Thực tế của cuộc đua năm 2024 và những khác biệt so với năm 2020 ở đỉnh điểm của đại dịch Covid-19 sẽ tạo ra những thách thức mới cho ông Joe Biden khi ông chuẩn bị cho cuộc chiến tái tranh cử đầy cam go.

Ông Biden, thành viên đảng Dân chủ, cho biết ông sẽ tái tranh cử tổng thống và dự kiến thông báo chính thức qua video vào ngày 25/4.

Năm 2020, ông Biden không thu hút được nhiều sự quan tâm của báo chí và công chúng khi đại dịch Covid-19 gây ra sự tàn phá đối với hầu hết các khía cạnh trong đời sống của người dân Mỹ, bao gồm cả chiến dịch tranh cử mà ông phải đối đầu với đương kim tổng thống Mỹ khi đó – Donald Trump , một thành viên của đảng Cộng hòa.

Trong khi ông Trump vẫn phát biểu tại các sự kiện đông người, ông Biden thực hiện phần lớn chiến dịch vận động tranh cử từ tầng hầm ngôi nhà của ông ở Wilmington, Delaware, chủ yếu nhằm mục đích tránh các đám đông để ngăn chặn dịch bệnh lây lan và giảm nguy cơ mắc Covid-19 cho chính ông.

Điều đó sẽ thay đổi trong chiến dịch tranh cử lần này. Sẽ không còn sự e ngại với các sự kiện công cộng quy mô lớn nhỏ, các chiến dịch truyền thống như các bữa tối, các cuộc gặp mặt tại các nhà máy, hội trường công đoàn với những cái bắt tay, chụp ảnh lưu niệm cùng đám đông sẽ quay trở lại.

Đại hội của đảng Dân chủ ở Chicago sẽ diễn ra trực tiếp thay vì trực tuyến. Ông Biden, ở tuổi 80 và hiện là tổng thống lớn tuổi nhất trong lịch sử Mỹ, sẽ có công việc hàng ngày phải làm khi ông tìm kiếm thêm 4 năm ở cương vị người đứng đầu nước Mỹ.

Ông Biden đã đánh bại ông Trump trong cuộc bầu cử năm 2020 với tỷ lệ phiếu đại cử tri đàn 306-232, giành chiến thắng sát nút ở các bang dao động như Pennsylvania và Georgia, đồng thời vượt ông Trump hơn 7 triệu phiếu bầu trên toàn quốc, chiếm 51,3% số phiếu phổ thông so với 46,8% của đối thủ.

Yếu tố tuổi tác

Đảng Cộng hòa sẽ theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu giảm bớt lịch trình để cho rằng tuổi tác khiến ông Biden không còn phù hợp để tranh cử và đảm nhiệm vai trò chủ nhân Nhà Trắng.

Ông Scott Reed, chiến lược gia của đảng Cộng hòa cho biết: “Thật sốc khi ông Biden nghĩ rằng ông ấy có thể hoàn thành nhiệm kỳ thứ hai, nếu không muốn nói là phần còn lại của nhiệm kỳ hiện nay”.

Ông Trump, ứng viên sớm nhất của đảng Cộng hòa đăng ký tranh cử tổng thống 2024, đã 76 tuổi.

Câu trả lời của ông Biden đối với những lo ngại về tuổi tác và việc tái tranh cử của ông là “hãy dõi theo tôi” và Nhà Trắng đã nêu thành tích lập pháp của ông như một dấu hiệu cho thấy ông đã làm việc hiệu quả.

Bà Karen Finney, chiến lược gia của đảng Dân chủ cho hay: “Đảng Cộng hòa sẽ tìm cách khiến tuổi tác của ông Biden trở thành một vấn đề. Chúng tôi biết điều đó. Vì vậy, trọng tâm của chúng tôi sẽ là cách hiệu quả nhất để tiếp cận người dân Mỹ. Một vài cách trong số đó sẽ là các sự kiện trực tiếp và những chuyến đi, nhưng có thể sẽ có những cách thức đổi mới khác”.

