Mới đây, nhóm nghiên cứu thuộc công ty Cổ phần chứng khoán SSI Research đã có báo cáo với chủ đề cập nhật về chi phí ngành điện. SSI đưa ra 2 kịch bản và nhận định, sản lượng phát điện từ nhiệt điện có khả năng bị giảm huy động do một phần sản lượng mới tăng thêm từ nhóm năng lượng tái tạo và nguồn sản lượng dồi dào từ nhóm thủy điện.

Từ thực tế đó, SSI đưa ra triển vọng của cổ phiếu ngành điện với 4 cổ phiếu tiêu biểu trên sàn chứng khoán, trong đó có công ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) của doanh nhân Nguyễn Thị Mai Thanh được đánh giá là triển vọng nhất.

"Nữ tướng" của REE

Công ty Cổ phần Cơ điện lạnh (REE) là doanh nghiệp đầu ngành có thâm niên trên thị trường, nền tảng hoạt động  khá vững chắc với 4 mảng gồm: Dịch vụ xây lắp cơ điện công trình M&E (ngành cốt lõi); Điện gia dụng với thương hiệu Reetech; Bất động sản và cho thuê văn phòng; Ngành tiện ích điện và nước.

REE tiền thân là Xí nghiệp Cơ điện lạnh, được thành lập vào năm 1977. Thời điểm đó, bà Nguyễn Thị Mai Thanh (SN 1952) đảm nhiệm vị trí Phó Giám đốc, Giám đốc REE từ năm 1982. Khi công ty cổ phần hóa năm 1993, bà Mai Thanh đảm nhận hai vị trí là Chủ tịch Hội đồng quản trị và Tổng Giám đốc.

Đến tháng 8/2020, vị trí Tổng Giám đốc của REE được bà Mai Thanh chuyển giao cho ông Huỳnh Thanh Hải để thực hiện đúng quy định về quản trị doanh nghiệp đại chúng.

Dưới sự dẫn dắt gần 40 năm qua của bà Mai Thanh, REE từ một xí nghiệp nhỏ đã trở thành một doanh nghiệp đa ngành với giá trị vốn hóa cao nhất thị trường (tại thời điểm 31/12/2019, giá trị vốn hóa của REE là 11.255 tỷ đồng). Đây cũng là 1 trong 2 doanh nghiệp đầu tiên niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam vào năm 2000.

Sở hữu gần 38 triệu cổ phiếu của REE, khối tài sản ước tính hơn 2.000 tỷ đồng, bà Nguyễn Thị Mai Thanh đang nằm trong tốp 52 người giàu nhất thị trường chứng khoán Việt Nam.

Làm giàu từ dự án năng lượng

Xuất phát từ mảng cơ điện công trình (M&E), REE dần chuyển sang mô hình holdings bằng việc đầu tư, mua cổ phần tại các công ty điện lạnh, bất động sản, văn phòng, hạ tầng điện, nước.

REE đang sở hữu 26 công ty con. Hiện danh mục đầu tư điện của REE đang có 12 doanh nghiệp với tổng giá trị đầu tư gần 7.700 tỷ đồng. Ngoài ra, danh sách công ty liên kết của REE dày đặc các doanh nghiệp trong ngành điện, từ thủy điện Thác Mơ, Thủy Điện Vĩnh Sơn Sông Hinh cho đến Nhiệt điện Phả Lại, Ninh Bình…

Nhờ kinh nghiệm từ đầu tư mảng năng lượng (thủy điện, nhiệt điện) và sự tương đồng về môi trường kinh doanh, điều này đã trở thành lợi thế của REE khi lấn sân làm điện tái tạo. Riêng mảng năng lượng này, doanh nghiệp có xu hướng tự sản xuất điện thông qua việc làm chủ đầu tư dự án, thành lập công ty chuyên về lĩnh vực điện mặt trời.

Thời điểm năm 2017, nhận thấy tỉnh Bình Thuận, Ninh Thuận là khu vực có gió lớn thổi quanh năm, ít bão, vận tốc gió có thể đạt tới 7m/s, REE đã rót tiền đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo đầu tiên là dự án phong điện Thuận Bình từ tháng 2/2017.

Khi đó, doanh nghiệp này đã mua 25% vốn của công ty Phong điện Thuận Bình. Đến tháng 11/2019, REE mua thêm 3,9 triệu cổ phần, tương đương 24,1% vốn Phong điện Thuận Bình với số tiền 70 tỷ đồng. Kết thúc thương vụ, REE nâng tỷ lệ nắm giữ lên 49,1% và là cổ đông lớn nhất tại Phong điện Thuận Bình.

Trong năm 2019, REE bước chân vào phân khúc điện mặt trời khi thành lập công ty Cổ phần Năng lượng Mặt trời REE (REE SE), hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực đầu tư hệ thống điện mặt trời mái nhà.

