Hãng tin Reuters đưa tin Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines ngày 24-3 đã chỉ trích “một số quốc gia bên ngoài” gây ra căng thẳng trong khu vực, động thái nhắm đến Nhật sau khi đại sứ Nhật nhấn mạnh nhu cầu về hòa bình và ổn định tại Biển Đông.
Đại sứ quán Trung Quốc ngày 24-3 đăng trên trang Twitter: “Tại khu vực, căng thẳng đang gia tăng vì một số quốc gia bên ngoài đang muốn chơi những trò chơi địa chính trị giả tạo”.
Trung Quốc cáo buộc thế lực bên ngoài kích động căng thẳng tại Biển Đông. Ảnh: AFP
"Thật đáng tiếc khi một số quốc gia châu Á, có tranh chấp ở biển Hoa Đông, với động cơ ích kỷ nhắm đến sự hồi sinh của Trung Quốc, sẵn sàng trở thành một chư hầu chiến lược của Mỹ" - đại sứ quán Trung Quốc nhấn mạnh.
Theo Reuters, bình luận trên là phản ứng trực tiếp trước bình luận của ông Koshikawa Kazuhiko - đại sứ Nhật tại Philippines - hôm 23-3 trên trang Twitter rằng Nhật "phản đối bất kỳ hành động nào làm gia tăng căng thẳng” ở Biển Đông, đồng thời "ủng hộ các nỗ lực quốc tế nhằm đảm bảo vùng biển này hòa bình và rộng mở".
Trước đó, Philippines và Mỹ đã chỉ trích Trung Quốc sau khi Manila cho biết nước này đã phát hiện khoảng 220 tàu, có khả năng do lực lượng dân quân biển Trung Quốc điều khiển, đang neo đậu tại Đảo Ba Đầu (nằm ở phía đông bắc của cụm đảo Sinh Tồn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam).
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana hôm 21-3 đã kêu gọi Trung Quốc "chấm dứt hành động xâm nhập này và ngay lập tức rút những tàu thuyền này" ra khỏi khu vực.
Ông Lorenzana nói rằng sự hiện diện của các tàu này là một "hành động khiêu khích quân sự hóa khu vực".
Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin cũng cho biết Philippines tối 21-3 đã gửi công hàm đến Trung Quốc phản đối sự hiện diện của hơn 200 tàu dân quân của nước này tại vùng biển tranh chấp ở Biển Đông.
Ngày 24-3, Tổng tư lệnh quân đội Philippines Cirilito Sobejana cho biết đã chỉ thị cho lực lượng biển triển khai thêm tàu thuyền “để tăng tầm nhìn và đảm bảo an ninh và an toàn cho ngư dân”.
Ông Sobejana cho biết tùy viên quốc phòng Trung Quốc hôm 24-3 đã gặp đại diện quân đội Philippines sau khi được yêu cầu giải trình về lực lượng dân quân biển. Nội dung cuộc họp này hiện vẫn chưa được công bố.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng đã kêu gọi Trung Quốc chấm dứt những hành động tương tự.
Theo Reuters, trong tuyên bố hôm 23-3, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price khẳng định: "Chúng tôi kêu gọi Bắc Kinh ngừng sử dụng lực lượng dân quân biển để đe dọa và khiêu khích những bên khác, hành động này làm suy yếu hòa bình và an ninh".
Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines cho biết những con tàu của nước này đang “trú ẩn vì biển động”, đồng thời chỉ trích Mỹ vì đã "châm ngòi và kích động đối đầu trong khu vực".
Yêu sách về quyền lịch sử của Trung Quốc tại Biển Đông, hay còn gọi là “đường lưỡi bò” đã bị Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ở The Hague (Hà Lan) bác bỏ vào năm 2016.
Trong tuyên bố, Tòa cho biết "đường chín đoạn" của Trung Quốc là không có cơ sở pháp lý, đồng thời Trung Quốc "không có quyền lịch sử" tại Biển Đông. Tuy nhiên, Trung Quốc đến nay luôn phủ nhận và không tuân thủ theo phán quyết.