Trong khi diễn biến sụt giảm của giá quặng sắt làm dấy lên lo ngại rằng Trung Quốc chưa nỗ lực đủ để khởi động lại ngành xây dựng và sản xuất, thị trường chứng khoán đã phục hồi sau đợt sụt giảm gần đây khi các nhà đầu tư kỳ vọng rằng lợi nhuận doanh nghiệp đang trên đà phục hồi.
Trong khi đó, các nhà đầu tư ngày càng nhìn thấy sự chia rẽ giữa nền kinh tế cũ và nền kinh tế mới khi Trung Quốc thúc đẩy các động lực tăng trưởng để thay thế nhu cầu đang sụt giảm từ lĩnh vực bất động sản.
Cổ phiếu chắc chắn đã được hưởng lợi từ hoạt động mua vào của Chính phủ để hỗ trợ giá, cũng như chính sách tiền tệ nới lỏng hơn, nhưng chúng cũng đang báo hiệu sự nhiệt tình đối với một số ngành công nghiệp mới nổi. Đồng thời, tình trạng sụt giảm giá quặng sắt ngày càng sâu sắc hơn khi các thách thức tiếp tục gia tăng trong nền kinh tế truyền thống và các biện pháp kích thích tài chính không được như kỳ vọng.
Chỉ số CSI 300 đã tăng 13% so với mức thấp nhất trong 5 năm vào đầu tháng 2. Chi Kai, Giám đốc đầu tư của Shanghai Cosine Capital Management Partnership cho biết, mức hồi phục này chủ yếu được thúc đẩy bởi “các lĩnh vực tăng trưởng bao gồm AI và rượu, cùng với kỳ vọng về chính sách tiền tệ nới lỏng hơn”.
Trong khi đó, hợp đồng tương lai quặng sắt ở Singapore đã giảm hơn 20% trong năm nay và đóng cửa ở mức thấp nhất kể từ tháng 8 vào thứ Hai (11/3).
Tín hiệu từ giá thép
Trong khoảng hai thập kỷ, quặng sắt là một đại diện hữu ích cho nền kinh tế Trung Quốc phụ thuộc vào sự tăng trưởng dựa vào xây dựng. Những mức đỉnh và đáy của thép được thúc đẩy bởi những nỗ lực định kỳ của Trung Quốc nhằm tăng cường chi tiêu cho bất động sản và cơ sở hạ tầng. Quá trình đô thị hóa và công nghiệp hóa chóng mặt đã thúc đẩy nhu cầu và tăng lợi nhuận tại các công ty khai thác toàn cầu như BHP Group Ltd. và Rio Tinto Group.
Nhưng, việc các nhà chức trách siết chặt lĩnh vực bất động sản đang thay đổi mô hình đó và vận mệnh của quặng sắt hiện gắn liền với các yếu tố cụ thể hơn. Năm ngoái, giá quặng sắt đã tăng mạnh nhờ ba yếu tố chính: Hoạt động thúc đẩy các nhà phát triển bất động sản hoàn thành các dự án nhà ở bị đình trệ, xuất khẩu thép của Trung Quốc tăng và nguồn cung thép phế liệu thắt chặt.
Giờ đây, mối nguy hiểm là làn sóng hoàn thiện các dự án bất động sản sẽ kết thúc mà không được thay thế thỏa đáng bằng những dự án gối đầu mới. Theo Capital Economic, sự điều chỉnh dự kiến trong hoạt động xây dựng của Trung Quốc thậm chí còn chưa bắt đầu.
Chính phủ đã giới thiệu các chương trình nhà ở công cộng như một cứu cánh cho thị trường xây dựng, nhưng “không có biện pháp nào trong số này có thể bù đắp được sự suy yếu về nhu cầu bất động sản cơ bản một cách vô thời hạn”, Capital Economic cho biết.
Thất vọng về chính sách
Sau khi Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc - sự kiện chính trị quan trọng nhất trong năm của Trung Quốc kết thúc vào thứ Hai (11/3), đã không có các biện pháp kích thích mạnh mẽ hơn để hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng 5% của chính phủ nào được ra. Một quan chức hàng đầu đã nhắc lại khẩu hiệu rằng “nhà là để ở, không phải để đầu cơ”, một điệp khúc chắc chắn đã khiến lĩnh vực bất động sản và các ngành liên quan phải “ớn lạnh”.
Vey-Sern Ling, Giám đốc điều hành tại Union Bancaire Privee cho biết: “Quặng sắt được thúc đẩy bởi chi tiêu xây dựng và cơ sở hạ tầng, nhưng cho đến nay vẫn chưa có dấu hiệu kích thích tài chính lớn nào từ chính phủ trên mặt trận đó… Mặc dù vậy, đối với cổ phiếu, có rất nhiều yếu tố tích cực”.
Tâm lý trên thị trường chứng khoán Trung Quốc đã được cải thiện rõ rệt kể từ đầu năm sau khi có năm thuộc top tệ nhất thế giới. Giờ đây, các nhà đầu tư đang dần quan tâm hơn đến chủ đề một nền kinh tế công nghệ cao hơn.
Trong khi hoạt động mua vào cổ phiếu của “đội tuyển quốc gia” đã giúp thị trường tìm được mức đáy, thì cũng có những dấu hiệu rõ ràng cho thấy các lĩnh vực được cho là được các lãnh đạo ưa chuộng – từ xe điện đến chip bán dẫn, năng lượng mặt trời và trí tuệ nhân tạo – đang giành chiến thắng.
Chứng khoán hồi phục
Chỉ số ChiNext thiên về lĩnh vực công nghệ đã bước vào thị trường tăng giá kỹ thuật vào thứ Hai (11/3), nhờ lợi nhuận lớn của các công ty năng lượng mới hàng đầu.
“Quặng sắt có liên quan chặt chẽ với nền kinh tế thực, nhưng Chính phủ Trung Quốc hiện đang chuyển sang các lực lượng sản xuất mới như các ngành công nghệ cao để thúc đẩy nền kinh tế và làm suy yếu động lực từ đầu tư cơ sở hạ tầng”, Shen Meng, Giám đốc tại Chanson & Co. cho biết.
Tuy nhiên, giá quặng sắt đã từng khiến các nhà đầu tư ngạc nhiên với mức tăng trong năm ngoái.
Chính phủ vẫn chưa thể đưa ra các biện pháp quyết liệt hơn để bảo vệ mục tiêu tăng trưởng trong năm nay, chẳng hạn như tăng cường chi tiêu cho cơ sở hạ tầng. Và quặng sắt, giống như tất cả các hàng hoá khác, phụ thuộc vào các yếu tố cung, trong đó giá chỉ có thể giảm cho đến khi các nhà sản xuất có chi phí cao buộc phải cắt giảm sản lượng.
Yang Junxuan, nhà quản lý quỹ tại Shanghai Junniu Private Fund Management cho biết: “Cổ phiếu có thể giảm trong thời gian ngắn nếu đội tuyển quốc gia rút hỗ trợ, nhưng hướng đi dài hạn là tăng… Đối với quặng sắt, nhu cầu có thể tiếp tục suy yếu tùy thuộc vào những gì chính phủ sẽ làm để thúc đẩy tiêu thụ”.