Cuối năm 2020, REE SE đã khởi công 5 dự án với tổng công suất 3,2 MW. Trong đó, 2 dự án đã vận hành thương mại đạt công suất 1,5 MW.

Bước vào mảng năng lượng tái tạo, REE trở thành tay chơi đáng chú ý trong ngành khi có năng lực tài chính cùng kinh nghiệm phát triển trong ngành điện.

Hiện doanh nghiệp này cũng đang xúc tiến đầu tư dự án nhà máy điện gió số 3 tại vị trí V1-3 thuộc bãi bồi ven biển, xã Trường Long Hòa, thị xã Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh. Dự án này do REE làm chủ đầu tư và sở hữu 100% với tổng vốn đầu tư là 2.120 tỷ đồng. Dự án có công suất 48MW sẽ được triển khai thi công trong quý II và đóng điện vào tháng 9/2021.

Bên cạnh đó, REE còn sở hữu gần 67% vốn của công ty Cổ phần Phát triển điện nông thôn Trà Vinh. Đây là công ty hoạt động trong phân khúc bán lẻ điện, đồng thời đầu tư và phát triển lưới điện trên địa bàn tỉnh Trà Vinh với khoảng 123.600 hộ khách hàng, có thể giúp REE tối ưu hoạt động sản xuất và phân phối điện tại địa phương này.

Năng lượng tái tạo là lĩnh vực cần dòng tiền ổn định từ 5 đến 10 năm. REE có quy mô tài sản gần 20.000 tỷ đồng duy trì lượng tài sản thanh khoản cao (tiền và các khoản tương đương tiền, đầu tư tài chính ngắn hạn và các khoản phải thu ngắn hạn) là 4.900 tỷ đồng. Với thế mạnh tài chính đó, REE dễ dàng hơn trong việc theo đuổi các dự án của lĩnh vực này.

Hoạt động kinh doanh đa ngành hiệu quả

Năm 2020, REE vẫn kinh doanh trong các lĩnh vực cơ điện lạnh, bất động sản, hạ tầng điện và nước. Doanh thu toàn công ty đạt 5.600 tỷ đồng, tăng 15,5% so với năm trước đó nhưng cũng chỉ mới hoàn thành 93,9% kế hoạch năm. Lợi nhuận sau thuế đạt 1.628 tỷ đồng, giảm nhẹ 10 tỷ đồng so với cùng kỳ.

Trong cơ cấu doanh thu, mảng điện và nước là nhóm ngành mang lại khoản lợi nhuận sau thuế lớn nhất cho REE với 929,4 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng trên 57% về lợi nhuận, trong đó riêng kinh doanh điện mang về hơn 670 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế. Nhóm ngành điện và nước đóng góp 1.178 tỷ đồng vào tổng doanh thu, chiếm 21% tổng doanh thu và đạt mức tăng trưởng trên 49% so với năm 2019.

Doanh nghiệp này cho biết, doanh thu và lợi nhuận mảng điện tăng trưởng mạnh trong năm 2020 nhờ hợp nhất công ty Cổ phần Phong Điện Thuận Bình, công ty Cổ phần Thủy điện Mường Hum và công ty Cổ phần Năng lượng điện mặt trời REE.

Mảng cơ điện lạnh đạt 3.474 tỷ đồng, tăng 9,5% so với cùng kỳ và đóng góp 62% vào tổng doanh thu. Lợi nhuận từ mảng này mang lại gần 226 tỷ đồng, giảm 8% so với cùng kỳ và chỉ đóng góp khoảng 14% vào tổng lợi nhuận sau thuế của công ty.

Mảng bất động sản mang về 948 tỷ đồng doanh thu, tăng 6,9% so với cùng kỳ và chiếm tỷ trọng 17% về doanh thu, nhưng mảng này mang về đến 514,6 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, chiếm 31,6% tổng LNST đạt được.

Trong đó, phần lớn lợi nhuận của mảng bất động sản đến từ cho thuê văn phòng, đạt 478 tỷ đồng. Đây cũng là lĩnh vực mang về phần lớn doanh thu cho mảng bất động sản. 3 địa điểm cho thuê chính của REE là tại số 364 Cộng Hòa - số 9 Đoàn Văn Bơ và E.town Central.

Theo tờ trình phương án phân phối lợi nhuận năm tài chính 2020 và kế hoạch cổ tức tài chính 2021, cơ điện lạnh REE mục tiêu doanh thu tăng trưởng 24,5%, lên 6.933,7 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế tăng 8,7% lên mức 1.769 tỷ đồng.

Doanh nghiệp này cũng cho biết, việc không chia cổ tức năm 2020 nhằm mục tiêu tái đầu tư toàn bộ lợi nhuận để đảm bảo nguồn vốn đầu tư.