Nhiều năm trong nghề, bác sĩ, đại úy Giang Như Ba (Tổ Giám định pháp y, Phòng Cảnh sát Kỹ thuật hình sự, Công an tỉnh Gia Lai) nhớ nhất là lần khám nghiệm vào ngày 11-5-2019, do Công an huyện Chư Pưh trưng cầu. Nạn nhân là anh T.Q.L (SN 1986) chết tại nhà riêng ở xã Ia Hrú, huyện Chư Pưh (Gia Lai) vào 20 ngày trước và được mai táng tại Cư Jut, Đắk Nông.

Do biết vợ chồng anh L. không được hòa thuận, thường xảy ra mâu thuẫn, nghi ngờ con trai mình không phải tự treo cổ chết như lời kể của con dâu nên mẹ ruột nạn nhân đề nghị cơ quan Công an điều tra vụ việc. Nhận lệnh của lãnh đạo đơn vị, đại úy Ba đã đến Đắk Nông phối hợp các đơn vị chức năng khai quật tử thi lúc này đang trong thời kỳ phân hủy để tiến hành giám định. Qua đó xác định nạn nhân chết do treo cổ, không có tác động ngoại lực, không có độc chất trong nội tạng. Kết quả đó đã giúp cho Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Chư Pưh có căn cứ làm rõ vụ việc, quan trọng hơn là giải tỏa được mối nghi ngờ của gia đình về nguyên nhân chết của nạn nhân.

Tương tự, ngày 18-9-2020, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Ia Grai trưng cầu Phòng Kỹ thuật hình sự giám định pháp y tử thi bà R.L.P (SN 1964, trú làng Êch, xã Ia Khai, huyện Ia Grai, Gia Lai) chết chưa rõ nguyên nhân. Một số người trong làng nghi ngờ bà P. bị con trai đánh tử vong. Kết quả giám định tử thi cho thấy, tuy vùng mặt, cổ nạn nhân có một số dấu vết xây xát, bầm tím nhẹ nhưng không phát hiện dấu vết tác động của ngoại lực gây chết người, kết luận nguyên nhân bà P. tử vong là do xơ gan.

Đại úy Giang Như Ba

Hiện tại, Tổ Giám định pháp y của Phòng Kỹ thuật Hình sự, Công an tỉnh gồm 4 cán bộ chiến sĩ, trong đó có 2 bác sỹ pháp y. Mặc dù thường xuyên làm việc với cường độ cao, có khi đi bộ vào tận rừng sâu, núi cao để tiếp cận hiện trường; tử thi phân hủy mạnh... nhưng cán bộ, chiến sĩ đơn vị luôn sẵn sàng lên đường thực hiện nhiệm vụ. Năm 2020, Tổ đã giám định pháp y tử thi 283 vụ, tăng 40 vụ so với cùng kỳ năm 2019. Chỉ tính riêng dịp nghỉ Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021 vừa qua (từ ngày 10 đến 16-2-2021) đã giám định 11 vụ việc các loại (15 tử thi) do cơ quan Cảnh sát điều tra các cấp trưng cầu. Các vụ việc giám định luôn bảo đảm đúng quy trình, nghiệp vụ, đều có cơ sở kết luận chính xác, qua đó giúp cơ quan điều tra các cấp kịp thời giải quyết nhanh, đúng quy định của pháp luật các vụ án, vụ việc, tai nạn, xác lập chứng cứ chứng minh tội phạm.

Tuy không phải là lực lượng trực tiếp đấu tranh với tội phạm, nhưng những cống hiến thầm lặng của Tổ công tác đặc biệt này đã góp phần mở ra sự thật các vụ án, giúp đồng đội ghi dấu chiến công, đồng thời tránh hiềm nghi cho những người vô tội.