Chiều nay, ngày 15/3, HĐXX sơ thẩm TAND TP Hà Nội sẽ đưa ra phán quyết đối với vụ án xảy ra tại Dự án Nhà máy nhiên liệu sinh học Phú Thọ (Ethanol Phú Thọ).

Ông Đinh La Thăng đối diện với hình phạt từ 12-13 năm tù về tội "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng". Trước đó, cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) đã bị tuyên tổng mức hình phạt là 30 năm tù tại các bản án khác (mức tối đa đối với án tù có thời hạn).

Trong khi đó, bị cáo Trịnh Xuân Thanh, cựu Chủ tịch PVC đối diện 11-12 năm tù về tội "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng"; 10-11 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ"; tổng hợp hình phạt là 21-23 năm tù. Tổng hợp hình phạt với các bản án trước, buộc bị cáo chấp hành hình phạt chung là chung thân.

Tại vụ án xảy ra tại Ethanol Phú Thọ, ông Đinh La Thăng bị cáo buộc có vai trò chính trong việc thực hiện tội phạm. Ông vừa là người đề ra chủ trương vừa chỉ đạo cấp dưới thực hiện tội phạm.

Cụ thể, với chức vụ Chủ tịch PVN, Trưởng Ban Chỉ đạo triển khai các Dự án nhiên liệu sinh học, ông Thăng biết Tổng Công ty CP Xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC) chưa từng thực hiện dự án nào về lĩnh vực Ethanol, tình hình tài chính đang có khó khăn, không đủ năng lực, kinh nghiệm để thực hiện gói thầu TK05 Dự án Ethanol Phú Thọ.

Tuy nhiên, bị cáo này vẫn chỉ đạo cấp dưới bằng bút phê và chủ trì các cuộc họp để kết luận chỉ đạo quyết liệt PVB (Công ty CP Hóa dầu và Nhiên liệu sinh học dầu khí), PVC hoàn tất thủ tục chỉ định thầu cho Liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T thực hiện gói thầu TK05 Dự án Ethanol Phú Thọ, dẫn đến hậu quả dự án phải dừng thi công cho đến nay vẫn không có hạng mục nào được hoàn thành để đưa vào sử dụng, gây thiệt hại cho PVB hơn 543 tỷ đồng.

Tại tòa, ông Thăng và các luật sư bào chữa cho rằng, PVB là chủ đầu tư nên theo quy định của pháp luật, chỉ có PVB mới có thẩm quyền quyết định đầu tư, quyết định lựa chọn nhà thầu để xây dựng nhà máy; ông Thăng chỉ có chủ trương và chỉ đạo chỉ định thầu thông qua người đại diện phần vốn tại các đơn vị thành viên của PVN. Việc chỉ định thầu cuối cùng vẫn phải do PVB quyết định và chịu trách nhiệm, ông Thăng không có trách nhiệm trong việc này.

Ngoài ra, bị cáo Thăng cũng cho rằng, PVB độc lập trong việc quyết định đầu tư, lựa chọn nhà thầu theo hình thức chỉ định thầu. Việc xem xét, thẩm định, đánh giá năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu để chỉ định thầu là do PVB thực hiện và quyết định.

Tuy nhiên, đại diện Viện KSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố tại tòa bác bỏ luận điểm trên và cho rằng, PVB ra đời theo chủ trương của PVN và Ban chỉ đạo, trong đó vốn góp thực tế thuộc về các đơn vị thành viên của PVN.

PVN nắm giữ tỷ lệ cổ phần chi phối, đồng thời về cơ cấu tổ chức, thành viên Ban lãnh đạo PVB đều là đại diện của các đơn vị thành viên của PVN. Thực tế, PVB hoàn toàn bị chi phối và bị lệ thuộc vào sự lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện của PVN, Ban chỉ đạo và các công ty con của PVN đã sáng lập ra PVB.

Đại diện VKS xác định, có đầy đủ cơ sở pháp lý, cơ sở kinh tế và cơ sở thực tiễn để xác định, từ bị cáo Đinh La Thăng đến các bị cáo tại PVC và PVB đều thuộc về một cơ cấu, tổ chức thống nhất. Các bị cáo đã câu kết với nhau thực hiện hành vi phạm tội.

Các bị cáo tại PVC và PVB đều có sự tiếp nhận ý chí chung từ sự chỉ đạo của bị cáo Đinh La Thăng về việc chỉ định thầu cho một đơn vị trong nội bộ PVN là PVC và cùng thống nhất tổ chức thực hiện.

Trong lời nói sau cùng của mình trước tòa, cựu Chủ tịch PVN Đinh La Thăng đề nghị Tòa án cấp sơ thẩm xem xét cho cựu Phó Tổng Giám đốc PVN Trần Thị Bình. Với các bị cáo khác, ông Thăng mong HĐXX xem xét khi lượng hình. Theo bị cáo Thăng, trong vụ án này, nếu có sai phạm thì đó là trách nhiệm của mình ông! Ông không bàn bạc, không có đồng phạm. Đề nghị HĐXX xem xét, không cáo buộc các bị cáo khác là đồng phạm của ông.

Tiến Nguyên