Một trụ điện gãy do bão số 9 năm 2020 tại Quảng Ngãi - Ảnh: PHƯỚC TUẦN
Trao đổi với Tuổi Trẻ về vụ việc chiếc ôtô 7 chỗ đâm gãy cùng lúc 9 cây trụ điện tại TP.HCM, ông Vũ Ngọc Anh - vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và môi trường, Bộ Xây dựng - cho biết tiêu chuẩn thiết kế trụ điện không tính tới những tai nạn bất ngờ.
Thiết kế không tính tai nạn bất ngờ
Theo ông Ngọc Anh, hiện có nhiều tiêu chuẩn trụ điện khác nhau, chủ đầu tư khi lắp đặt trụ phải lựa chọn loại có tiêu chuẩn kỹ thuật phù hợp. Sử dụng trụ điện trong vùng nào, với điều kiện tự nhiên, điều kiện sử dụng khác nhau cần tính toán lựa chọn loại trụ điện phù hợp. Chẳng hạn, trụ điện lắp đặt tại miền Trung phải tính toán tới điều kiện bão lũ xảy ra thường xuyên hằng năm.
Bộ Xây dựng đã ban hành bộ tiêu chuẩn sản xuất trụ điện trên cả nước. Để bảo đảm an toàn trong lắp đặt trụ điện, ông Vũ Ngọc Anh khuyến cáo chủ đầu tư, tư vấn thiết kế tùy khu vực phải tính toán đầy đủ tải trọng tác động điều kiện tự nhiên, khí hậu, điều kiện sử dụng để lựa chọn loại tương ứng. Tải trọng quá lớn đơn vị lắp đặt chọn loại trụ có thông số kỹ thuật, chịu tải nhỏ đương nhiên không an toàn.
Cần kiểm tra làm rõ nguyên nhân
Về chất lượng trụ điện bêtông dự ứng lực có bảo đảm an toàn không, theo ông Nguyễn Văn Liên - chủ tịch Hội Kết cấu và công nghệ xây dựng Việt Nam, cần kiểm tra để xác định rõ nguyên nhân vụ đổ 9 trụ điện tại TP.HCM chỉ với một ôtô đâm.
Ông Liên cho rằng sau sự cố này, cần làm rõ xem quá trình sản xuất, thi công, dựng trụ điện có bảo đảm chất lượng không. Để làm điều này, cần lấy mẫu bêtông trụ điện bị gãy về để đánh giá chất lượng bêtông, lõi thép trụ điện có bảo đảm chất lượng.
Trường hợp thấy đe dọa an toàn với cuộc sống người dân, Bộ Công thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cần lập đoàn khảo sát đánh giá chất lượng các trụ điện trong khu vực - ông Liên nói.
Một chuyên gia của Bộ Xây dựng cũng cho rằng việc dùng loại trụ điện nào rất quan trọng. Bởi như vụ 9 trụ bị gãy, nghiêng có thể đem tai họa cho nhiều người đi đường sau một cú đâm xe. Hay hàng loạt trụ điện bị gãy đổ trong bão ở miền Trung cũng khiến nhiều người lo. Không thể nói do trụ này đổ kéo theo trụ kia đổ là khách quan. Bởi trụ nào chẳng có dây liên kết với nhau.
Vì vậy, EVN cần khảo sát, đánh giá các trụ điện từng khu vực có đúng tiêu chuẩn hoặc có phù hợp từng vùng miền chưa. Cần giảm thiểu tối đa nguy cơ cho xã hội. Trụ điện đổ không như cột bình thường đổ vì còn có điện, có thể sát thương cao.
EVNHCMC nói gì?
Liên quan đến việc 9 trụ điện trên lề đường Nguyễn Ư Dĩ, phường Thảo Điền, TP Thủ Đức bị nghiêng, ngã đổ do ôtô đụng, ngày 23-3 Tổng công ty Điện lực TP.HCM (EVNHCMC) cho hay trong các trụ đó có 3 cột trung thế và 6 cột hạ thế.
