“Biển dâng”

Đối với Nguyen Ngoc, một thương gia chuyên bán áo và ví ở thành phố Hồ Chí Minh, một trong những cách phổ biến nhất để tiếp cận khách hàng trực tuyến là thông qua Facebook. Nhưng những khách hàng này thường yêu cầu Ngoc chuyển sang nền tảng Shopee để thanh toán.

Ngoc hiểu lý do vì sao. Đơn giản là bởi Shopee nổi tiếng với việc giao hàng miễn phí. "Ngay từ đầu, Shopee đã hướng đến mức phí thấp. Mọi người dùng nền tảng này vì giao hàng miễn phí”, Ngoc nói với Nikkei Asia.

Giao hàng miễn phí và chiết khấu thấp là một phần trong những nỗ lực tiếp thị tích cực của Shopee tại Việt Nam, giúp công ty trở thành nền tảng thương mại điện tử phổ biến nhất cả nước và phát triển ngay cả trong thời kỳ đại dịch COVID-19.

Shopee, thuộc sở hữu của tập đoàn công nghệ Sea có trụ sở tại Singapore, đã thu hút 62 triệu lượt truy cập hàng tháng tại Việt Nam trong quý 3 năm 2020, tăng hơn 80% so với một năm trước đó.

Sự mở rộng mạnh mẽ của Shopee tại Việt Nam là một phần của giai đoạn phát triển mới trong nền kinh tế kỹ thuật số trị giá 100 tỷ USD ở Đông Nam Á. Trong kỷ nguyên hậu COVID, thương mại điện tử sẽ là nền tảng của một loạt các liên minh mới và các đối thủ đang chạy đua để xây dựng các hệ sinh thái phục vụ càng nhiều nhu cầu của khách hàng càng tốt.

Sea Limited, công ty mẹ của Shopee, được thành lập vào năm 2009. Khởi đầu là công ty trò chơi trực tuyến Garena và chỉ nhảy vào lĩnh vực thương mại điện tử cho đến năm 2015.

Sự trỗi dậy nhanh chóng của Sea - công ty có giá trị nhất Đông Nam Á khi được định giá khoảng 100 tỷ USD - được hỗ trợ bởi dòng tiền từ hoạt động kinh doanh trò chơi.

Sea được niêm yết tại Mỹ đang đầu tư mạnh vào thương mại điện tử và các dịch vụ tài chính kỹ thuật số. Trong giai đoạn tháng 7 đến tháng 9/2020, doanh thu của công ty về thương mại điện tử, bao gồm Việt Nam và các quốc gia khác, đã tăng 2,7 lần so với một năm trước, lên 618 triệu USD, trong khi khoản lỗ hoạt động tăng từ 277 triệu USD lên 338 triệu USD, chủ yếu là đầu tư cho các chiến dịch giành thị phần.

Nỗ lực này dường như đang được đền đáp. Theo dữ liệu từ iPrice Group, Shopee là trang thương mại được truy cập nhiều nhất ở Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam trong quý 3 năm 2020.

Chỉ một năm trước đó, Lazada (thuộc sở hữu của Alibaba Group Holding của Trung Quốc) đã đứng đầu tại Philippines, Singapore và Thái Lan, trong khi ở Indonesia lại là sự thống trị của Tokopedia, tập đoàn thương mại điện tử đứng sau bởi SoftBank của Nhật Bản.

Theo Aadarsh ​​Baijal, một đối tác của Bain & Company: "Triển vọng dài hạn cho nền kinh tế kỹ thuật số của Đông Nam Á vẫn còn mạnh mẽ hơn bao giờ hết". Ông cho rằng các yếu tố như "niềm tin lớn hơn vào công nghệ" và "lực lượng thị trường tạo ra nguồn cung trực tuyến lớn đáng kể sẽ tạo ra một động lực vĩnh viễn cho nền kinh tế kỹ thuật số”.

