Sóng ở đây chính là sóng giá đất, tức những cơn sốt đất ào đến rồi vụt đi như mưa rào ở Nam Bộ. Đúng vậy, giờ đây, "sóng" liên tục xuất hiện trên thị trường để người lỡ đầu tư vào đất mua thoát ra, người chưa mua nôn nao bước vào...

Nhiều tờ quảng cáo bán đất rẫy tại thôn 7, xã Cư Êbur, TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk - Ảnh: TIẾN LONG

Đất bỏ hoang do dự án bất động sản "đắp chiếu" có ở khắp nơi, cộng với không khí chộn rộn của bao người đã rót tiền vào đất, mới hiểu mọi người cần sóng và chờ sóng đến chừng nào. Thị trường phải có sóng để người đã mua đất có thể nâng giá, thoát hàng. 

Sóng có nổi lên thì người khác mới sốt ruột, đất không nở ra nên không mua sẽ mất cơ hội, rồi đổ tiền vào để thế chỗ những người đã ôm đất chờ sóng muốn thoát ra.

Nhưng hệ lụy chỉ mải chờ sóng là sau nhiều năm những dự án bất động sản có phép và cả dự án "ma" với bao viễn cảnh tươi đẹp không gian sống lý tưởng vẫn chỉ là những mảnh đất hoang. 

Ngay khu vực có nhiều tiềm năng để "đẻ" ra tiền như biển Bình Thuận với những dự án sân golf, biệt thự biển... sau hàng chục năm vẫn chỉ là nằm trên giấy. Vậy mà giá đất vẫn lên. Người ta mua hết đất ven biển, đẩy giá nơi này lên cao, họ bèn đưa sóng đến những khu sâu hơn trong đất liền. 

Tương tự, không thể kiếm ăn được qua phân lô ở đô thị như TP.HCM, họ đưa sóng đến phân lô cả đất nông nghiệp ở Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, ra Bình Thuận và gần đây là sóng đất nền ở tận Tây Nguyên...

Ai cũng thấy cần sóng, chờ sóng tạo ra những cơn sốt đất, có người gọi là giá ảo, nhưng như nhiều chuyên gia nói, bi kịch là người bỏ tiền vào lại có lãi thật. Sóng có thể do chính giới cò đất tạo lên, cũng có thể trong quá trình quy hoạch phát triển do chính quyền đưa đến, hoặc có sự "kết hợp công tư" ngẫu nhiên. 

Chẳng hạn như cò đất dựng lên chuyện một tập đoàn lớn A, B nào đó sẽ đầu tư dự án ở xã X, huyện Y. Còn sóng từ chính quyền đó là chủ trương lên đời từ huyện lên quận, lên thành phố... 

Nhưng cũng có khi đó là chính quyền dự tính quy hoạch đường cao tốc, sân bay, xây cầu, đưa vùng đất ruộng lên thành phố kiểu dự kiến hoạch định cho tương lai nhiều năm sau và cò đất đã nhanh tay thổi lên như là đã thành sự thật ngay ngày mai!

Đã bao cơn sóng đi qua, vẫn chưa thấy được những khu đô thị dân cư bài bản hình thành, nếu có chỉ là đếm trên đầu ngón tay, ngược lại chỉ thấy đất hoang loang rộng ra mãi. 

Đấy là sự bất tương xứng giữa kỳ vọng những khu dân cư đẹp với những dự án trong mơ và thực tế. Cần sóng, mục tiêu của nhiều người là mua bán đất, túi đầy tiền hơn là những khu dân cư, đô thị, khu nghỉ dưỡng đáng sống.

Thị trường bất động sản nhiều năm qua đã phải sống nhờ vào những cơn sóng nhân tạo đã nói lên bản chất: có sự méo mó. Nhưng sự méo mó này kéo dài nhiều năm vẫn chưa có điểm dừng. 

Trong khi chính quyền gần như thiếu "cậy gậy" để đủ sức đưa thị trường bất động sản vào nề nếp, đó là đất phải được khai thác chứ không được bỏ hoang. Đất giờ đây không còn được khai thác để tạo ra giá trị mới mà được dùng để lướt sóng kiếm tiền. Nhưng sóng cứ to dần, cao mãi, chẳng lẽ không có ngày... sóng đổ!?

Khi sóng đổ, không chỉ xô vào từng cá nhân, sóng có thể xô vào nền kinh tế nếu dành quá nhiều nguồn lực và thời gian để đu sóng.

Cách nào để ngăn họa phân lô bán nền?

TTO - Phân lô bán nền chủ yếu phục vụ cho mục đích đầu cơ, mua đi bán lại, chờ tăng giá để chuyển nhượng. Muốn siết phân lô bán nền tràn lan, các địa phương cần thực hiện đồng bộ các quy định về đất đai, quy hoạch, xây dựng.