Nhu cầu xe điện bùng nổ, đẩy giá lithium tăng vọt

Khánh Lan

(KTSG Online) – Sự bùng nổ nhu cầu xe điện đã kích hoạt đà tăng giá mạnh mẽ của lithium, vật liệu không thể thiếu đối với pin, làm dấy lên lo ngại về nguồn cung hạn chế của kim loại này.

Một mỏ khai thác lithium ở thị trấn Widgiemooltha, Úc. Ảnh: ABC News

Giá lithium của Trung Quốc, được coi là giá chuẩn cho toàn cầu nhờ tính thanh khoản cao hơn và một thị trường giao ngay sôi động, tăng mạnh trong những tháng qua. Lithium carbonate, một hợp chất kim loại có màu trắng bạc và được sử dụng trong những bộ pin cung cấp năng lượng cho hầu hết xe điện của Trung Quốc, đã tăng 68% kể từ đầu năm lên 11.250 đô la Mỹ/tấn, theo Benchmark Mineral Intelligence.

Đà phục hồi giá mạnh mẽ đánh dấu một bước ngoặt đối với lithium. Một làn sóng chạy đua đầu tư vào các mỏ lithium mới trước năm 2019, được thúc đẩy bởi các kỳ vọng quá mức về nhu cầu xe điện, đã dẫn đến nguồn cung lithium dư thừa, khiến giá giảm mạnh.

Nhưng các nhà phân tích và lãnh đạo ngành công nghiệp xe điện cho rằng đại dịch Covid-19 đã thiết lập lại thị trường. Việc dần dần dở bỏ lệnh phong tỏa đã mở ra một làn sóng nhu cầu về xe điện, vốn bị dồn nén bấy lâu nay, đã làm giảm lượng lithium dư thừa trên toàn. Trong khi đó, các chính phủ trên thế giới đã thoát khỏi suy thoái và cam kết đầu tư mạnh mẽ vào các dự án năng lượng sạch.

David Archer, Giám đốc điều hành Savannah Resources, công ty đang tìm cách phát triển mỏ lithium lớn đầu tiên ở Tây Âu, cho biết xe chạy bằng pin từng được coi là một sản phẩm cho thị trường ngách nhưng giờ đây, chúng được coi là tương lai của vận tải, cung cấp nhu cầu vững chắc cho lithium trong tương lai”.

Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc (CAAM), trong tháng 1, doanh số bán xe điện ở đất nước đông dân nhất thế giới, tăng hơn gấp ba lần so với cùng kỳ năm ngoái. Tại châu Âu, doanh số bán xe chạy bằng năng lượng thay thế, bao gồm xe sử dụng pin, xe lai điện (vừa sử dụng pin vừa sử dụng xăng) và xe sử dụng nhiên liệu sinh học, lần đầu tiên vượt doanh số của xe chạy bằng động cơ diesel trong quí 3-2020 và hiện chiếm 1/3 doanh số xe mới, theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô châu Âu (EAMA).

Scott Yarham, giám đốc bộ phận định giá các kim loại sử dụng cho pin tại hãng nghiên cứu thị trường S&P Global Platts, cho biết các ưu đãi của chính phủ dành cho xe điện cũng hỗ trợ cho nhu cầu lithium. Một số chính phủ châu Âu đang triển khai các chương trình trợ giá cho người mua xe điện.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ, Joe Biden đã cam kết xây dựng 500.000 trạm sạc pin nhằm giải quyết mối quan tâm hàng đầu mà người mua phải đối mặt: dung lượng pin suy kiệt khi xe đang vận hành nhưng không có trạm sạc nào ở gần.

Ông Yarham nói: “Những thứ mà ngành công nghiệp xe điện cần tạo ra trước khi người tiêu dùng bắt đầu chuyển sang dùng xe điện là khả năng tiếp cận trạm sạc, thời gian vận hành lâu sau mỗi lần sạc và chi phí hợp lý”.

Theo các nhà phân tích hàng hóa tại CRU Group, sau nhiều năm, cán cân cung cầu đối với lithium lần đầu tiên rơi vào tình trạng thâm hụt trong năm 2020. Đối với năm 2021, công ty này dự báo nhu cầu lithium trên toàn cầu sẽ đạt khoảng 450.000 tấn, vượt quá nguồn cung khoảng 10.000 tấn.

Ông David Archer nói: “Bạn sẽ thấy bảng thông báo ‘đã bán hết hàng’ ở mọi mỏ khai thác lithium vào thời điểm hiện tại. Sẽ có một số thời điểm khó khăn trong những năm tới khi sản lượng lithium thiếu hụt”.

Các công ty khai khoáng đã đầu tư rất nhiều vào các dự án mới khi giá lithium trên toàn cầu tăng phi mã cho đến năm 2018. Nguồn cung chủ yếu đến từ các công ty khai khoáng ở Úc, chuyên khai thác khoáng chất spodumene có chứa lithium và các công ty khai thác lithium từ các hồ muối ở Chile và Argentina.

Nhưng đà sụt giá giá kéo dài của lithium bắt đầu từ tháng 3-2018 đã cản trở các khoản đầu tư mới, dẫn đến các dự báo cho rằng nguồn cung sẽ thắt chặt hơn nữa trong tương lai. Sự phục hồi giá của lithium có thể mở ra một làn sóng khai thác mới.

Theo Wall Street Journal