Ngày 24/4, Phó thủ tướng Lê Minh Khái làm việc với 5 địa phương có tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công thấp để tháo gỡ khó khăn.

Theo kế hoạch, năm nay, năm địa phương gồm: TP HCM, Trà Vinh, Vĩnh Long, Sóc Trăng, An Giang cần giải ngân trên 92.000 tỷ đồng, chiếm 10% tổng vốn đầu tư công cả nước. Tuy nhiên, tiến độ giải ngân của năm địa phương này trong quý đầu năm chỉ đạt hơn 2.550 tỷ đồng, tương đương hơn 2,7% kế hoạch vốn Thủ tướng giao. Mức này thấp hơn nhiều so với giải ngân bình quân chung cả nước (10,35%).

Phó thủ tướng Lê Minh Khái cho rằng Luật Đầu tư công, kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm đã được Quốc hội phê duyệt danh mục cụ thể. Thủ tướng đã phân bổ vốn, duyệt chủ trương đầu tư. Phần việc còn lại về mặt thủ tục dự án, kế hoạch đấu thầu là của địa phương. Song thực tế hiện nay là "tiền có rồi, kế hoạch có rồi mà không giải ngân được".

"Tại sao cùng một môi trường pháp lý như nhau, Chính phủ chỉ đạo công bằng, minh bạch, không ưu ái riêng một địa phương nào, nhưng có nơi giải ngân tốt, nơi thấp hơn mặt bằng chung", Phó thủ tướng nêu vấn đề và yêu cầu các địa phương "không nói chung chung, đá qua, đá lại".

Trong số năm địa phương, TP HCM có tỷ lệ giải ngân thấp nhất, gần 0,9% trong ba tháng qua. Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi nhận trách nhiệm về sự chậm trễ này. Ông nhìn nhận nguyên nhân chủ quan như chuẩn bị hồ sơ, giải phóng mặt bằng và di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật. Một số chủ đầu tư thiếu phối hợp trong quá trình thực hiện.

Chủ tịch Phan Văn Mãi cho hay thành phố đã chấn chỉnh, thành lập 13 tổ kiểm tra, đôn đốc 38 công trình, dự án. Ông cho rằng đẩy mạnh giải ngân là cần thiết, nhưng cũng cần có thời gian để chuẩn bị đầu tư, giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật đúng quy định, giống như "mang bầu 9 tháng 10 ngày mới sinh con được".

Ông Mãi cam kết sẽ nỗ lực, đốc thúc giải ngân, giao ban hàng tuần để kiểm tra, giám sát và đôn đốc.

Với các địa phương khác, đại diện lãnh đạo các tỉnh cũng nhận trách nhiệm việc giải ngân vốn công chậm, kiến nghị giải pháp đẩy nhanh quá trình này. Các địa phương cam kết với lãnh đạo Chính phủ "nỗ lực cao nhất để giải ngân đạt kế hoạch năm nay".

Theo đó, TP HCM, An Giang, Sóc Trăng cam kết phấn đấu giải ngân 100% kế hoạch; Trà Vinh trên 98%. Vĩnh Long cam kết giải ngân 100% kế hoạch vốn ngân sách trung ương và 95% vốn địa phương.

Trước thực tế có những cán bộ e ngại, sợ trách nhiệm, Phó thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu các địa phương "phân công công việc rõ ràng, rõ người, tiến độ để kiểm tra, giám sát, đôn đốc".

Ông nói các địa phương cần phát huy vai trò người đứng đầu, lãnh đạo tỉnh trực tiếp phụ trách, đôn đốc triển khai các dự án, công trình trọng điểm và phân loại dự án khó khăn để xử lý vướng mắc.

Năm nay, kế hoạch vốn đầu tư công được Quốc hội giao là hơn 711.700 tỷ đồng. Thủ tướng yêu cầu các cấp ngành, địa phương giải ngân ít nhất hơn 676.000 tỷ đồng (tức 95%) và không được trả lại vốn. Chính phủ đã lập 5 tổ công tác để thúc đẩy giải ngân nguồn lực này.

Anh Minh