Việt Nam là một ví dụ điển hình của một đấu trường mới và các giải thưởng vẫn chờ người giành được. Nền kinh tế kỹ thuật số của nước này bao gồm thương mại điện tử, giao hàng thực phẩm và gọi xe, đã tăng lên 14 tỷ USD vào năm 2020, tăng 16% so với năm trước và sẽ mở rộng lên 52 tỷ USD vào năm 2025, theo báo cáo của Google.

Shopee hiện đang bỏ xa các đối thủ trong nước. Đứng sau đó là Thế Giới Di Động, có 29 triệu lượt truy cập hàng tháng trong cùng thời điểm. Tiki, một nền tảng thương mại điện tử trong nước theo sau với 22 triệu và Lazada có 20 triệu, theo dữ liệu của iPrice.

Trần Tuấn Anh, Giám đốc điều hành Shopee tại Việt Nam, nói với Nikkei Asia rằng, Shopee đã thu hút "người dùng vào hệ sinh thái của mình bằng cách tăng cường tích hợp thanh toán điện tử".

Thành công của Shopee

Một báo cáo chung từ Google, Temasek và Bain and Company ước tính rằng lĩnh vực thương mại điện tử ở Đông Nam Á trị giá hơn 38 tỷ USD vào năm 2019, tăng từ 5,5 tỷ USD vào năm 2015. Báo cáo dự báo rằng giá trị thương mại điện tử trong khu vực sẽ vượt qua 100 tỷ USD vào năm 2025 .

Dẫn dắt sự bùng nổ này là Shopee, đứng đầu là Giám đốc điều hành Chris Feng cùng với Giám đốc vận hành Terence Pang. Có bốn yếu tố chiến lược quan trọng thúc đẩy hành trình của Shopee từ một công ty khởi nghiệp đầy tham vọng trở thành một tập đoàn bán lẻ trong khu vực.

Đầu tiên là tập trung vào nền tảng di động. Đông Nam Á là khu vực có người sử dụng Internet di động nhiều nhất trên thế giới. Theo báo cáo của Google, Temasek và Bain and Company, có 360 triệu người dùng Internet trong khu vực và 90% trong số họ kết nối Internet chủ yếu thông qua điện thoại di động.

Ngay từ đầu, Shopee đã coi di động là một xu hướng mới nổi và là con đường phát triển cho thương mại điện tử trong khu vực. Công ty ngay lập tức tập trung vào việc tối ưu hóa trải nghiệm người dùng và mức độ tương tác thông qua thiết bị di động.

Shopee tâm niệm rằng, mua sắm trực tuyến phải phát triển để phù hợp với nhu cầu của người dùng trẻ tuổi, đặc biệt là những người đã lớn lên trong kỷ nguyên giao tiếp và giải trí trên thiết bị di động.

Shopee cho biết hơn 95% đơn hàng trên nền tảng này hiện được thực hiện trên thiết bị di động. Đáp ứng nhu cầu này, Shopee mang đến trải nghiệm mua sắm trực tuyến từ A đến Z ngay trên ứng dụng di động.

Người mua có thể duyệt sản phẩm, đặt hàng, thanh toán và theo dõi tình trạng giao hàng. Đồng thời, người bán có thể sử dụng ứng dụng để chụp ảnh, tạo danh sách, theo dõi hoạt động của cửa hàng, nhận thanh toán và theo dõi việc giao hàng thông qua các công cụ hậu cần và thanh toán tích hợp.

Thứ hai là cách tiếp cận siêu cục bộ. Đông Nam Á là một khu vực chứ không phải một thị trường riêng lẻ. Mỗi quốc gia có những đặc điểm và thách thức thương mại điện tử khác nhau, và nhân khẩu học của người tiêu dùng cũng khác nhau giữa các thị trường.

