Cuộc chiến của Nga ở Ukraine không chỉ khiến Trung Đông đối mặt với tình trạng thiếu lương thực, mà còn gây ảnh hưởng lớn tới doanh thu của ngành du lịch khu vực.

Trung Đông hiện là một trong những điểm đến thu hút đông du khách nhất trên thế giới. Trong suốt nhiều năm, những thành phố như Dubai, Cairo và Istanbul thường xuyên góp mặt trong danh sách Top 10 “điểm nóng” du lịch toàn cầu.

Nga tấn công Ukraine khiến doanh thu của ngành du lịch Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ và UAE chịu ảnh hưởng nhiều nhất. (Ảnh: CNN)

Nhưng khi chiến sự ở Ukraine bùng nổ dẫn tới sự hỗn loạn của thị trường năng lượng và thực phẩm, cùng tình trạng lạm phát gia tăng nhanh chóng trên toàn cầu, ngành du lịch tại một số quốc gia rơi vào cảnh thiệt hại nặng nề hơn nhiều so với những nước còn lại.

Theo tập đoàn nghiên cứu thị trường Euromonitor International, ngành du lịch toàn cầu sẽ bị thiệt hại 6,9 tỉ USD trong năm 2022 do sụt giảm số lượng du khách Nga và Ukraine. Mà trong số này, những quốc gia Trung Đông vốn là điểm đến yêu thích của công dân Nga và Ukraine sẽ chịu tác động nhiều nhất.

Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ và gần đây là Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) là 3 địa điểm phổ biến nhất đối với du khách Nga và Ukraine. Ngay sau khi chiến sự giữa Nga – Ukraine bùng nổ, lĩnh vực du lịch ở Ai Cập và Thổ Nhĩ Kỳ ngay lập tức ghi nhận những tác động rõ nét. Theo các nhà phân tích, mức ảnh hưởng sẽ ngày càng nghiêm trọng.

Trước khi dịch Covid-19 xuất hiện, các chuyến đi của công dân Ukraine tới Ai Cập đã tăng 49% trong năm 2019 so với mọt năm trước đó. Điều này đưa Ukraine trở thành thị trường nguồn lớn thứ 2 của Ai Cập và chỉ đứng sau Đức.

Kể từ khi Cairo cho nối lại các chuyến bay vào tháng 7/2021 sau khi cho xóa bỏ những quy định hạn chế nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh Covid-19, công dân Ukraine là những du khách đầu tiên trở lại Ai Cập nghỉ dưỡng, theo Thứ trưởng Bộ Du lịch Ai Cập Ghada Shalaby.

Vào năm 2021, Moscow cũng đã cho xóa bỏ lệnh cấm kéo dài 6 năm liên quan tới các chuyến bay được thuê bao nguyên chuyến giữa Ai Cập và Nga sau thảm họa hàng không năm 2015. Từ đó, số lượng du khách Nga tới Ai Cập đã tăng nhanh chóng. Theo Sputnik, 700.000 du khách Nga đã tới Ai Cập chỉ riêng trong năm 2021.

Giữa lúc chiến sự giữa Nga và Ukraine đang diễn ra, Bộ Du lịch Ai Cập đành phải cố gắng câu kéo du khách từ các quốc gia khác để bù đắp nguồn thu bị mất.

“Đây là cú đấm mạnh, nhưng chúng tôi đang phải cố gắng tồn tại”, Thứ trưởng Shalaby nói với CNN.

Cũng theo ông Shalaby, Ai Cập đang tìm cách duy trì lượng du khách Nga tới đất nước, đồng thời triển khai các chiến dịch quảng bá để thu hút công dân Tây Âu và các nước Ả Rập tới du lịch.

Song giới phân tích cho rằng, Ai Cập khó có thể bù đắp được khoảng trống doanh thu do sụt giảm du khách Nga và Ukraine.

