Trung Quốc (TQ) cho biết họ đã tiến hành các cuộc diễn tập quân sự xung quanh Đài Loan vào ngày 15-4, khi một phái đoàn nghị sĩ Mỹ thăm hòn đảo, trong một động thái mà quân đội TQ cho biết là nhằm vào các “tín hiệu sai” do Mỹ gửi đi.
Theo Đài truyền hình trung ương TQ (CCTV), Quân giải phóng nhân dân TQ (PLA) đã điều tàu khu trục nhỏ, máy bay ném bom và máy bay chiến đấu đến biển Hoa Đông và khu vực xung quanh Đài Loan vào ngày 15-4, phát ngôn viên Bộ Tư lệnh Chiến khu Đông bộ của PLA Thạch Nhất Lộ cho biết.
 |
Một cuộc tập trận của Trung Quốc ở biển Hoa Đông hồi năm 2016. Ảnh: CHINA DAILY |
Chiến khu Đông bộ là một trong 5 chiến khu của PLA có nhiệm vụ triển khai chỉ huy tác chiến liên hợp phía đông của TQ. Chiến khu này có bộ tư lệnh đặt tại thành phố Nam Kinh.
“Hoạt động này là để đáp lại việc Mỹ thường xuyên đưa ra những tín hiệu sai trái về vấn đề Đài Loan” – ông Thạch nói nhưng không đề cập các nhà lập pháp Mỹ đang ở thăm Đài Loan.
“Những hành động và thủ đoạn xấu của Mỹ là hoàn toàn vô ích và rất nguy hiểm. Ai đùa với lửa sẽ tự thiêu chính mình” – phát ngôn viên TQ nói thêm.
Trong cuộc gặp hôm 15-4 với nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn, Thượng nghị sĩ Mỹ Bob Menendez, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, đã đánh giá cao Đài Loan với vai trò trung tâm công nghệ là “một quốc gia có tầm quan trọng toàn cầu”, đồng thời nhấn mạnh an ninh của hòn đảo này có quan hệ mật thiết đối với thế giới.
Ông Menendez nằm trong nhóm sáu nhà lập pháp Mỹ thuộc cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa đến thăm Đài Loan để bày tỏ sự ủng hộ đối với hòn đảo này trước sức ép ngày càng tăng từ TQ, theo hãng tin Reuters.
Hồi tháng 3, cựu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, người bị TQ trừng phạt kể từ khi ông rời nhiệm sở vào lúc chính quyền của Tổng thống Mỹ tiền nhiệm Donald Trump kết thúc, đã thăm Đài Loan và gọi hòn đảo này là “đất nước tuyệt vời”.
Trong một bài phát biểu ở Đài Bắc, vị cựu ngoại trưởng Mỹ thậm chí kêu gọi Washington công nhận Đài Loan là một “quốc gia”.
Những chuyến thăm như vậy, cùng việc coi Đài Loan là một “quốc gia”, đã khiến TQ nổi giận. TQ bác bỏ mọi gợi ý coi Đài Loan là “quốc gia”, và coi hòn đảo này là một trong những tỉnh của TQ.
Mỹ không có quan hệ chính thức với Đài Loan nhưng là nhà cung cấp vũ khí và hậu thuẫn quốc tế quan trọng nhất cho hòn đảo này.
Ông Menendez thừa nhận chính phủ TQ “rất không hài lòng” với chuyến thăm của phái đoàn nghị sĩ Mỹ, nhưng điều đó sẽ không ngăn cản được sự ủng hộ của các nhà lập pháp Mỹ dành cho Đài Loan. Điều đó đã làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ TQ-Mỹ.
Chiến dịch quân sự đặc biệt do Nga phát động ở Ukraine hồi cuối tháng 2 đã khiến Đài Bắc phải cảnh giác trước bất kỳ động thái khả dĩ nào của Bắc Kinh nhằm sử dụng cuộc khủng hoảng Ukraine để thực hiện động thái tấn công hòn đảo này. Tuy nhiên, chính quyền bà Thái cho đến nay chưa ghi nhận hoạt động bất thường từ phía đại lục.
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Lindsey Graham nói với bà Thái trong cuộc gặp phái đoàn nghị sĩ Mỹ rằng cuộc chiến ở Ukraine và hành vi khiêu khích của Trung Quốc đã thống nhất dư luận Mỹ theo cách chưa từng thấy trước đây.
“Chúng tôi sẽ sát cánh với các bạn. Từ bỏ Đài Loan sẽ là từ bỏ dân chủ và tự do” - ông Graham nói.
Phái đoàn Mỹ bay từ Úc đến Đài Loan vào tối 14-4 trong một chuyến đi không báo trước kéo dài hai ngày. Các nghị sĩ Mỹ cũng sẽ gặp lãnh đạo các cơ quan ngoại giao và phòng vệ của Đài Loan.
