Hàng năm, từ tháng 11 đến tháng 4 âm lịch hàng năm, làng nghề sản xuất muối tại ấp Lưu Hoa Thanh, (xã Tân Thuận, huyện Ðầm Dơi, tỉnh Cà Mau) lại nhộn nhịp vào vụ.
Vụ muối năm nay, diêm dân được sự ủng hộ của thời tiết nên có năng suất cao, nhưng giá muối lại giảm khoảng 30% so với vụ mùa trước.
Theo Vietnam+, ấp Lưu Hoa Thanh hiện có 55 hộ sản xuất muối. Từ đầu năm đến nay, các hộ thu hoạch ổn định, đạt năng suất cao. Tuy nhiên, giá muối hiện tại đã giảm xuống còn từ 900-1.100 đồng/kg.
Gia đình anh Võ Minh Vương (ở ấp Lưu Hoa Thanh, xã Tân Thuận) đã gắn bó với nghề muối hơn 10 năm. Năm nay, nắng nóng kéo dài nên vụ mùa của gia đình anh thuận lợi. Anh Vương bảo thời tiết thuận lợi để làm ra hạt muối cũng đồng nghĩa với công sức bỏ ra nhiều hơn, nhưng lại bán không được giá.
Giá muối năm nay giảm hơn 30% so với cùng kỳ khiến diêm dân ở Cà Mau lo lắng. Ảnh minh họa: TTXVN
“Giá cả năm nay sụt hơn rất nhiều so với năm rồi. Năm rồi 1.500 đồng/kg, năm nay chỉ khoảng 900 đồng. Muối đen giảm khoảng 30%, năm nay chỉ còn khoảng 900 – 1.000 đồng/kg”, anh Vương chia sẻ với VOV.
Trên diện tích khoảng 1.300 m2 canh tác, mùa muối này gia đình anh Võ Minh Vương ước thu hoạch khoảng 30 tấn, không thua kém năm ngoái. Tuy nhiên, do giá muối giảm mà thu nhập gia đình anh ước giảm khoảng 30%, lợi nhuận cũng giảm tương đương chỉ còn khoảng 20 triệu đồng cho cả vụ.
Để nâng cao năng suất muối, xã Tân Thuận đã kết hợp với Trung tâm Khuyến nông-Khuyến ngư huyện Đầm Dơi hướng dẫn mô hình làm muối trải bạt. Đến nay đã có 40 hộ tham gia.
Anh Trần Quốc Huy (xã Tân Thuận, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau) chia sẻ vấn đề chính của nghề muối cũng như nhiều mô hình sản xuất khác là đầu ra của sản phẩm.
Anh Huy chia sẻ thêm, nghề làm muối chủ yếu là “lấy công làm lãi,” chính vì vậy đây là nghề rất vất vả. Do đó, mong muốn lớn nhất của bà con diêm dân nơi đây là được quan tâm, hỗ trợ các trang thiết bị, máy móc để giảm sức lao động, đồng thời đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng giao thông đường bộ, cũng như nạo vét các kênh rạch đường thủy đồng bộ hơn...
Hiện, địa phương đã thành lập được Hợp tác xã sản xuất Muối Tân Thuận. Đây là điều kiện thuận lợi để xây dựng sản phẩm muối đạt chuẩn như OCOP trong thời gian tới, cũng như tạo thêm việc làm cho nhiều lao động tại chỗ.
Theo Bnews, với vị trí địa lý, Việt Nam được đánh giá là một nước có thể phát triển mạnh nghề muối. Tuy nhiên, việc sản xuất còn gặp nhiều khó khăn, phương pháp sản xuất chủ yếu thủ công, quy mô phân tán theo hộ diêm dân dẫn đến năng suất, chất lượng muối thấp. Chất lượng và số lượng muối tại các đồng muối công nghiệp chưa đáp ứng được yêu cầu của ngành công nghiệp hóa chất. Do vậy, bên cạnh sự dư thừa muối sản xuất trong nước thì Việt Nam vẫn phải nhập khẩu muối công nghiệp.
Theo Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn, diện tích sản xuất muối năm 2022 là trên 11.000 ha, giảm khá nhiều so gần 13.160 ha của năm 2017. Diện tích sản xuất muối giảm giảm dần trong những năm gần đây bởi thu nhập từ sản xuất muối thấp. Người dân đã dần chuyển đổi diện tích sản xuất kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy hải sản hoặc chuyển sang làm nghề khác nên một số diện tích sản xuất muối bị bỏ hoang.
Trong khi đó, về thị trường muối hiện nay, ông Hồ Xuân Vinh, Giám đốc công ty TNHH ABACA Việt Nam cho rằng, người tiêu dùng Việt Nam đang đánh đồng các sản phẩm muối mà chưa biết rõ đến chất lượng của từng loại. Nhiều doanh nghiệp sản xuất muối đã đầu tư trang thiết bị máy móc hiện đại để đưa ra sản phẩm muối đa dạng với nhiều giá trị mang lại lợi ích khác nhau cho người tiêu dùng. Nhưng để người tiêu dùng tìm hiểu và chọn lựa những sản phẩm chất lượng vẫn đang là một bài toán khó.
Theo các chuyên gia, phát triển các sản phẩm muối cần đa dạng hơn như muối hầm, muối cho người ăn kiêng, muối làm đẹp… Hiện tại sản phẩm muối biển sạch giàu vi lượng có lợi sức khỏe của Việt Nam đã xuất khẩu sang một số nước như: Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc... nhưng số lượng chỉ ở vài chục nghìn tấn mỗi năm. Các doanh nghiệp đang thúc đẩy, tìm kiếm thị trường nước ngoài để xuất khẩu muối nhằm đem lại giá trị kinh tế cao hơn.
Ông Vinh mong muốn trong thời gian tới, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ là đầu mối kết nối với các doanh nghiệp với các dự án muối để tiếp cận và phát triển nghề muối, xây dựng chuỗi giá trị nhằm ồn định thu nhập cho người nông dân. Qua đó cũng đẩy mạnh truyền thông, quảng bá những sản phẩm chất lượng, an toàn tới người tiêu dùng.
Bên cạnh đó, ông Vinh cũng đề xuất Bộ Nông nghiệp và Phát triển có những hỗ trợ trong xây dựng và hoàn thiện các quy định, tiêu chí để đảm bảo chất lượng muối.
Minh Hoa (t/h)