Giá nhiều sản phẩm bị đẩy lên cao

Tại khu bán thuốc đông y trên đường Hải Thượng Lãn Ông, quận 5, TPHCM, lượng khách đến hỏi mua các loại thảo dược giúp tăng sức đề kháng, trị cảm mạo, bổ phổi tăng nhẹ, giá một số loại thảo dược cũng tăng theo. Dừng xe trước tiệm dược liệu T.H., chị Hương (quận Bình Tân, TPHCM) hỏi mua địa long (trùn, giun) khô. Chủ cửa hàng báo giá 100.000 đồng/100g, rồi nói: “Mấy bữa nay, nhiều người hỏi mua địa long để trị và ngừa COVID-19”.  

Ở một số tiệm dược liệu gần đó, địa long được rao bán với giá 160.000 đồng/100g. Người bán giải thích: “Đây là địa long núi loại 1, được đào ở vùng núi các tỉnh phía Bắc của Việt Nam. Gần đây, nhiều người tìm mua địa long nên giá tăng khoảng 20% so với cách đây 1 tháng”. 

Trên mạng xã hội, 2 tuần trước, nhiều nhóm chuyên bán, trao đổi các bài thuốc về địa long còn than ế ẩm, thanh lý với giá 48.000 đồng/100g nhưng vài ngày nay, họ đăng bài hỏi mua địa long khô số lượng lớn. Trong những nhóm này, người ta đăng nhiều bài cho rằng địa long giúp giảm sốt, bảo vệ phổi, nâng sức đề kháng để chống lại vi rút SARS-CoV-2. Giá bán địa long cũng tăng thêm 7.000-17.000 đồng/100g.

Khách tìm mua các loại thảo dược tăng sức đề kháng, trị cảm mạo, bổ phổi ở các cửa hàng dược liệu trên đường Hải Thượng Lãn Ông, quận 5, TPHCM - ẢNH: T.HOA

Ngoài địa long, thuốc liên hoa thanh ôn cũng “sốt” không kém, giá cũng tăng thêm 20.000 đồng/hộp so với cách đây nửa tháng. Không ít trang trên mạng xã hội Facebook (fanpage) rao bán liên hoa thanh ôn nhưng khi chúng tôi liên hệ thì chủ trang thông báo tạm hết hàng. Giá bán thuốc này hiện lên 65.000 đồng/hộp 24 viên, 80.000 đồng/hộp 36 viên, 100.000 đồng/hộp 48 viên. 

Chủ nhà thuốc đông y L. trên đường Hải Thượng Lãn Ông, quận 5, TPHCM báo giá liên hoa thanh ôn 120.000 đồng/hộp 24 viên, 150.000 đồng/hộp 36 viên, 180.000 đồng/hộp 48 viên. Chủ nhà thuốc này nói: “Đây là sản phẩm loại 1, mua trực tiếp từ nhà thuốc bên Trung Quốc rồi đem về bán lại, không qua trung gian nên đảm bảo không phải hàng giả như người ta bán trên mạng xã hội”. 

Khẩu trang cũng được một số trang, nhóm kinh doanh giá sỉ trên Facebook rao sắp tăng giá, một số nhóm tăng giá thật. 2 ngày trước, fanpage “Khẩu trang Ruby” thông báo khẩu trang T.H. loại KF94 sẽ tăng giá, nếu mua sỉ thì giá 103.000 đồng/thùng 300 cái. Chiều 17/4, chúng tôi liên hệ thì chủ trang này nói đã hết hàng. Khi liên hệ fanpage “Khẩu trang T.H.”, chúng tôi được báo giá 170.000 đồng/thùng 300 cái, đã bao gồm phí vận chuyển. 

Cách đây khoảng 5 ngày, khẩu trang Duy Ngọc loại KF94 có giá 120.000 đồng/thùng 300 cái, hiện giờ đã lên 149.000 đồng/thùng. Giá khẩu trang KF94 Sky Mask cũng tăng thêm 20.000 đồng/thùng, lên 180.000 đồng/thùng 300 cái. Nhiều chủ tài khoản trên Facebook còn đăng tin cần tuyển thợ cắt chỉ khẩu trang để tạo cơn sốt cho thị trường.

Tạo “sốt ảo” để đẩy hàng tồn

Theo tìm hiểu của chúng tôi, liên hoa thanh ôn chưa được cấp phép nhập khẩu và lưu hành trên thị trường Việt Nam nhưng sản phẩm này được nhiều người rao bán, tạo thành cơn sốt trên mạng xã hội Facebook vào các đợt dịch năm 2020 và 2021. Lúc đó, nhiều người mua với số lượng lớn từ các đầu nậu để bán lại, kiếm lời nhưng không ít người phải “ôm” hàng do quá nhiều người rao bán. Sản phẩm này có hạn sử dụng 2 năm nên đang được tích cực xả hàng trước khi hết hạn dùng.

Lương y Nguyễn Đức Nghĩa (Hội Dược liệu TPHCM) cho biết, địa long hàng tốt, chất lượng phải có giá trên 100.000 đồng/100g. Địa long đã được nghiên cứu và có công dụng hạ sốt, giảm viêm, giảm đau, kháng khuẩn, hạ huyết áp, tan huyết ứ, lợi tiểu, tăng cường lưu thông máu, giúp giảm đau đầu, chữa suy tĩnh mạch chân… Dù có những công dụng đó nhưng Bộ Y tế chưa cấp phép lưu hành bất kỳ sản phẩm nào có thành phần địa long để hỗ trợ điều trị COVID-19. Cũng chưa có một báo cáo khoa học nào chứng minh được hiệu quả hỗ trợ điều trị COVID-19 của địa long. Theo ông, bất kỳ loại thảo dược nào cũng luôn có mặt tốt và mặt xấu: “Địa long có tính hàn cao nên người có cơ địa thuộc thể hàn dùng quá liều sẽ bị tiêu chảy. Để sử dụng an toàn và hiệu quả, nên tham khảo y kiến của chuyên gia”.  

