Chiều 25.4, sau 7 ngày xét xử và nghị án, TAND TP.Hà Nội tuyên phạt bị cáo Phạm Thanh Hải (57 tuổi, cựu Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty CP thương mại đầu tư và phát triển công nghệ quốc tế - Công ty IDT), còn được biết đến là "tiến sĩ dạy làm giàu", mức án chung thân về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

PHÚC BÌNH

HĐXX nhận định, hành vi phạm tội của ông Hải đã đẩy nhiều người vào hoàn cảnh khó khăn, kiệt quệ về kinh tế, gây bất bình trong dư luận xã hội.

Trong số 2.700 tỉ đồng huy động vốn từ các nhà đầu tư, bị cáo chỉ dùng một phần rất nhỏ để đầu tư, nhưng đến nay chưa sinh lời.

Bị cáo được xác định phạm tội nhiều lần, quá trình điều tra và xét xử đã thành khẩn khai nhận hành vi, tuy nhiên vẫn cần áp dụng hình phạt cao nhất trong khung hình phạt của tội danh bị truy tố, để đảm bảo sự răn đe.

Về trách nhiệm dân sự, HĐXX cho hay, đến thời điểm viện kiểm sát ban hành cáo trạng, cơ quan tố tụng mới chỉ xác định được 574 bị hại, với tổng số tiền bị chiếm đoạt là 588 tỉ đồng.

Trong số này, 31 bị hại không yêu cầu giải quyết bồi thường dân sự nên tòa không buộc bị cáo phải bồi thường số tiền tương ứng hơn 16 tỉ đồng. 543 bị hại còn lại yêu cầu bồi thường với tổng cộng 572 tỉ đồng.

Do đó, tòa buộc bị cáo phải hoàn trả tiền cho các cá nhân là bị hại có yêu cầu bồi thường.

PHÚC BÌNH

Theo cáo buộc, từ năm 2008, ông Phạm Thanh Hải tổ chức hội thảo, thành lập mạng xã hội "hoclamgiau", tự giới thiệu là tiến sĩ, đang đầu tư vào nhiều dự án siêu lợi nhuận. Để thu hút nhà đầu tư, bị cáo đưa ra các hợp đồng với lãi suất huy động lên tới 40 - 50%/năm, thậm chí cắt lãi ngay khi nộp tiền. Từ tháng 10.2014 - 10.2015, ông Hải huy động được hơn 2.700 tỉ đồng từ 2.574 người.

Có tiền, ông Hải cho vay, thanh toán gốc và lãi cho những hợp đồng đến hạn, chỉ dùng hơn 98 tỉ đồng để góp vốn vào một số dự án, nhưng với danh nghĩa cá nhân chứ không phải Công ty IDT. Các dự án này đều mới thành lập, không có khả năng sinh lợi nhuận cao như hứa hẹn, dẫn tới mất khả năng thanh toán.

Đến nay, cơ quan tố tụng xác định được 574 người là bị hại, 2.000 người còn lại chưa đến làm việc nên cơ quan công an đã tách tài liệu để điều tra, xử lý sau.

PHÚC BÌNH

Trả lời tại tòa, ông Hải bác bỏ cáo buộc "kêu gọi góp vốn", vì bản thân chỉ chia sẻ kiến thức kinh doanh và kể về các dự án lớn đang đầu tư, nhà đầu tư thấy hay thì tự nguyện tham gia góp vốn, chứ không kêu gọi ai.

HĐXX chất vấn về việc các dự án được quảng bá sinh lời cao nhưng thực tế đều không hiệu quả. Bị cáo Hải khẳng định chưa bao giờ quảng bá "lãi suất cao" mà chỉ nói dự án "có tiềm năng lớn", nhất là mạng xã hội "học làm giàu".

Theo tính toán của bị cáo này, sau 10 năm (kể từ 2008 - PV), dự án làm giàu có thể đạt 10 triệu thành viên, gồm cả người Việt Nam và quốc tế, tạo ra giá trị khoảng 2 tỉ USD. "Thế giới có khoảng 7 tỉ người, mục tiêu 10 triệu người tham gia dự án học làm giàu là rất khiêm tốn", bị cáo nói.

Từ những căn cứ đưa ra, ông Hải đề nghị HĐXX xem xét lại tội danh đối với mình, bởi bị cáo không có động cơ lừa đảo, chiếm đoạt tiền của nhà đầu tư.

Để phục vụ xét xử, tòa triệu tập 574 bị hại, trong đó 87 người có mặt, phần lớn cho biết có dự các lớp học dạy làm giàu của bị cáo Hải, tin tưởng vào "trình độ, tầm nhìn" của bị cáo nên đầu tư. Một số bị hại khẳng định khi góp vốn là góp cho Công ty IDT, nếu biết bị cáo Hải mang tiền đi đầu tư cá nhân thì đã không tham gia. Họ thừa nhận mất tiền do ham lãi suất cao, bày tỏ nguyện vọng được lấy lại.

Đáng chú ý, nhiều bị hại còn khẳng định không bị ông Hải lừa, nói giao dịch giữa 2 bên là dân sự, tự nguyện, khi góp vốn đã nhận thức được rủi ro và tuyệt đối tin tưởng. Một số khác không yêu cầu bị cáo bồi thường, đề nghị tòa tuyên "trắng án", trả tự do cho bị cáo để tiếp tục cùng nhau kinh doanh, làm giàu.