Với suy nghĩ này, Shopee thực hiện phương pháp tiếp cận siêu bản địa hóa ở từng thị trường để mang lại trải nghiệm mua sắm trực tuyến phù hợp nhất cho các thương hiệu, người bán và người mua sắm.

Bằng cách hiểu từng thị trường và hành vi của người dùng có nghĩa là Shopee có thể đáp ứng nhu cầu của họ. Ngoài việc có các văn phòng và đội ngũ địa phương tại mỗi thị trường mà công ty hoạt động, mỗi thị trường đều được bản địa hóa cao trong các danh mục sản phẩm và chiến dịch tiếp thị của mình.

Ví dụ, tại Indonesia, Shopee đã tung ra Shopee Barokah để đáp ứng nhu cầu của người dùng Hồi giáo đối với nhiều sản phẩm và dịch vụ tuân thủ Shariah, đặc biệt là trong tháng ăn chay.

Shopee cũng thực hiện các sáng kiến ​​bản địa hóa xung quanh các lễ hội như Tết Nguyên Đán, cung cấp bảy phiên bản ứng dụng khác nhau và có nhiều tùy chọn thanh toán để phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng quốc gia.

Thứ ba là tập trung trải nghiệm khách hàng. Một lĩnh vực đổi mới quan trọng của Shopee là khả năng cung cấp trải nghiệm xã hội và cá nhân hóa cho người dùng.

Về mặt cá nhân hóa, Shopee tận dụng dữ liệu và AI để xác định các mẫu và thông tin chi tiết từ dữ liệu duyệt web và mua hàng của người dùng, đồng thời sử dụng các công nghệ mới như AI và các công cụ hỗ trợ AR để giúp các thương hiệu mang đến cho người mua những trải nghiệm mua sắm khác biệt.

Ngay từ đầu Shopee đã tích hợp mua sắm và xã hội. Nền tảng tạo ra trải nghiệm phong phú bằng cách xây dựng một cộng đồng mạnh mẽ cho phép người dùng kết nối và tương tác với nhau.

Các tính năng bao gồm: Shopee Live (tính năng phát trực tiếp); Shopee Games (chơi game trong ứng dụng); Shopee Feed (nguồn cấp dữ liệu xã hội trong ứng dụng cho phép người dùng chia sẻ nội dung về những gì họ đang niêm yết, mua và bán với cộng đồng Shopee lớn hơn); và Shopee Live Chat (chức năng trò chuyện cho phép người mua nói chuyện trực tiếp với người bán và tìm hiểu thêm thông tin trước và sau khi mua hàng).

Công ty cũng đang sử dụng dữ liệu và AI để mua sắm trực tuyến an toàn hơn, phát hiện các trường hợp gian lận tiềm ẩn và các sản phẩm giả mạo trên nền tảng, giúp người dùng yên tâm hơn.

Đồng thời, ví di động tích hợp ShopeePay và AirPay mang đến cho người dùng một lựa chọn thuận tiện và an toàn, cũng như giúp các doanh nghiệp nắm bắt các cơ hội mới.

Một trong những yếu tố thành công khác của Shopee là hướng đến các chiến dịch mang tính biểu tượng.

Sự kiện mua sắm ngày 9/9 của Shopee vào năm 2019 với sự góp mặt của siêu sao Cristiano Ronaldo và bài hát Baby Shark đã chứng kiến ​​số lượng đơn đặt hàng nhiều gấp ba lần so với năm trước.

Hình ảnh ngôi sao bóng đá người Bồ Đào Nha nhảy theo một bản phối lại của bài hát thiếu nhi nổi tiếng xuất hiện dày đặc khi người dùng sử dụng ứng dụng di động của Shopee trong suốt chiến dịch quảng cáo.

Đối với một số khách hàng, màn quảng cáo này có vẻ không phù hợp, nhưng hóa ra nó lại trở thành một chiến dịch lan truyền với hàng nghìn người chia sẻ video trên khắp khu vực.