Không phải ngẫu nhiên mà ở một số sạp bán sầu riêng, người ta lại ghi thêm dòng chữ “sầu riêng rụng”.

Điều này có nghĩa là người bán muốn thông tin cho khách hàng biết rằng, ngoài việc sầu riêng đó chín cây thì hàng của họ còn là loại không nhúng thuốc.

Điều này hoàn toàn có lý vì nhiều thực khách vẫn cón tâm lý e ngại khi sử dụng loại trái cây nổi tiếng thơm ngon này. Bởi vì đâu đó, vẫn còn có tiểu thương đem nhúng trái sầu riêng vào một dung dịch (hoá chất) trước khi đem bán. Người ta gọi là nhúng thuốc.

Những trái sầu riêng bị sâu ăn thì không thể nào nhúng thuốc được. Vì khi nhúng vào sẽ lập tức làm hư múi. Dù rằng, vết sâu ăn rất nhỏ. Ảnh: VÕ TÙNG

Vậy tại sao lại phải nhúng thuốc, nhúng thuốc gì và tác hại của việc nhúng thuốc đối với người tiêu dùng như thế nào?

Kỹ sư hóa học Nguyễn Viết Thanh (tỉnh Lâm Đồng) giải thích, tác dụng đầu tiên của việc nhúng trái sầu riêng vào dung dịch có chứa thành phần hóa học là Ethylen sẽ làm cho chín múi. Vì thành phần hóa học này giúp chuyển hoá gluco, chuyển hoá tinh bột hay còn gọi là làm hoá tinh bột. Như vậy sẽ giúp cho múi sầu riêng ngọt hơn.

Ngoài ra, việc nhúng thuốc còn làm cho các múi bên trong trái sầu riêng chín đồng đều nhờ thuốc hấp thụ qua những lỗ khí trên mao mạch của vỏ sầu riêng. Thuốc tạo ra một lượng nhiệt rồi thẩm thấu, hấp hơi vào bên trong múi làm chín múi sầu riêng.

Dễ dàng mua thuốc để nhúng sầu riêng ở các tiệm bán thuốc bảo vệ thực vật. Ảnh: VÕ TÙNG (ảnh minh họa)

Có nhiều loại thuốc, hóa chất có thể dùng để nhúng, thúc ép sầu riêng chín nhanh, đều. Nhưng thông thường, người ta hay dùng chai thuốc phân bón lá HTC (...!). Người dùng loại thuốc này gọi là thuốc nhúng.

Theo thông tin từ ngành nông nghiệp thì đây là loại thuốc được Bộ NN&PTNT cho phép bán. Theo thành phần ghi trên nhãn mác cho thấy, chai thuốc có chứa thành phần đạm 2%, lân 2%, Kali 2% và các phụ gia trung vi lượng. Mục đích chính sử dụng là để phun lên cây trồng nhằm giúp cây tốt lá, ra hoa, kết trái.

Tuy nhiên, một số tiểu thương lại sử dụng nó với mục đích khác, ở đây là nhúng sầu riêng. Vấn đề là họ không thể xác định được thành phần Ethylen trong chai thuốc mà người ta sử dụng để nhúng sầu riêng.

Một tiểu thương bán sầu riêng con cho biết, thuốc nhúng còn có mùi đặc trưng, quyện với mùi của trái sầu riêng tạo nên sự thu hút và khiến người dùng khó nhận biết đâu là mùi tự nhiên, đâu là trái sầu riêng có thuốc.

Cũng cần phải nói thêm rằng, khi cắt những trái sầu mà độ tuổi chưa già hẳn thì khi nhúng thuốc sẽ giữ được gai nhọn bên ngoài trông đẹp mắt hơn.

Cuối tháng 4, sầu riêng vào mùa. Ảnh: VÕ TÙNG

Tuy nhiên, những tác hại của việc nhúng sầu riêng vào thuốc đối với sức khỏe người dùng là điều rất đáng quan tâm.

Cụ thể, C2H4 dạng lỏng (Ethylen) có trong một số loại thuốc nhúng là chất hoá học dùng để làm già hoá tinh bột. Khi ăn vào trong cơ thể sẽ gây ra tình trạng phỏng (nhẹ) thực quản, tổn thương đến đường tiêu hóa, thành bao tử.

Ngoài ra, C2H4 còn gây độc cho gan, thận nếu người dùng phải một lượng nhiều.

Ở một số nơi, người ta thường sử dụng một chai thuốc nhúng loại 500 ml để pha khoảng 40 lít nước để nhúng sầu riêng. Một số vựa thu mua còn đổ thêm nước bò húc hoặc nước tăng lực Number 1 để tăng hiệu lực của thuốc.

Sau khi nhúng thì để lên nơi khô ráo, thoáng mát. Ảnh: VÕ TÙNG (ảnh minh họa)

Như vậy làm sao để những tín đồ mê loại trái cây đặc biệt thơm ngon nhận biết sầu riêng chín cây hay nhúng thuốc ép chín?

Chị L.T.K ngụ huyện Bảo Lâm chia sẻ, đầu tiên chúng ta nhìn vào cuống của trái sầu riêng. Thông thường, những trái sầu riêng chín cây có cuống chắc chắn và khi cạo trên cuống có nhựa.

Nông dân xã Lộc Thành, huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng nói không với thuốc nhúng sầu riêng để giữ thương hiệu "Trà Lộc Châu - Sầu riêng Lộc Thành". Ảnh: VÕ TÙNG

Ngoài ra, sầu riêng chín cây thường có gai cứng và mắt to. Đặc biệt là mùi rất mạnh, ngào ngạt và rất đặc trưng.

Cuối cùng, khi bóc tách múi sầu riêng. Những trái sầu riêng nhúng thuốc ép chín thì màu của múi thường tái và nhạt, không được vàng ươm như chín cây.