Nguyễn Anh Vũ cùng tác phẩm được dùng trang trí tại các lễ hội, cuộc thi - Ảnh: THANH NGUYÊN
Đam mê ẩm thực từ nhỏ, chàng trai quê Bình Định ấy đã đặt chân đến Đà Nẵng bắt đầu theo đuổi nghiệp nấu nướng từ năm 2014. Anh Vũ đã làm đầu bếp tại các khu nghỉ dưỡng và khách sạn hàng đầu ở Đà Nẵng. Với năng khiếu trời cho, có thể nói anh đã tạo làn gió mới cho công việc cắt tỉa rau củ trang trí bàn ăn.
Âm thầm nỗ lực
Anh Vũ bắt đầu tập cắt tỉa củ quả khi làm bếp tại Đà Nẵng. Cứ sau giờ hết ca, về nhà Vũ lại bày biện đống củ quả ra tỉa tót. Nhiều hôm ngồi đến tối muộn mà mấy tác phẩm tỉa ra nhìn vẫn chưa ưng mắt, may mà luôn có vợ động viên. Anh Vũ cười: "Trong nhà có thể thiếu cái này cái kia, chỉ có cà rốt và bí đỏ hầu như không bao giờ thiếu".
Tỉa được rồi đó, kỹ thuật cắt tỉa cũng nắm vững, Vũ đã tạo được nhiều loại hoa văn từ củ quả để trang trí bàn ăn nhưng việc tạo hình những tác phẩm nghệ thuật công phu, tạo hình mặt người hay con vật anh khá loay hoay, vẫn chưa biết phải bắt đầu từ đâu. Để theo đuổi bộ môn này, Vũ dùng hẳn một tháng lương mua bộ dao cắt tỉa chuyên nghiệp.
Cả chục cây dao nhỏ với hình thù và công dụng khác nhau, mua về chứ lúc đầu anh còn chưa biết hết công dụng, sử dụng từng cái ra sao. "Những chiếc dao này rất bén, do mới đầu tập tạo hình tay mình còn cứng, lại phải xử lý những chi tiết rất nhỏ nên bị dao cứa đứt tay là chuyện như cơm bữa" - Anh Vũ kể.
Nghệ thuật cắt tỉa, tạo hình củ quả khá đa dạng mà mỗi loại hình sẽ cần những loại củ quả phù hợp. Chẳng hạn để tạo hình con vật hay mặt người, bí đỏ và cà rốt sẽ phù hợp. Hay những loại củ quả có màu sắc đậm sẽ dễ thể hiện các chi tiết đường nét hơn những loại có màu trắng.
Ban đầu Vũ chỉ tạo được hình đơn giản như cá heo, hươu, chim chóc. Cứ làm rồi luyện thêm, Vũ đã cho ra những tác phẩm có độ khó cao hơn như rồng, cá chép, phượng hoàng với nhiều chi tiết tỉ mỉ và tinh tế. Nhưng tạo hình mặt người mới đòi hỏi kỹ thuật cao mà anh quyết tâm chinh phục.
Sau thời gian thực làm, rèn giũa tay nghề, lần đầu tiên Anh Vũ tham gia cuộc thi cắt tỉa củ quả ở Triển lãm quốc tế Food & Hotel Việt Nam tổ chức tại TP.HCM và đoạt huy chương đồng. Năm sau đó, Vũ có thêm hai huy chương bạc và thành công nhất khi không chỉ xuất sắc giành hai huy chương vàng mà còn ẵm luôn cúp vô địch cuộc thi này năm 2022.
Những sản phẩm độc lạ
Làm thực tế, Vũ chuộng loại bí đỏ nhập khẩu và củ cải tím nhưng khá hiếm. Theo Vũ, bí đỏ của nước ngoài cứng và giòn, thích hợp để tạo hình mặt người vốn là thể loại anh yêu thích và tâm đắc nhất. Vì thích nên mỗi khuôn mặt được Vũ tạo ra lấy cảm hứng từ nhân vật trong phim kinh dị thường có biểu cảm đôi khi rất quái nhưng khiến người xem đã mắt bởi độ chân thực của nó.
