Mới đây, công bố của Cơ quan quản lý chứng khoán Trung Quốc (CSRC) cho thấy tập đoàn bất động sản Evergrande của tỷ phú Hui Ka Yan đã thổi phồng doanh thu hơn 78 tỷ USD, tương đương 1,9 triệu tỷ đồng trong 2 năm, qua đó dẫn đến vụ phá sản hiện nay.

Công ty bất động sản chủ chốt Hengda thuộc Evergrande đã khai khống doanh thu năm 2019 thêm khoảng 214 tỷ Nhân dân tệ, tương đương 29,7 tỷ USD và chiếm một nửa tổng doanh thu, bằng cách ghi nhận doanh thu chưa kết toán.

Năm 2020, hãng này tiếp tục khai khống 350 tỷ Nhân dân tệ khác, tương đương 79% tổng doanh thu cả năm.

Phía CSRC cáo buộc nhà sáng lập và là cựu chủ tịch Hui Ka Yan của Evergrande là người đã trực tiếp chỉ đạo nhân viên thổi phồng số liệu của Hengda.

Cơ quan này cho biết với vai trò là người giám sát, phụ trách điều hành, ông Hui đã sử dụng những biện pháp trái luật "cực kỳ nghiêm trọng".

Riêng Hengda còn bị cáo buộc gian lận tổng cộng 20,8 tỷ Nhân dân tệ trái phiếu bằng cách xào nấu các số liệu kinh doanh giả.

Vì những lý do trên, CSRC đã phạt ông Hui 47 triệu Nhân dân tệ, đồng thời cấm không được tham gia thị trường vốn đến hết đời.

Hãng Hengda thì bị phạt 4,18 tỷ Nhân dân tệ. Ngoài ra cựu giám đốc điều hành Xia Haijun của Evergrande và giám đốc tài chính Pan Darong cũng nhận các án phạt tương xứng.

Hiện tỷ phú Hui được cho là đang phải rao bán tài sản để khắc phục hậu quả. Một dinh thự của ông tại Hong Kong đang được rao bán trên Savills Plc.

Lên voi xuống hố

Từng được mệnh danh là ông trùm bất động sản giàu nhất Châu Á, tỷ phú Hui từng nắm giữ cả một đế chế rộng lớn kinh doanh mọi thứ, từ nhà đất cho đến xe điện.

Tập đoàn Evergrande từng là hãng bất động sản lớn nhất Trung Quốc nhưng đã phải gánh khoản nợ khổng lồ do chiến lược tích cực vay vốn mở rộng dự án.

Thế nhưng đế chế của tỷ phú Hui đã tan rã khi các cơ quan quản lý siết chặt thị trường tín dụng bất động sản, trong khi kinh tế giảm tốc và đại dịch Covid-19 làm giảm doanh số bán hàng, qua đó khiến dòng tiền của hãng bị bóp nghẹt.

Theo CSRC, hãng Hengda còn phóng đại lợi nhuận 63% và 87% tương ứng cho năm 2019-2020.

Kể từ tháng 9/2023, tỷ phú Hui đã bị cảnh sát kiểm soát và bị áp dụng các biện pháp quản chế bắt buộc do nghi ngờ có hành vi phạm tội.

Hiện không ai biết tỷ phú Hui đang ở đâu dù chưa có cáo buộc hình sự nào được đưa ra với nhà sáng lập này.

Cựu chủ tịch Evergrande từng là người giàu thứ 2 Châu Á với tổng tài sản lên đến 42 tỷ USD năm 2017. Thế nhưng thời hoàng kim nhanh chóng trôi qua với số tài sản chỉ còn khoảng 1 tỷ USD năm 2021 khi Evergrande vỡ nợ.

Cổ phiếu của hãng đã giảm mạnh và cuối cùng bị đình chỉ giao dịch.

Tháng 1/2024, tập đoàn này nhận được lệnh thanh lý tài sản từ tòa án Hong Kong, đánh dấu vụ sụp đổ bất động sản lớn nhất trong cuộc khủng kéo dài suốt 3 năm qua.

*Nguồn: Bloomberg