Ảnh chụp tại Đá Ba Đầu vào giữa tháng 12-2020 cho thấy các tàu neo đậu san sát nhau, với chiều rộng trung bình khoảng 10 mét mỗi tàu - Ảnh: Simularity
Báo The Philippine Star ngày 26-3 dẫn báo cáo dài 20 trang của Công ty công nghệ Simularity (Mỹ) cho biết một số lượng lớn tàu Trung Quốc đã "neo đậu, đến và rời đi" tại Đá Ba Đầu kể từ giữa tháng 12 năm ngoái đến nay.
Các ảnh chụp vệ tinh vào ngày 13 và 14-12-2020 cho thấy nhiều tàu Trung Quốc - trong đó có các tàu màu cam - neo đậu san sát nhau, tạo thành một hàng ngang dài tới khoảng 200 mét. "Với chiều rộng trung bình 10 mét mỗi tàu, đó là một tập hợp gồm 20 tàu. Với hình dạng này, việc đánh cá là bất khả thi" - báo cáo viết.
Simularity cũng công bố nhiều ảnh chụp vệ tinh vào các tháng 1, 2 và 3-2021 sau đó để so sánh. Chẳng hạn ngày 23 và 24-3-2021, Simularity đếm được khoảng 200 tàu tại Đá Ba Đầu, trong đó "phần lớn có thể là tàu cá và một vài chiếc có thể là tàu hải cảnh Trung Quốc. Phía Philippines trước đó cho rằng các tàu này do dân quân biển Trung Quốc điều khiển.
"Chúng tôi đã nhìn thấy những đội tàu này đến và đi ở Đá Ba Đầu qua nhiều tháng" - bà Liz Derr, giám đốc điều hành Công ty công nghệ Simularity, chia sẻ với trang tin khoa học môi trường Mongabay.
Bà đánh giá: "Số tàu khác nhau ngày này qua ngày khác. Một số tàu đến và đi. Tuy nhiên, số tàu mà chúng tôi đang thấy hiện nay ở Đá Ba Đầu giống với số tàu mà chúng tôi thấy đã neo đậu ở đó vào tháng 12 năm ngoái".
Giám đốc điều hành Simularity nói rằng căn cứ vào các ảnh vệ tinh, có thể thấy các tàu này không có hoạt động đánh bắt gì cả và cũng không di chuyển đáng kể, mà chỉ neo đậu tại Đá Ba Đầu.
Phía Trung Quốc nói rằng các tàu xuất hiện tại Đá Ba Đầu chỉ là tàu cá, trong khi Philippines cho rằng những tàu này là tàu dân quân biển Trung Quốc.
Các tàu xuất hiện với số lượng lớn tại Đá Ba Đầu vào ngày 14-12-2020 và 19-3-2021 - Ảnh: Simularity
Cuối tuần trước, Ngoại trưởng Teodoro Locsin Jr. của Philippines đã gửi phản đối tới Trung Quốc sau khi Lực lượng đặc nhiệm quốc gia về Biển Tây Philippines (cách Philippines gọi Biển Đông) xác nhận khoảng 220 tàu được cho là do dân quân biển Trung Quốc điều khiển đã xuất hiện tại Đá Ba Đầu ngày 7-3-2021.
Đá Ba Đầu (tên tiếng Anh: Whitsun Reef) là rạn san hô có hình chữ V thuộc cụm Sinh Tồn ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Trung Quốc nói rằng các tàu trên vào Đá Ba Đầu trú ẩn do "điều kiện thời tiết xấu" trên biển. Tuy nhiên, giới chuyên gia và truyền thông Philippines cho biết tại khu vực Đá Ba Đầu không có trận bão nào vào thời điểm trên, trời vẫn nắng và có ít mây.
Cựu phó chánh án Tòa án tối cao Philippines Antonio Carpio nói rằng đây không phải là lần đầu tiên nhiều tàu Trung Quốc xuất hiện tại Đá Ba Đầu. Khoảng tháng 3 năm ngoái, cũng có "hàng trăm" tàu Trung Quốc có mặt tại đây.
Tại cuộc họp báo ngày 25-3, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng khẳng định hoạt động của các tàu Trung Quốc trong phạm vi lãnh hải của Sinh Tồn Đông, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, đã xâm phạm chủ quyền của Việt Nam.
Cận cảnh đội hình tàu Trung Quốc tại Đá Ba Đầu TTO - Ảnh chụp vệ tinh cho thấy nhiều tàu Trung Quốc vẫn xuất hiện tại Đá Ba Đầu trong tuần này. Truyền thông Philippines nói rằng các ảnh chụp cho thấy trời nắng và ít mây tại đây, không rõ liệu các tàu này sẽ rời đi hay không.