Theo ghi nhận của chúng tôi tại các nhà thuốc tây ở TPHCM, khẩu trang vẫn đứng giá. Chị Ngọc - chủ nhà thuốc Kim Chi ở quận 3, TPHCM - cho biết, nhà thuốc đang bán khẩu trang 4 lớp thương hiệu Như Ý với giá 25.000 đồng/hộp 50 cái. Giá này vẫn ổn định so với mọi ngày.
Chủ nhà thuốc tây Thảo Giang ở quận Bình Tân, TPHCM nói, khẩu trang thương hiệu An Tâm loại 1 có giá 30.000 đồng/hộp 50 cái, các loại khẩu trang khác vẫn có giá ổn định từ 25.000-30.000 đồng/hộp 50 cái, tùy loại 1, loại 2. Theo chủ nhà thuốc này, vài ngày trở lại đây, lượng khách mua khẩu trang, cồn rửa tay có tăng hơn thường ngày nhưng giá vẫn ổn định do nguồn cung khẩu trang và cồn y tế vẫn dồi dào, không có tình trạng khan hiếm như các đợt dịch trước.

Ông Đào Ngọc Thu - Giám đốc Công ty may Gogreen, chuyên sản xuất các loại khẩu trang y tế - khẳng định, không có tình trạng khan hiếm nguyên liệu hoặc khan hiếm khẩu trang dẫn đến tăng giá. Giá sản phẩm là do người bán tự tăng.

Một giám đốc công ty dệt may khác chia sẻ thêm, từ sau đợt dịch COVID-19 năm 2021 đến nay, không ít doanh nghiệp sản xuất khẩu trang kêu cứu do xuất khẩu gặp khó khăn. Có doanh nghiệp bị tồn hàng triệu chiếc khẩu trang với tổng giá trị hàng tỉ đồng, giá bán cũng giảm 40 - 50% so với năm 2020 nhưng vẫn ế. Có công ty ngưng sản xuất khẩu trang, các đại lý phân phối cũng chuyển nghề khác bởi kinh doanh khẩu trang không còn “ngon ăn” như đợt dịch đầu năm 2020 nữa. Vị giám đốc này nói: “Nhiều fanpage rao khẩu trang tăng giá, khan hàng là để tạo sự chú ý nhằm giải quyết lượng khẩu trang tồn kho”. 

Mối buôn xả thuốc sắp hết hạn dùng Ở TP Hà Nội, bên cạnh bộ dụng cụ xét nghiệm (kit test) COVID-19, các loại thuốc phòng và điều trị COVID-19 cũng đang được rao bán sôi động trở lại. Một trong những mặt hàng phổ biến nhất là “thuốc xanh, thuốc đỏ” (Arbidol) xách tay từ Nga. Đây từng là loại thuốc bán chạy trong đợt dịch COVID-19 năm 2021.  Arbidol là thuốc uống, được dán nhãn màu đỏ và màu xanh, được cho là phòng và trị COVID-19 hiệu quả. Năm 2021, Arbidol có giá 300.000-600.000 đồng/hộp, nay được rao bán với giá hơn 100.000 đồng/hộp. Không ít mối buôn từng “ôm” hàng trong đợt dịch trước nay xả hàng với giá “bèo”. Một chủ shop bán hàng xách tay từ Nga nói: “Cả năm rồi, nay mới có người hỏi mua thuốc xanh, thuốc đỏ”. Chị cho hay, đang tồn 1.000 hộp nên luôn có sẵn hàng cung cấp cho các mối sỉ, lẻ với mức giá phải chăng. Riêng với thuốc Arbidol cận date (hết hạn sử dụng trong năm 2023), nhiều chủ shop rao bán với giá 20.000-50.000 đồng/hộp, có nơi bán sỉ với giá 7.000 đồng/hộp. Liên hoa thanh ôn của Trung Quốc từng là loại thuốc được “săn đón” nhưng hiện cũng đang được nhiều người bán lỗ vốn do tồn kho. Một chủ hàng công khai giá bán 3.000 đồng/hộp, hạn sử dụng chỉ còn đến hết tháng 4/2023. Tương tự, thuốc Areplivir từng được bán với giá gần 3 triệu đồng/hộp thì nay, nhiều chủ hàng bán với giá 100.000 đồng/hộp. Theo Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị COVID-19 do Bộ Y tế ban hành, có 2 loại thuốc uống dùng để điều trị COVID-19 tại nhà là Dexamethasone 0,5mg (viên nén), Methylprednisolone 16mg (viên nén). Tuy nhiên, hướng dẫn cũng nêu rõ, thuốc chống viêm không được phát sẵn mà do bác sĩ kê đơn và chỉ dùng 1 ngày trong khi chờ chuyển đến bệnh viện. Bác sĩ Đồng Phú Khiêm (Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương) - thông tin thêm, với các loại thuốc kháng vi rút, kể cả loại đã được Bộ Y tế cấp phép, cũng phải dùng đúng đối tượng và thời gian. Do đó, người dân không nên tự ý mua các loại thuốc trôi nổi trên thị trường và không nên dùng thuốc mà không có sự tư vấn, chỉ định của bác sĩ. Minh Quang

Thanh Hoa