất lượng tư vấn, dịch vụ chăm sóc, giải quyết quyền lợi khách hàng, theo đánh giá của Bộ Tài chính.

Để chấn chỉnh lại thị trường này, nhiều quy định được Bộ Tài chính đưa ra, giúp tăng minh bạch thông tin và bảo vệ tốt hơn người mua bảo hiểm.

Các doanh nghiệp bảo hiểm cũng phải chấn chỉnh việc bán chéo sản phẩm qua ngân hàng; giám sát hợp đồng đại lý bảo hiểm. Họ cũng bị cấm ép buộc người mua bảo hiểm dưới mọi hình thức.

Bộ Tài chính cùng Cơ quan thanh tra, giám sát (Ngân hàng Nhà nước) quản lý, giám sát việc nhân viên ngân hàng ép khách mua bảo hiểm khi giải ngân khoản vay.

Cũng theo báo cáo, 10 doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ bán sản phẩm liên kết đầu tư đã bị thanh tra trong hai năm qua. Sau thanh tra, bộ này kiến nghị xử lý tài chính 21.000 tỷ đồng, xử phạt hành chính hai doanh nghiệp 310 triệu đồng.

Thị trường bảo hiểm tăng trưởng bình quân 20% mỗi năm. Đến cuối 2023, các doanh nghiệp đã chi trả quyền lợi bảo hiểm gần 86.400 tỷ đồng. Số công ty trên thị trường có tổng tài sản khoảng 913.000 tỷ đồng, tăng hơn 11% so với 2022.

Phương Dung