Vài năm trở lại đây, việc sản xuất - phân phối và kinh doanh thực phẩm chức năng, dược phẩm được coi như hốt bạc, người người ra rả về mức doanh số hàng trăm triệu, thậm chí cả tỉ bạc. Chỉ cần thổi phồng công dụng, thần thánh hóa sản phẩm với vài trang "kịch bản", cùng chút quảng cáo lấy uy tín từ người này người kia, chúng ta đã có thể trình làng ngay ra thị trường thứ thuốc tiên: "Thần dược" .

Tôi cũng đã từng là nhân viên trong "đường dây" buôn bán ấy - một Telesale.

Lúc đó, khi đang là sinh viên năm 2, trong lúc lướt Facebook, tôi thấy rất nhiều nơi đăng tuyển nhân viên chốt sale với nội dung khá đơn giản: Chỉ cần có laptop, chăm chỉ là đã có thể nhận lương ít nhất 3-5 triệu đồng. Con số này thật ra không lớn, nhưng nó hơn mức lương chạy bàn, phục vụ, bán quần áo mà sinh viên có làm cả tháng quần quật may ra mới có. Phần vì tò mò, phần lại muốn tìm công việc để trang trải cuộc sống, tôi đã nhanh nhẹn nhắn tin hẹn phỏng vấn mà không chút đắn đo.

Sau cuộc nói chuyện ngắn với bên tuyển dụng, tôi đã thực sự bất ngờ và hoa mắt bởi bảng lương mà họ cung cấp. 26 ngày công một tháng, 8 tiếng một ngày, các cô cậu sinh viên năm nhất năm hai có thể kiếm được từ hơn chục triệu đến vài chục triệu, thậm chí có người còn 70-90 triệu đồng. Con số này là niềm mơ ước của biết bao người ngoài kia, thậm chí, lương tháng của những người này bằng cả năm làm việc của bố mẹ tôi. 

Người phỏng vấn này vẽ ra trước mắt tôi một viễn cảnh chỉ toàn màu hồng: kịch bản dễ chốt, data số điện thoại được cung cấp sẵn, hoa hồng cao, team building du lịch suốt ngày cùng tương lai thăng chức leader, quản lý, giám đốc,...

Đồng tiền làm mờ mắt, tôi hồ hởi mong chờ vào mức lương trên trời, doanh số bán hàng cao ngất và cơ hội thăng tiến mau lẹ. Hôm sau, tôi đến công ty học việc và được phân vào team chuyên sale về sản phẩm sinh lý. 

Mất vài phút giới thiệu bản thân và được một bạn tự xưng "Leader" đưa cho xấp kịch bản, tôi bắt đầu bập bẹ gọi những cuộc gọi đầu tiên. Với chút tài ăn nói có sẵn, thêm sự kiên trì, gọi xong số nào lại cắm mặt điện thoại bấm gọi tiếp, chẳng mấy mà tôi chốt được đơn. 

Thấy khá dễ dàng, tôi bắt đầu nhìn ngó mọi người xung quanh, học lỏm vài mẹo khi nói chuyện với khách, hết ngày thử việc đầu tiên, doanh số tôi chạm ngưỡng chục triệu trong sự ngỡ ngàng của tất cả mọi người. Thực tình tôi rất sốc, nhái giọng một chút, dọa nạt bệnh một chút là đã có thể dễ dàng chốt được đơn, ít thì 1-2 triệu, nhiều thì đến cả chục triệu. Một cuộc gọi "thăm khám" như thế chỉ khoảng 15-20 phút. Nhìn xung quanh, mỗi người 1-2 cái điện thoại, ai cũng tất bật với những bệnh nhân của riêng mình, ai cũng vỗ ngực với cái danh xưng "bác sĩ chuyên khoa", "dược sĩ"....

Làm được mấy ngày, tôi mới chột dạ tìm hiểu kĩ hơn về sản phẩm cùng các thông tin về doanh nghiệp, công ty. Té ngửa ra là kể cả những vị trí như leader, quản lý, thậm chí cả giám đốc, có khi cũng chỉ là các bạn sinh viên năm 3 năm 4, chưa tốt nghiệp hoặc bỏ ngang việc học, thuê người học hộ để cày tiền.

Mỗi nhân viên sẽ có một tài khoản Zalo để tạo niềm tin cho khách hàng, lồng ghép vào đó là hình ảnh quảng cáo sản phầm, người nổi tiếng, thậm chí là hình ảnh của cả bác sĩ cho đúng với danh xưng khi gọi điện tư vấn. Doanh số là thứ nói lên tất cả, có doanh số cao là thu nhập cao, vị trí cao chứ chẳng ai quan tâm là bạn tốt nghiệp trường nào hay tấm bằng tốt nghiệp loại khá hay giỏi...

Hóa ra lòng tin là thứ có thể dễ dàng tạo nên như thế, bất chấp cả sức khỏe, danh dự, đạo đức và thậm chí là luật pháp.

Tôi nhận ra rằng, thực phẩm chức năng là vậy, muôn hình vạn trạng các kiểu sản xuất, thủ công có, dây chuyền cũng có, tuy nhiều hầu hết đều chung mẫu số là thổi phồng công dụng với đủ thứ bệnh, lấy hình ảnh người nổi tiếng để quảng cáo trên các nền tảng mạng xã hội và hét giá.

Cứ thế, chả mấy mà doanh số trong tháng của một người đã chạm mức vài trăm triệu, best sale có thể gần 1 tỷ đồng, cả team 5-7 người, thu về vài tỷ trong tháng là chuyện hiển nhiên. Và đáng buồn thay, chi phí cao nhất của các loại TPCN này, chẳng phải là chi phí sản xuất, nó thực ra là tiền quảng cáo, chi phí Marketing và chi trả nhân viên Telesale. Vậy, đến tay người tiêu dùng, họ sẽ nhận lại được gì và liệu rằng thứ "thần dược" đó, có đáng để họ bỏ số tiền lớn ra mua về để "điều trị" hay không?

Chẳng cần học vấn cao siêu, chẳng cần ngoại hình lồng lộn, chỉ cần bạn chịu cày, ăn nói lưu loát một chút, lương tháng đã bằng mấy người ta ở ngoài. Và liệu rằng, các nhân viên ở đây, họ có chắc chắn trong những khách hàng đã chốt thành công kia, không có người nhà, người thân của họ? Thời gian làm việc không quá lâu, may mắn thay, tôi chưa gặp phải trường hợp nào gọi điện phàn nàn hay kêu ca về chất lượng sản phẩm, chỉ hi vọng rằng, người tiêu dùng sẽ thật sự sáng suốt khi sử dụng bất cứ TPCN nào!

http://tintuc.vdong.vn/04/1325955.htm

Lê Thị Hà Trang