“Việc tìm nguồn lớn du khách thay thế cho du khách Nga và Ukraine hiện chắc chắn là điều không thể”, ông Timothy Kaldas, nhà nghiên cứu chính sách tại Viện Chính sách Trung Đông Tahrir nhấn mạnh thêm, những vấn đề xuất hiện trước thời điểm bùng nổ chiến sự ở Ukraine cũng đã tạo ra nhiều cú sốc cho “túi tiền” của Ai Cập. Và chiến tranh Nga – Ukraine bùng nổ lại càng khiến tình hình trở nên khó khăn hơn với Ai Cập.

Trước đây, Thổ Nhĩ Kỳ từng kỳ vọng có thể khôi phục lại nền kinh tế trong năm nay nhờ tái phục hồi ngành du lịch. Nhưng cuộc khủng hoảng Ukraine cùng hàng loạt lệnh trừng phạt giáng xuống Nga có khả năng khiến tổng doanh thu dự kiến 34,5 tỉ USD trong năm nay của ngành du lịch Thổ Nhĩ Kỳ bị ảnh hưởng lớn.

Tại khu nghỉ dưỡng Antalya bên bờ biển Riviera, các lao động trong ngành du lịch đang vô cùng lo lắng trước tình trạng số lượng du khách sụt giảm nhanh chóng.

“Nga hiện là thị trường quan trọng nhất đối với chúng tôi. Ukraine đóng vai trò thứ 3 hoặc 4”, ông Ulkay Atmaca, Chủ tịch Hiệp hội Quản lý Khách sạn chuyên nghiệp ở Thổ Nhĩ Kỳ chia sẻ.

Bà Nihal Duruk, Giám đốc Phòng Kinh doanh và Marketing của Khách sạn Premier Palace ở Antalya, nói thêm “Chúng tôi dự tính sẽ mất từ 60 – 65% doanh thu. Dù có giải pháp được đưa ra, doanh thu cho mùa du lịch tới trong năm nay vẫn sẽ bị tổn thất 50%”.

Theo Bộ Du lịch Thổ Nhĩ Kỳ, hơn 2 triệu du khách Ukraine đã tới Thổ Nhĩ Kỳ trong năm 2021. Trong khi con số này là 4,7 triệu du khách Nga.

Ông Bahattin Yucel, cựu Bộ trưởng Kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ, nhận định cuộc khủng hoảng kinh tế do lệnh trừng phạt phương Tây áp đặt với Nga cũng sẽ tác động tới công dân Thổ Nhĩ Kỳ.

“Chiến tranh và khủng hoảng kinh tế tại Nga đều sẽ tác động tới chúng tôi”, ông Yucel nhấn mạnh.

Theo dữ liệu Thị trường Du lịch Ả Rập (ATM), Nga trở thành thị trường nguồn lớn thứ 2 của Dubai trong năm 2021.

Sau khi UAE bắt đầu cho phép du khách Nga đi du lịch 30 ngày miễn visa vào năm 2018, số lượng công dân Nga tới UAE đã tăng đột biến. Theo tờ The National, số du khách Nga tới Dubai và Abu Dhabi đã tăng hơn 60% trong 8 tháng đầu năm 2018.

Trước khi cuộc chiến ở Ukraine bùng phát, ATM từng dự đoán thị trường Nga có thể vượt con số 1 tỉ USD đối với UAE trong 4 năm tới.

Trên thực tế, chiến sự ở Ukraine còn là cơ hội làm ăn phát đạt đối với một số lĩnh vực kinh doanh ở Trung Đông. Cụ thể, nhiều người Nga giàu có đang tìm kiếm “thiên đường đầu tư” và đổ tiền vào mua các khu bất động sản ở Thổ Nhĩ Kỳ hay UAE, theo Reuters. Hiện cả Thổ Nhĩ Kỳ và UAE đều có những chính sách ưu tiên cho công dân nước ngoài tới đầu tư và sở hữu bất động sản.

Nhưng đối với lĩnh vực khách sạn, đà phục hồi nhanh chóng là chuyện xa vời.

“Dù vấn đề có được giải quyết nhanh tới đâu, chúng tôi vẫn phải gánh chịu tác động từ cuộc khủng hoảng này ít nhất từ 3 - 4 năm”, bà Duruk cho hay.

Minh Thu (lược dịch)