Khi Tha Peng được lệnh dùng súng tiểu liên bắn vào người biểu tình để giải tán họ tại thị trấn Khampat của Myanmar hôm 27-2, anh từ chối và tìm cách vượt biên sang Ấn Độ, theo hãng tin Reuters.
Vượt biên vì nhận lệnh "bắn chết" người biểu tình
“Ngày hôm sau, một sĩ quan gọi điện hỏi tôi có bắn không” – Tha Peng nói. Hạ sĩ cảnh sát 27 tuổi lần nữa từ chối thi hành mệnh lệnh và sau đó từ chức.
Hôm 1-3, Tha Peng cho biết anh để lại người vợ cùng hai con gái và rời gia đình ở Khampat (phía tây Myanmar) và bắt đầu hành trình ba ngày, chủ yếu là đi ban đêm để tránh bị phát hiện, trước khi đến bang Mirozam, đông bắc Ấn Độ.
Khoảng 100 người từ Myanmar, hầu hết là cảnh sát và gia đình họ đã vượt biên sang Ấn Độ kể từ khi biểu tình bùng phát. Ảnh: REUTERS
“Tôi không có lựa chọn” – Tha Peng trả lời phỏng vấn Reuters hôm 9-3.
Tha Peng cho biết thêm anh và sáu đồng nghiệp đều kháng lệnh cấp trên hôm 27-2 nhưng không tiết lộ danh tính những sĩ quan này.
Reuters đã nhìn thấy thẻ cảnh sát và thẻ căn cước xác nhận danh tính của Tha Peng.
Reuters không thể xác minh độc lập câu chuyện của Tha Peng. Dù vậy, lời kể của Tha Peng tương tự lời khai của bốn cảnh sát Myanmar, những người đã vượt biên vào Mirozam hôm 1-3 trong một tài liệu nội bộ của cảnh sát địa phương mà Reuters thu thập được.
Tài liệu cung cấp chi tiết tiểu sử của bốn cảnh sát trên và lý do họ rời đất nước.
“Khi phong trào bất tuân dân sự ngày càng mạnh và các cuộc biểu tình phản đối chính biến diễn ra khắp nơi, chúng tôi nhận được lệnh nổ súng vào người biểu tình”- bốn cảnh sát Myanmar trình bày trong bản khai chung với cảnh sát Mirozam.
“Trong kịch bản như vậy, chúng tôi không có can đảm để bắn vào những người biểu tình ôn hòa” – họ nói.
Chính quyền quân sự Myanmar không trả lời khi Reuters yêu cầu bình luận.
Quân đội Myanmar cho biết họ đang hành động hết sức kiềm chế trong việc xử lý những gì họ mô tả là những cuộc biểu tình của những người biểu tình bạo động. Quân đội cáo buộc người biểu tình tấn công cảnh sát, làm tổn hại an ninh quốc gia và sự ổn định của đất nước.
Tha Peng là một trong những trường hợp đầu tiên được báo chí đưa tin về việc cảnh sát trốn khỏi Myanmar sau khi kháng lệnh từ lực lượng an ninh của chính quyền quân sự.
Cùng với thẻ căn cước, Tha Peng trưng ra ảnh mặc đồng phục và cho biết mình đã gia nhập lực lượng này chín năm.
Tha Peng cho hay theo quy định của cảnh sát, cảnh sát chỉ được bắn người biểu tình bằng đạn cao sụ hoặc bắn dưới đầu gối để chặn họ. Tuy nhiên, anh nhận được lệnh từ cấp trên là “bắn đến chết”. Reuters không thể xác minh chính sách của cảnh sát.
Ngun Hlei (23 tuổi), người nhận là cảnh sát tại TP Mandalay của Myanmar nói rằng anh cũng nhận được lệnh bắn người biểu tình.
Hlei không nói rõ thời gian hay liệu có phải lệnh bắn đến chết hay không. Anh không cung cấp chi tiết về bất kỳ thương vong nào.
Tha Peng và Ngun Hlei nói rằng họ tin cảnh sát đang hành động theo lệnh của quân đội, song không đưa ra bằng chứng.
Bốn cảnh sát Myanmar vượt biên khác cũng khai tương tự, theo tài liệu mật của cảnh sát Mirozam.
“Quân đội gây sức ép với cảnh sát, buộc họ đối đầu người dân” – bốn cảnh sát nói.
Ngun Hlei cho biết vì anh không tuân lệnh nên bị khiển trách và bị chuyển công tác. Anh tìm kiếm sự giúp đỡ từ các nhà hoạt động ủng hộ dân chủ trên mạng và tìm đường đến làng Vaphai của Mirozam hôm 6-3. Ngun Hlei cho biết anh mất khoảng 143 USD để đến Ấn Độ.
Những cuộc biểu tình phản đối chính biến diễn ra hằng ngày trên khắp Myanmar và lực lượng an ninh đã trấn áp. Hơn 60 người biểu tình đã thiệt mạng và hơn 1.800 người bị bắt, Hiệp hội hỗ trợ tù nhân chính trị - một nhóm vận động cho biết.
Reuters không thể độc lập xác nhận những con số này.
Khoảng 100 người Myanmar, hầu hết là cảnh sát và gia đình của họ đã vượt biên sang Ấn Độ kể từ khi nổ ra biểu tình, theo một quan chức Ấn Độ cấp cao.
Nhớ nhà nhưng không muốn quay lại Myanmar
Cô Dal (24 tuổi) nói rằng cô là cảnh sát tại thị trấn sườn núi Falam, tây bắc Myanmar. Cô chủ yếu làm công việc hành chính, trong đó có lập danh sách những người bị cảnh sát bắt. Tuy nhiên khi các cuộc biểu tình bùng nổ sau chính biến, Dal nói rằng mình được lệnh bắt những người biểu tình là nữ giới nhưng cô từ chối thực hiện.
Người biểu tình phản đối chính biến Myanmar yêu cầu trả tự do cho nhà lãnh đạo dân sự Aung San Suu Kyi. Ảnh: AP
Lo sợ bị bỏ tù vì đứng về phía người biểu tình và phong trào bất tuân dân sự, Dal quyết định trốn khỏi Myanmar.
Cả ba người trên đều nói có sự ủng hộ đáng kể từ lực lượng cảnh sát dành cho người biểu tình.
“Ở đồn cảnh sát, 90% ủng hộ người biểu tình nhưng không có lãnh đạo nào đoàn kết họ” – Tha Peng nói.
Giống như một số người vượt biên trong những ngày gần đây, Tha Peng, Ngun Hlei và Dal sống rải rác xung quanh Champai, được một mạng lưới các nhà hoạt động địa phương hỗ trợ.
Tuần trước, quan chức Myanmar viết thư gửi quan chức Champai yêu cầu trao trả tám cảnh sát vượt biên sang Ấn Độ nhằm duy trì quan hệ hữu nghị giữa hai nước láng giềng.
Tha Peng nói mặc dù anh nhớ gia đình nhưng không muốn trở lại Myanmar.
“Tôi không muốn trở lại” – Tha Peng nói khi ngồi trong căn phòng ở tầng 1 nhìn ra ngọn đồi xanh trải dài khắp Myanmar.
