Năm 2021, Việt Nam lần đầu tiên có mặt trong danh sách các nền kinh tế "tự do trung bình" (Moderately Free) theo xếp hạng Chỉ số tự do kinh tế năm 2021 (Index of Economic Freedom 2021) do Quỹ Di sản (Heritage Foundation) của Mỹ vừa công bố. 

Năm nay, tổng điểm của Việt Nam tăng 2,9 điểm lên 61,7 điểm, chủ yếu nhờ tình hình tài chính trong nước được cải thiện và hiện xếp ở vị trí thứ 90 trên 178 nền kinh tế trong danh sách. Thứ hạng của Việt Nam tăng 15 bậc so với năm ngoái, từ nhóm được đánh giá là hầu như không tự do kinh tế.

So với 40 nền kinh tế tại châu Á - Thái Binh Dương, Việt Nam xếp thứ 17. Tổng điểm của Việt Nam cao hơn so với trung bình khu vực và thế giới. 

Năm nay, Singapore tiếp tục là nền kinh tế dẫn đầu thế giới về chỉ số tự do kinh tế với 89,7 điểm. Các nền kinh tế còn lại trong top 10 tự do nhất thế giới bao gồm New Zealand, Australia, Thụy Sỹ, Ireland, Đài Loan, Anh, Estonia, Canada và Đan Mạch.

Tại Đông Nam Á, ngoài Singapore, Việt Nam còn xếp sau Malaysia (74,4 điểm), Thái Lan (69,7 điểm), Indonesia (66,9 điểm), Brunei (66,6), Philippines (64,1 điểm).

Theo Heritage Foundation, thứ hạng của Việt Nam có thể được cải thiện hơn nữa nếu Chính phủ có thêm nhiều hành động để tự do hóa các quy tắc đầu tư và lĩnh vực tài chính.

Ra mắt vào năm 1995, Chỉ số tự do kinh tế đánh giá các quốc gia dựa trên 4 lĩnh vực có ảnh hưởng tới tự do kinh tế bao gồm: Nhà nước pháp quyền, Quy mô chính phủ, Hiệu quả quản lý và Thị trường mở.

4 lĩnh vực này được chia thành 12 tiêu chí bao gồm: quyền tài sản, tính liêm chính của chính phủ, hiệu lực tư pháp; chi tiêu chính phủ, gánh nặng thuế, sức khỏe tài chính; tự do kinh doanh, tự do lao động, tự do tiền tệ; tự do thương mại, tự do đầu tư, tự do tài chính. Mỗi lĩnh vực được chấm theo thang điểm 0-100 và tổng điểm là số trung bình của 4 nhóm này.

10 nền kinh tế xếp cuối bảng gồm Triều Tiên, Venezuela, Cuba, Sudan, Zimbabwe, Eritrea, Bolivia, Kiribati, Timor-Leste (Đông Timor) và Suriname.