Tạo điều kiện thuận lợi tiếp cận nhà ở xã hội

Ngày 3/4, Thủ tướng CP vừa ban hành Quyết định Phê quyệt Đề án Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030, có hiệu lực ngay từ ngày 3/4.

Đề án đặt mục tiêu đến năm 2030, tổng số căn hộ các địa phương hoàn thành khoảng hơn 1,06 triệu căn, trong đó, giai đoạn 2021-2025 hoàn thành khoảng 428.000 căn; giai đoạn 2025-2030 hoàn thành khoảng 634.200 căn.

Trước đó, thông tin người dân muốn mua nhà ở xã hội sẽ không đi kèm điều kiện đăng ký thường trú hoặc tạm trú từ một năm trở lên tại địa phương nơi có dự án cũng thu hút được nhiều sự quan tâm trong những ngày gần đây. Đề xuất này nằm trong dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách nhằm phát triển nhà ở xã hội và nhà lưu trú cho công nhân, đang được Bộ Xây dựng hoàn thiện. Giới chuyên gia nhận định, quy định mới sẽ giúp người mua tiếp cận nhà ở xã hội được dễ dàng hơn.

Luật Nhà ở năm 2014 quy định, người muốn mua, thuê nhà ở xã hội phải đáp ứng 3 điều kiện về nhà ở, cư trú và thu nhập, trong đó, người mua nhà ở xã hội bắt buộc phải có đăng ký thường trú tại địa phương tại nơi có dự án, nếu không thì phải có tạm trú từ một năm trở lên. Các chuyên gia đánh giá, nếu quy định này gỡ bỏ sẽ giúp người mua tiếp cận nhà ở xã hội thuận tiện hơn.

Ông Võ Hồng Thắng, Phó Giám đốc Nghiên cứu và Phát triển, DKRA Group: Sẽ có một lượng lớn công nhân hay những người nhập cư tại địa phương, họ chưa có đăng ký hộ khẩu hay chưa có hộ khẩu, họ nằm trong 2 nhóm mà còn lại như thu nhập chưa đủ để đóng thuế thu nhập cá nhân và chưa sở hữu nhà thì sẽ thuận tiện hơn. Đây cũng là một trong những cách làm cho chủ đầu tư khi làm nhà ở xã hội tìm kiếm đối tượng khách hàng thuận tiện hơn, giảm bớt trở ngại đối với thị trường hiện nay.

Ông Lê Hữu Nghĩa, Giám đốc Công ty Xây dựng Thương mại Lê Thành: Sẽ có một lượng lớn công nhân hay những người nhập cư tại địa phương, họ chưa có đăng ký hộ khẩu hay chưa có hộ khẩu, họ nằm trong 2 nhóm mà còn lại như thu nhập chưa đủ để đóng thuế thu nhập cá nhân và chưa sở hữu nhà thì sẽ thuận tiện hơn. Đây cũng là một trong những cách làm cho chủ đầu tư khi làm nhà ở xã hội tìm kiếm đối tượng khách hàng thuận tiện hơn, giảm bớt trở ngại đối với thị trường hiện nay.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh: Các dự án này có thể là dự án nhỏ nhưng nằm ngoài các khu vực được quy hoạch phát triển nhà ở xã hội. Còn nếu chỉ dựa vào duy nhất các khu vực phát triển nhà ở xã hội theo quy hoạch, chúng ta sẽ rất khó đáp ứng được nhu cầu nhà ở xã hội của người dân trong các đô thị lớn.

Cách đây ít ngày, Sở Xây dựng Hà Nội vừa thông báo: tiếp nhận hồ sơ đăng ký thuê, mua nhà ở xã hội đợt 1 tại dự án Nhà ở xã hội. Đáng chú ý, giá bán đã tăng, cụ thể là hơn 19,5 triệu đồng/m2 (đã gồm thuế VAT). Đây là mức giá bán dự án nhà ở xã hội lần đầu cao nhất từ trước đến nay tại Hà Nội. Trước đây, mức giá được phê duyệt thường từ 13 đến 17 triệu đồng mỗi m2.

Trước đó, Hà Nội đã phê duyệt kế hoạch dành hơn 200 tỷ đồng để hoàn thiện và điều chỉnh các toà nhà đang bỏ hoang hơn chục năm tại dự án ký túc xá cho học sinh, sinh viên Pháp Vân - Tứ Hiệp thành nhà ở xã hội cho thuê.