Đổi mới trong chiến dịch tranh cử

Các trợ lý chiến dịch của ông Biden đã đổi mới cách thức tiến hành chiến dịch tranh cử năm 2020 trong bối cảnh đại dịch COVID-19 lan rộng khắp nước Mỹ.

Một số đổi mới được coi là thành công, bao gồm các hoạt động gây quỹ có sự tham gia của diễn viên nổi tiếng được tổ chức trực tuyến mà không cần phải đi lại tốn kém.

Dù vậy một số đổi mới cũng gây tranh cãi, bao gồm cấm các tình nguyện viên chiến dịch gõ cửa từng nhà và hình ảnh ông Biden trong tầng hầm nhà ông xuất hiện thường xuyên – điều bị các cử tri cánh hữu chỉ trích gay gắt.

“Lịch trình di chuyển dày đặc không phải là thước đo khả năng hoàn thành công việc của một ứng viên [tổng thống]”, bà Karen Finney, chiến lược gia của đảng Dân chủ nhấn mạnh.

Trong khi đó, Meg Bostrom, đồng sáng lập Topos Partnership, một công ty truyền thông chiến lược, cho rằng, việc phải ra ngoài nhiều hơn so với năm 2020 sẽ giúp ích rất nhiều cho ông Biden.

Lo ngại về suy thoái kinh tế

Các vấn đề khác có thể khiến Tổng thống đương nhiệm gặp khó khăn trong chiến dịch tái tranh cử là hiệu quả điều hành kinh tế.

Chiến lược gia đảng Cộng hòa Ford O'Connell cho biết: “Sức hút để cử tri bỏ phiếu cho ông Biden năm 2020 là khái niệm kỳ lạ về việc trở lại [cuộc sống] bình thường. Vấn đề đối với ông Biden hiện nay là ông ấy đang nắm quyền... và mọi thứ không bình thường, đặc biệt là khi nói đến nền kinh tế và lạm phát”.

Ông Biden nhậm chức vào tháng 1/2021 ngay khi vaccine ngừa Covid-19 đang được triển khai trên diện rộng. Các điều kiện kinh tế dần bình thường hóa trong giai đoạn đầu nhiệm kỳ của ông sau cú sốc do đóng cửa trên toàn quốc.

Mỹ hiện tự hào có nhiều hơn 3,2 triệu việc làm so với mức cao nhất của thời kỳ trước đại dịch. Tuy nhiên, người dân Mỹ lo ngại về nguy cơ xảy ra suy thoái kinh tế và ông Biden có thể đi sai hướng trong chu kỳ kinh tế từ nay tới năm 2024, với tỷ lệ thất nghiệp có thể tăng lên khi tăng trưởng chậm lại, lãi suất vẫn ở mức cao và lạm phát ở trên mức trước đại dịch.

Tỷ lệ ủng hộ của công chúng đối với Tổng thống Joe Biden đã giảm xuống còn 39% trong tháng này, gần chạm mức thấp nhất trong nhiệm kỳ của ông. Theo cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos, nhiều người cho rằng đây là phản ứng của người dân trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ có dấu hiệu mất đà. Trong đó, chỉ khoảng 42% số người được hỏi cho biết họ tán thành hoạt động của Biden trên cương vị tổng thống.

Ông Donald Trump, người đã tuyên bố tái tranh cử và có thể sẽ lại là đối thủ của ông Biden, dự kiến sẽ theo đuổi đường lối chiến lược mà ông đã áp dụng vào các năm 2016 và 2020 với nhiều cuộc vận động quy mô lớn để lôi kéo sự ủng hộ của cử tri.

Nhưng trước tiên, ông Trump sẽ phải giành chiến thắng trong cuộc cạnh tranh nội bộ đảng Cộng hòa để trở thành ứng viên chính thức - điều mà ông Biden sẽ không phải đối mặt. Với tư cách là tổng thống đương nhiệm, ông Biden được xem như không có đối thủ lớn trong đảng Dân chủ để trở thành ứng cử viên chính thức./.