Giữa tuần này, Hạ viện Mỹ thông qua dự luật có thể dẫn đến lệnh cấm TikTok trên toàn quốc. Mặc dù ứng dụng do Trung Quốc sở hữu này sẽ không sớm biến mất khỏi điện thoại của dân Mỹ, rất nhiều người trong số 170 triệu người dùng ở nước này đang rất lo lắng.

Tuy nhiên, theo CNN , người Mỹ có thể học hỏi kinh nghiệm về cuộc sống không TikTok từ quốc gia đông dân nhất thế giới - Ấn Độ.

Vào tháng 6/2020, chính quyền New Delhi bất ngờ ban hành lệnh cấm TikTok và một số ứng dụng nổi tiếng khác của Trung Quốc.

Quyết định đột ngột của chính phủ gây sốc cho 200 triệu người dùng TikTok ở Ấn Độ. Nhưng rồi sau 4 năm, nhiều người đã lãng quên nền tảng mạng xã hội này.

Cuộc sống không TikTok

Năm 2020, TikTok là ứng dụng phổ biến với những người Ấn Độ đang tìm kiếm sự giải thoát khỏi áp lực của các đợt phong tỏa nghiêm ngặt liên quan đến đại dịch COVID-19.

Saptarshi Ray, Giám đốc sản phẩm của Viralo, một nền tảng tiếp thị qua người nổi tiếng có trụ sở tại Bengaluru, cho biết: “Mọi người ở Ấn Độ đều muốn trở thành ngôi sao Bollywood và TikTok đã biến ước mơ đó thành hiện thực bằng cách giúp mọi người, kể cả người dân các thị trấn nhỏ, có thể trở thành ngôi sao chỉ sau một đêm”.

Lệnh cấm TikTok của Ấn Độ đã ảnh hưởng tới không ít người khi đó. Nhiều người làm nội dung trên TikTok (TikToker) thừa nhận, họ cảm thấy bối rối và bất bình trước quyết định này. Tuy nhiên, họ không mất nhiều thời gian để có những lựa chọn thay thế.

Một cuộc chiến khốc liệt nổ ra giữa các ông lớn công nghệ Mỹ và các startup trong nước để lấp đầy khoảng trống. Chỉ trong vòng một tuần sau lệnh cấm, Instagram đã tận dụng cơ hội, ra mắt bản sao của TikTok - Instagram Reels, tại Ấn Độ. Google cũng giới thiệu dịch vụ video ngắn được gọi là YouTube Shorts.

"Lệnh cấm Tiktok đã tạo ra cơ hội kinh doanh trị giá hàng tỷ USD khi 200 triệu người dùng TikTok cần một nền tảng khác để chuyển sang", Nikhil Pahwa, người sáng lập trang web công nghệ MediaNama cho hay.

Các ứng dụng do Ấn Độ tự phát triển như MX Taka Tak và Moj cũng bắt đầu nhận được sự quan tâm từ người dùng với độ phổ biến gia tăng. Tuy nhiên, các startup địa phương này nhanh chóng lụi tàn bởi không thể cạnh tranh về phạm vi tiếp cận và sức mạnh tài chính với các công ty Mỹ.

Một phát ngôn viên của Google cho biết "hệ sinh thái sáng tạo YouTube" đã đóng góp khoảng 2 tỷ USD cho nền kinh tế Ấn Độ trong năm 2022.

Theo Saptarshi Ray, những người sáng tạo nội dung Ấn Độ đã nhanh chóng chuyển tất cả nội dung cũ họ quay cho TikTok sang Instagram Reels và YouTube Shorts. Anh cho biết: "Một số người nổi tiếng đã tải lên 7 Reels mỗi ngày và thu hút 4 - 5 triệu người theo dõi mỗi năm".

Bỏ TikTok có thực sự cải thiện an ninh mạng?

Các quan chức và nhà lập pháp Mỹ từ lâu đã bày tỏ lo ngại rằng chính phủ Trung Quốc có thể buộc ByteDance, công ty mẹ của TikTok, giao nộp dữ liệu thu thập được từ người dùng Mỹ.

Trung Quốc và TikTok nhiều lần bác bỏ những thông tin này.

Các chuyên gia về an ninh mạng nhận định, những lo ngại về an ninh quốc gia xung quanh TikTok phần lớn vẫn mang tính giả thuyết. Trong khi đó, các chuyên gia Ấn Độ cho rằng việc loại bỏ TikTok không tạo ra một không gian mạng an toàn hơn.

“Tôi không chắc chắn việc loại bỏ TikTok có làm giảm thiểu mối đe dọa an ninh mạng hay không. Nếu người dùng không tự nâng cao nhận thức về phần mềm trên điện thoại của họ hoặc những gì họ tải xuống từ internet, vẫn khó có thể đảm bảo an toàn”, Vivan Sharan, đối tác tại Koan Advisory Group, một công ty tư vấn chính sách công nghệ có trụ sở tại Delhi, cho biết.

Về vấn nạn tin giả, Sharan cho rằng: "Về mặt nội dung và môi trường thông tin sai lệch, rõ ràng là chúng ta vẫn phải vật lộn với các vấn đề nghiêm trọng như deepfakes (video giả mạo)... dù có hay không có TikTok. Giả sử TikTok thực sự có vấn đề, các tin tức giả mạo vẫn có thể lan truyền qua các nền tảng khác".