Ngày 2/4, OPEC+ đột ngột tuyên bố sẽ cắt giảm sản lượng 1,16 triệu thùng/ngày. Theo đó, các nước sẽ bắt đầu cắt giảm sản lượng tự nguyện vào tháng 5 và kéo dài đến hết năm 2023. Cả Saudi Arabia và Nga sẽ giảm sản lượng 500.000 thùng/ngày cho đến cuối năm nay. Trong khi các quốc gia thành viên OPEC như Kuwait, Oman, Iraq, Algeria và Kazakhstan cũng sẽ cắt giảm sản lượng.

Giá dầu thô thế giới đã tăng vọt sau thông tin trên. Dầu Brent đang được giao dịch ở 85,41 USD/thùng, trong khi dầu WTI đứng ở mức 81,11 USD/thùng.

Ông Pavel Molchanov, Tổng giám đốc ngân hàng đầu tư tư nhân Raymond James, cho rằng quyết định này như một loại thuế đánh vào những nền kinh tế phụ thuộc vào nhập khẩu dầu mỏ.

"Mỹ không phải là nước chịu tổn thất lớn nhất khi giá dầu đạt mốc 100 USD/thùng mà là những nước không có nguồn tài nguyên xăng dầu trong nước như Nhật Bản, Ấn Độ, Đức, Pháp…", ông Molchanov nêu ra một số ví dụ.

Henning Gloystein - Giám đốc của Eurasia Group, một công ty tư vấn và nghiên cứu về rủi ro chính trị toàn cầu, cũng cho biết: "Những khu vực chịu ảnh hưởng nhất từ việc cắt giảm nguồn cung và giá dầu tăng vọt là những nơi phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu và sử dụng nhiên liệu hóa thạch".

"Điều đó có nghĩa những nơi bị ảnh hưởng nhiều nhất là những ngành công nghiệp ở thị trường mới nổi, vốn phụ thuộc vào nhập khẩu, đặc biệt là ở Nam và Đông Nam Á cũng như các ngành công nghiệp nặng phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu ở Nhật Bản và Hàn Quốc", ông nói.

Đối với Ấn Độ, quốc gia tiêu thụ dầu thô lớn thứ 3 thế giới, ông Gloystein cho rằng: "Mặc dù nước này đang thu lợi từ việc giảm giá khí đốt của Nga nhưng lại chịu thiệt hại từ giá than và khí đốt cao.

"Nếu giá dầu tăng cao hơn nữa thì ngay cả mua dầu Nga với giá chiết khấu, tăng trưởng của Ấn Độ cũng sẽ bắt đầu bị ảnh hưởng", ông nhấn mạnh.

Theo dữ liệu từ chính phủ nước này, nhập khẩu dầu thô của Ấn Độ trong tháng 2 đã tăng 8,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tại Nhật Bản, dầu mỏ là nguồn năng lượng quan trọng nhất ở nước này, hiện chiếm khoảng 40% tổng nguồn cung năng lượng.

"Do sản lượng trong nước không đáng kể nên Nhật Bản phụ thuộc nhiều vào dầu thô nhập khẩu, với 80% đến 90% nguồn cung đến từ khu vực Trung Đông", Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết.

Tương tự với Hàn Quốc, dầu chiếm phần lớn trong nhu cầu năng lượng của nước này, theo công ty nghiên cứu độc lập Enerdata.

Ông Molchanov cho biết hiện Hàn Quốc và Italy phụ thuộc vào hơn 70% nhập khẩu dầu mỏ.

Cũng như vậy, theo ông Gloystein, châu Âu và Trung Quốc cũng phụ thuộc cao vào nguồn dầu thô nhập khẩu. Tuy nhiên, ông cho rằng mức độ tác động đối với Trung Quốc sẽ ít hơn do nước này có nguồn cung trong nước. Trong khi toàn bộ châu Âu phụ thuộc phần lớn vào năng lượng hạt nhân, than đá, khí đốt tự nhiên hơn là nguồn nhiên liệu hóa thạch.

Ông Molchanov cũng cho rằng, một số thị trường mới nổi "không có nhiều ngoại tệ để nhập khẩu nhiên liệu này" sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực nếu giá dầu lên mức 100 USD/thùng. Đó là những nước như Argentina, Thổ Nhĩ Kỳ, Nam Phi, Pakistan. Đặc biệt Sri Lanka, đất nước vừa không có nguồn dầu trong nước vừa phụ thuộc 100% vào nhập khẩu, dễ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Tuy nhiên, ông Molchanov cho rằng giá dầu sẽ không thể neo cao vĩnh viễn. Về lâu dài, giá cả sẽ trong mức như hiện nay, 80-90 USD/thùng hoặc hơn.

"Một khi giá dầu đạt 100 USD/thùng và giữ ở mức đó sẽ khuyến khích các nhà sản xuất tăng sản lượng trở lại", ông Gloystein nhận định.