Tờ South China Morning Post ngày 7-3 đưa tin căng thẳng ở biển Hoa Đông đang có dấu hiệu gia tăng khi Nhật cân nhắc đưa lực lượng vũ trang đến quần đảo Senkaku (cách Nhật gọi) / Điếu Ngư (cách Trung Quốc gọi) để đối phó việc Bắc Kinh gia tăng tần suất hoạt động tại đây.
Lực lượng hải cảnh Trung Quốc đã mở rộng sự hiện diện của mình tại vùng biển tranh chấp gần quần đảo Senkaku/ Điếu Ngư, đặc biệt sau khi Bắc Kinh ban hành luật hải cảnh đầy tranh cãi hồi tháng 2.
Nhật cân nhắc đưa lực lượng vũ trang đến quần đảo Senkaku. Ảnh: KYODO
Theo lực lượng tuần duyên Nhật, tần suất tàu hải cảnh Trung Quốc đi vào vùng biển gần quần đảo tranh chấp đã tăng từ hai lần một tháng vào năm 2020 lên hai lần một tuần vào tháng 2 năm nay.
Các động thái của Trung Quốc cũng dấy lên lo ngại về nguy cơ xung đột tiềm tàng và được coi là phép thử cho cam kết an ninh của chính quyền Tổng thống Joe Biden đối với đồng minh quan trọng nhất của Washington trong khu vực.
Một quan chức Nhật cho biết Tokyo đã rất quan ngại trước các hoạt động của Trung Quốc và đang xem xét phản ứng của họ.
“Theo luật của Nhật, lực lượng phòng vệ có thể thay thế lực lượng tuần duyên dùng vũ khí để chống lại các hoạt động bất hợp pháp, bao gồm cả việc tàu hải cảnh Trung Quốc đi vào lãnh hải Nhật quanh khu vực đảo Senkaku mà không được cho phép” – vị quan chức giấu tên cho biết.
Vị quan chức nhấn mạnh Nhật không có ý định leo thang tình hình, song sẽ nỗ lực gia tăng sức ép đối với Trung Quốc trên mặt trận ngoại giao, chẳng hạn như tìm kiếm sự hỗ trợ từ các nước như Anh và Canada.
Trước đó, Tokyo hồi tháng 2 đã bày tỏ quan ngại về luật mới của Trung Quốc trong cuộc họp “2 + 2” giữa các ngoại trưởng và bộ trưởng quốc phòng Nhật và Anh.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 5-3 cho biết hoạt động của lực lượng hải cảnh nước này gần quần đảo Senkaku/ Điếu Ngư là chính đáng và phù hợp với tuyên bố chủ quyền của họ. Trung Quốc kêu gọi Nhật kiềm chế không “làm phức tạp thêm tình hình”.
“Có các kênh liên lạc hoạt động hiệu quả giữa Trung Quốc và Nhật. Chúng tôi hy vọng phía Nhật có thể thỏa hiệp để xử lý hợp lý các vấn đề nhạy cảm như vậy” – Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho hay.
Hồi cuối tháng 2, sau vụ hai tàu hải cảnh Trung Quốc đi vào khu vực gần đảo Senkaku/Điếu Ngư, Nhật tuyên bố rằng lực lượng tuần duyên nước này có thể nổ súng trực tiếp vào các tàu nước ngoài trong khuôn khổ của luật hiện hành, nếu coi việc các tàu đó đi vào khu vực quần đảo Senkaku trên biển Hoa Đông là hành vi phạm luật.
Bộ trưởng Quốc phòng Nobuo Kishi tuần trước cho biết Nhật có thể triển khai lực lượng tự vệ nếu lực lượng tuần duyên không thể tự mình xử lý tình huống và “các tiêu chuẩn kiểu tuần duyên” có thể dược áp dụng cho lực lượng tự vệ về việc khai hỏa vào tàu nước ngoài.
Theo đài truyền hình NHK, Lực lượng Phòng vệ Biển (MSDF) của Nhật và lực lượng tuần duyên hôm 3-3 đã có cuộc tập trận chung ở vùng biển phía tây nam nước này.
Cuộc tập trận, nhằm mô phỏng phản ứng trước các cuộc tấn công vào một cơ sở quan trọng của các tàu nước ngoài, có sự tham gia của một tàu khu trục, một tàu tên lửa và hai trực thăng của MSDF, cũng như hai tàu tuần tra của MSDF. Đây là lần đầu tiên sau tám năm MSDF cử một tàu khu trục tham gia cuộc tập trận thường niên.