Hiện cả nước mới hoàn thành hơn 300 dự án nhà ở xã hội khu vực đô thị và nhà ở công nhân khu công nghiệp, với quy mô 155.800 căn. Ngoài Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, bước đầu đề án sẽ tập trung ở những thành phố như Đà Nẵng, Cần Thơ, Hải Phòng.

Sớm tăng nguồn cung nhà ở xã hội

Theo Sở Xây dựng thành phố Cần Thơ, hiện toàn thành phố đã có 3 dự án nhà ở xã hội được đưa vào khai thác. 4 dự án còn lại đang triển khai. Tuy nhiên, so với nhu cầu gần 200 nghìn người trong giai đoạn 2021 - 2030 thì mới đáp ứng được gần 4%. Chính vì thế, thành phố sẽ tạo điều kiện để các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ dự án.

Ông Nguyễn Hữu Đức, Tổng Giám đốc Công ty Hồng Loan, cho biết: "Năm 2023 sẽ đưa vào 318 căn, đến năm 2025 chúng tôi đưa vào khai thác toàn bộ với 1.037 căn".

Hiện toàn thành phố Cần Thơ vẫn còn 5.400 khu nhà cho thuê. Chính vì thế, địa phương này đang gấp rút hoàn thành đề án xây dựng nhà xã hội trong quý 3 năm nay, đồng thời gắn quy hoạch 20% quỹ đất cho nhà ở xã hội cho tất cả các dự án đô thị, khu công nghiệp. Đây được coi như một giải pháo nhằm hạn chế dịch chuyển lao động không cần thiết giữa các địa phương

Ông Mai Như Toàn, Giám đốc Sở Xây dựng TP. Cần Thơ, nói: "Trong thời gian tới, các quy hoạch xây dựng khu công nghiệp chúng tôi sẽ gắn với nhà ở xã hội".

Ông Nguyễn Phương Lam, Giám đốc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tại Cần Thơ, cho biết: "Thu nhập của người dân, lao động còn thấp, vì thế, việc phát triển nhà ở xã hội đã đáp ứng được đúng nhu cầu cũng như giúp các địa phương thu hút đầu tư".

Mục tiêu dài hạn, tổng thể của Đề án là phải nâng cao thứ hạng của Việt Nam trong bảo đảm quyền tiếp cận nhà ở của người dân.

Hiện chính phủ cũng đã yêu cầu Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và môi trường, ngân hàng nhà nước xem xét, điều chỉnh thủ tục tiếp cận dự án nhà ơ xã hội cũng như xây dựng mức lãi suất hợp lý cho cả người mua cũng như chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội

Trong công điện gần nhất, Thủ tướng một lần nữa nhấn mạnh yêu cầu: thực hiện hiệu quả Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp".

Hai thành phố lớn có sức hút dân số cao, đòi hỏi gia tăng nhanh diện tích nhà ở đô thị là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh sẽ chiếm hơn một nửa diện tích đất đô thị của cả nước. Tỉ lệ dân số đô thị VN hiện khoảng 40% và sẽ tăng lên khoảng 45% vào năm 2030. Nhu cầu về nhà ở xã hội rất lớn, trong khi nguồn lực vẫn còn hạn chế, thì ngoài việc điều chỉnh chính sách cho phù hợp với thực tế, giảm bớt thủ tục hành chính, áp dụng các giải pháp tài chính và nguồn lực đất đai một cách linh hoạt, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư xây dựng loại hình nhà ở xã hội... thì việc thay đổi tư duy trong việc tạo quỹ căn nhà ở xã hội là vô cùng cần thiết và cấp bách, nhất là khi các thành phố lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh hiện đang tồn tại rất nhiều các dự án nhà ở bỏ hoang nhiều năm, gây lãng phí một nguồn lực rất lớn của xã hội.

Chương trình Vấn đề hôm nay phát sóng ngày 3/4 với khách mời là ông Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục quản lý nhà và Thị trường Bất động sản, Bộ Xây dựng, sẽ trao đổi cụ thể hơn về vấn đề này. Mời quý vị và các bạn theo dõi!

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!