EVNHCMC cho rằng nguyên nhân sự việc là do ôtô tông vào với một lực tác động rất mạnh (vượt quá lực chịu đựng của cột) làm một trụ điện bị gãy. Trụ bị gãy này ngã xuống kéo giằng các dây cáp điện và cáp viễn thông làm cho các trụ xung quanh nghiêng, ngã theo.
Công ty Điện lực Thủ Thiêm đã tiến hành rà soát tất cả các trụ điện này. Theo đó, các trụ đều được thiết kế, sản xuất và được kiểm tra chất lượng tuân thủ tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN5847). Bên cạnh đó, công tác quản lý vận hành, kiểm tra định kỳ lưới điện khu vực trước khi sự việc xảy ra được thực hiện đầy đủ theo quy định của ngành và không phát hiện bất thường.
Thúc đẩy ngầm hóa lưới điện
Theo Tổng công ty Điện lực TP.HCM, để đảm bảo an toàn điện hiện nay phía công ty đang tiến hành ngầm hóa, đưa đường dây điện xuống đất, giảm thiểu tối đa các sự cố do dây điện lộ thiên. Hiện nay đã cơ bản hoàn tất ngầm hóa lưới điện và cáp viễn thông khu vực quận 1 và quận 3. Đối với khu vực các quận 4, 5, 6, 10, 11, Phú Nhuận, Bình Thạnh, Tân Bình, Tân Phú và Gò Vấp đã đạt tỉ lệ 60%.
Theo kế hoạch trong giai đoạn 2021 - 2025, thành phố sẽ hoàn tất ngầm hóa các tuyến đường liên quận, các tuyến đường đã được UBND TP.HCM thông qua. Trong giai đoạn này mục tiêu sẽ ngầm hóa 500km lưới điện trung thế, 800km lưới điện hạ thế.
L.PHAN
* Thạc sĩ Hoàng Đôn Dũng (chuyên gia về kiểm định xây dựng):
Nhiều rủi ro cần kiểm soát
Ở Việt Nam có quy định về gió bão từng khu vực, mỗi vùng sẽ được lắp các trụ điện với tiêu chuẩn tương ứng, do đó không cần thiết phải nâng cấp tiêu chuẩn thiết kế các trụ điện. Tuy nhiên, trụ điện tại Việt Nam chịu các yếu tố khác cần phải lưu ý.
Về lý thuyết trụ điện được thiết kế đúng chất lượng nhưng ra thực tế lại phải chịu tải trọng quá lớn. Trụ điện trên lý thuyết chỉ để dẫn cáp điện cho gia đình nhưng thực tế tại các đô thị thì cáp viễn thông, truyền hình cũng ké khiến tải trọng trụ vượt thiết kế, nhưng chưa ai kiểm soát chuyện này.
Yếu tố thứ hai, nhiều khu vực trụ điện đặt lệch, thiết kế đúng của trụ điện là cân đối dùng xà ngang 2,4m nhưng thực tế lại làm thành 2m và đặt lệch để phù hợp với đường sá, nhà dân, công trình... Khi đặt lệch như vậy sẽ tăng thêm tải trọng mômen uốn dọc lên trụ điện. Việc đặt lệch cũng được nhưng phải được tính toán trong thiết kế, không phải cứ muốn là đặt.
Ngoài ra có nhiều trụ điện được thiết kế và sử dụng lâu năm từ thời Pháp thuộc, do đó có một vấn đề đặt ra là liệu các trụ này có còn tuổi thọ hay không, cơ quan chủ quản giám sát như thế nào, lộ trình thay thế ra sao, đây là vấn đề cần được quan tâm.
LÊ PHAN
Vụ xe 7 chỗ ‘hạ gục’ 5 cột điện: Tài xế người nước ngoài khai do buồn ngủ TTO - Công an TP Thủ Đức, TP.HCM cho biết người đàn ông người nước ngoài khai do làm việc nhiều nên buồn ngủ, lái xe gây ra sự cố khiến 5 cột điện ở phường Thảo Điền bị kéo ngã.