Tạo hình hoa văn từ rau củ quả thì nhiều nhưng tạo hình mặt người như Vũ đang đeo đuổi hiện cũng còn khá hiếm, chưa nhiều người theo đuổi. Cũng bởi đòi hỏi độ tỉ mỉ, chi tiết cao song củ quả nhanh hư, dễ héo nên khi bắt tay tạo hình một sản phẩm nào đó, Vũ sẽ "bật chế độ" không làm phiền để toàn tâm toàn ý hoàn thiện sản phẩm.
Không chỉ phải nhanh, việc tạo hình trên củ quả phải rất cẩn thận và chính xác vì chẳng may lỡ tay có thể hư cả tác phẩm. Thoạt nhìn, công việc tưởng chừng nhẹ nhàng nhưng thực ra đòi hỏi độ kiên trì, chịu được áp lực cao.
Vì sản phẩm hoàn thành cũng chỉ tươi độ vài ba ngày nên khi cần làm nhiều tác phẩm để dự thi hoặc nhận đặt hàng nhiều sản phẩm trang trí các ngày lễ, tiệc, Vũ phải ngồi đồng cả ngày lẫn đêm với đống rau củ.
"Trước đây mình thường làm những tác phẩm hình động vật theo phong cách phương Tây, cố gắng sao cho giống thật nhất có thể. Khi hoàn thành, nhìn rất chỉn chu nhưng cảm giác tác phẩm thiếu thần thái. Tôi đã tìm hình ảnh động vật trên những bức tranh cổ của Trung Quốc để chế tác theo và thấy tác phẩm có hồn hơn" - Vũ khoe.
Truyền nghề
Từ quả bí đỏ, Nguyễn Anh Vũ đã tạo hình mặt người kỳ quái có lúc làm người xem rùng mình vì độ chân thực - Ảnh: NVCC
Mong muốn bộ môn nghệ thuật này được nhiều người biết đến và phát triển thành cộng đồng đông đảo, Nguyễn Anh Vũ luôn sẵn lòng chia sẻ kinh nghiệm đúc kết sau hơn tám năm làm nghề cho những ai cùng đam mê. Hiện anh đang mở lớp dạy cắt tỉa củ quả tại nhà dành cho ai quan tâm muốn tìm hiểu làm nghề.
Nhiều người từ các nơi biết anh đã tìm đến học hỏi. Từng trải nghiệm những khó khăn bước đầu vào nghề, Vũ đã phát hành cuốn sách hướng dẫn khá chi tiết việc tạo hình hàng trăm tác phẩm mình đã làm tặng cho những người muốn theo đuổi bộ môn này.
Tìm tòi hướng đi mới
Tự làm tự học, Anh Vũ đã tìm ra cách bảo quản để các loại rau củ có thể tươi lâu hơn bằng việc ngâm vào phèn chua hoặc nước đá. Tuy nhiên, các sản phẩm tạo ra vẫn không giữ được lâu như kỳ vọng là điều anh luôn trăn trở. Đó cũng là lý do khiến anh thấy tiếc vì tạo ra không ít tác phẩm tâm đắc, bao nhiêu công sức bỏ ra nhưng cuối cùng chỉ lưu lại vài tấm ảnh.
Vũ dẫn chứng cũng là tạo hình con rồng, nhưng rồng đang chầu khác với rồng đang bay lên. Nên việc phác thảo được bố cục đúng đóng góp phần lớn cho thành công của tác phẩm. "Hồn tác phẩm đóng vai trò quan trọng, phụ thuộc vào tay nghề vì có người tạo ra tác phẩm nhìn vào thấy sâu lắng, cũng có khi lại thấy uy nghi, hung dữ..." - Vũ cho hay.
Vì vậy, song song với nâng cao tay nghề cắt tỉa củ quả, Vũ cùng đang tìm tòi, thử nghiệm dùng nguyên liệu từ đất sét và đồng để tạo hình các tác phẩm mới. Đây là loại đất sét nhập khẩu, an toàn với mong muốn có thể tạo và lưu giữ những tác phẩm tâm huyết được lâu hơn.
Máy hát từ rác thải điện tử của kiến trúc sưKiến trúc, thiết bị công nghệ và âm thanh là ba cái mê dẫn lối cho một kiến trúc sư vào con đường tái chế rác thải điện tử thành những chiếc máy hát độc và đẹp.