Thị trường hàng không của Việt Nam trong nhiều năm qua đã hoạt động dưới quy định về giá trần nhằm đảm bảo lợi ích cho người tiêu dùng, Cục Hàng Không Việt Nam vừa đề xuất Bộ Giao Thông Vận Tải áp dụng quy định giá sàn vào giá vé máy bay. Trước tình hình trên, hãng hàng không Vietravel (Vietravel Airlines) cho rằng việc áp dụng giá sàn sẽ làm giảm tính cạnh tranh, ảnh hưởng sự phục hồi và phát triển của ngành hàng không Việt Nam.
Hiện tại, cơ quan quản lý Việt Nam có quy định giá trần với đường bay như sau: dưới 500 km, mức giá vé tối đa 1 chiều là 1,6 triệu đồng/vé cho đường bay kinh tế, xã hội và 1,7 triệu đồng/vé cho các đường bay khác. Những đường bay có khoảng cách từ 500 km đến dưới 850 km, giá vé tối đa 2,2 triệu đồng/vé 1 chiều. Từ 850 km đến dưới 1.000 km, mức giá tối đa 2,79 triệu đồng/vé. Đường bay từ 1.280 km trở lên, mức giá tối đa 1 chiều là 3,75 triệu đồng/vé. Việc áp dụng giá sàn tại thị trường hàng không Việt Nam là chưa có tiền lệ.
Trên thế giới, hiện tại, không quốc gia nào quản lý vé máy bay bằng giá trần hay giá sàn. Đây được xem là kết quả của việc chứng kiến các hệ quả của việc triệt tiêu cạnh tranh trong lĩnh vực hàng không. Trong giai đoạn 2016- 2017, Trung Quốc và Ấn Độ cũng đã quyết định bãi bỏ quy định giá vé tối thiểu cho vé máy bay sau một thời gian ngắn áp dụng vì nhận ra mất nhiều hơn được khi đánh mất lợi thế cạnh tranh với các hãng khác trong khu vực, bên cạnh đó, ngành du lịch quốc gia bị sụt giảm vì giá vé bay kém cạnh tranh.
Trong khu vực Đông Nam Á, tại các nước thu hút khách du lịch như Thái Lan, Singapore và Malaysia, các hãng hàng không cũng thực hiện cạnh tranh tự do, giá vé do thị trường quyết định và tự điều chỉnh theo xu hướng cung và cầu vào từng thời điểm.
Vậy tại sao việc áp dụng quy định về giá sàn lại kiềm hãm sự phát triển của hàng không? Đại diện Vietravel Airlines chia sẻ: “Đứng trên quan điểm và góc nhìn của một hãng hàng không tư nhân, việc áp dụng giá sàn hoặc giá trần sẽ triệt tiêu yếu tố kinh tế thị trường theo đúng bản chất của nó chứ không mang lại lợi ích trong việc điều hành chuyên nghiệp và phát triển dịch vụ của hãng hàng không, đồng thời việc áp khung giá cũng sẽ triệt tiêu tính cạnh tranh và gây tổn hại trực tiếp đến lợi ích của người tiêu dùng.”
Cụ thể, khi đưa ra mức quy định về khung giá sẽ khiến vé máy bay về cùng một mức, dần sẽ triệt tiêu tính năng động và đa dạng của ngành hàng không, từ phía người tiêu dùng cũng mất đi cơ hội có thêm nhiều lựa chọn phù hợp. Các hãng hàng không giá rẻ (Low Cost Airlines) sẽ gặp khó khăn khi tiếp cận khách hàng khi những hãng hàng không nổi tiếng có nhiều dịch vụ trọn gói hơn sẽ được khách hàng ưu tiên lựa chọn. Quan trọng hơn, mức giá sàn cũng phải được xem xét kỹ lưỡng vì nếu cơ quan quản lý Việt Nam đề xuất giá sàn ở mức khá cao sẽ dẫn đến tình trạng không thể tiếp cận được khách hàng ở phân khúc thấp.
Ngoài ra, việc áp dụng giá sàn vào giá vé máy bay được xem như đang đi ngược xu hướng phát triển của thế giới khi tự đánh mất tính cạnh tranh của các hãng hàng không nội địa Việt Nam trên các đường bay quốc tế. Kết quả gây ảnh hưởng đến sự phát triển lâu dài của ngành hàng không Việt Nam nói riêng và kinh tế Việt Nam nói chung.