Nhiều người dân và doanh nghiệp đều khẳng định như vậy khi trao đổi với chúng tôi xung quanh thông tư 02 của Ngân hàng Nhà nước về cơ cấu nợ, giữ nguyên nhóm nợ cho khách hàng. 

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng Ngân hàng Nhà nước sớm có hướng dẫn cụ thể, các ngân hàng thương mại cũng cần thực thi chính sách một cách linh hoạt nhằm hỗ trợ tối đa cho người dân, doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn về dòng tiền.

Người vay mua nhà, mua xe chờ được giãn nợ

Vào tháng 2-2023, sau khi một chủ đầu tư thông báo gặp khó khăn về dòng tiền, không thể trả lãi vay thay cho khách mua sản phẩm như đã cam kết trước đó, bà H.T.Th. (Tân Bình, TP.HCM) "bỗng dưng" phải đứng ra trả số tiền lãi vay lên hàng chục triệu đồng mỗi tháng. 

"Việc phải trả số lãi khá lớn trong khi đang gặp khó khăn khiến tôi bị động hoàn toàn", bà Th. nói và cho biết do không thể xoay ra tiền để trả nên khoản nợ của bà đã nhảy sang nhóm 2.

Sau khi có thông tin về việc giãn nợ, giữ nguyên nhóm nợ, bà Th. băn khoăn không biết bản thân có được hưởng chính sách này hay không, bởi phía ngân hàng cho vay cho biết vẫn chưa nhận được hướng dẫn nào từ Ngân hàng Nhà nước. "Tôi là một khách hàng chưa từng có lịch sử tín dụng xấu, nhưng đột nhiên phải trả khoản lãi khá lớn mỗi tháng khiến mọi việc bị đảo lộn. Hy vọng Ngân hàng Nhà nước sớm có hướng dẫn để ngân hàng thương mại hỗ trợ khách hàng", bà Th. nói.

Tương tự, ông H. (Bình Thạnh, TP.HCM) - đã bị xếp vào nhóm nợ xấu 2 vì chưa xoay ra tiền để trả lãi vay mua nhà - cũng đang "đau đầu" vì bị ngân hàng liên tục gửi tin nhắn, thông báo đòi nợ từ sáng tới tối thời gian gần đây. 

"Tôi rất mong được giãn nợ hoặc giữ nguyên nhóm nợ chứ bản thân đang rất khó khăn, không thể tiếp tục xoay ra khoản tiền gần 36 triệu mỗi tháng để trả lãi vay cho ngân hàng. Nếu bị nhảy nhóm nợ, sắp tới sẽ khó vay vốn, chưa kể ngày nào cũng bị ngân hàng gọi đòi tiền", ông lo lắng.

Vay hơn 700 triệu từ năm 2022 với thời gian trả góp 7 năm để mua xe chạy taxi, anh Thanh Phước - tài xế xe thương quyền taxi truyền thống hoạt động tại TP.HCM - cũng ngóng chính sách giãn nợ. Sau dịch COVID-19, công ty "đóng cửa", anh Phước cũng như nhiều đồng nghiệp khác vay tiền mua xe để chuyển sang chạy taxi. Do số lượng khách chưa nhiều, anh phải hoạt động ít nhất 10 tiếng mỗi ngày mới có doanh thu hơn 2-2,3 triệu đồng, trừ chi phí xăng, chi phí hợp tác với taxi, số tiền còn lại chắt chiu mới đủ sinh hoạt gia đình và trả lãi ngân hàng.

Khi hay thông tin người dân gặp khó khăn sẽ được giãn nợ một năm, anh Phước đã gọi lên tổng đài công ty hỏi trường hợp của anh được khoanh nợ không. Tuy nhiên, phía công ty cũng cho hay mới nhận thông tin đang nghiên cứu, sẽ ghi nhận trường hợp của anh, sau khi có quy định rõ ràng sẽ thông báo cụ thể. "Nếu được khoanh lại, tôi dành khoản tiền này để đi chữa bệnh" - anh Phước nói.

Doanh nghiệp hy vọng được "cứu"

Ông Phạm Văn Việt - tổng giám đốc Việt Thắng Jeans - cho biết trong số hàng loạt những khó khăn hiện nay, điều khiến các doanh nghiệp "ám ảnh" nhất đó là các khoản nợ cũ đã sắp đáo hạn. Không ít doanh nghiệp canh cánh nỗi lo nhảy nhóm nợ, rơi vào diện nợ xấu và sau này rất khó để tiếp cận vốn. "Do đó, chính sách giãn, hoãn nợ cho doanh nghiệp mà NHNN vừa ban hành là một quyết định rất kịp thời và tác động đến mọi ngành nghề, trong đó có ngành dệt may", ông Việt nói.

Theo ông Việt, nếu được giãn nợ tối đa 12 tháng, các doanh nghiệp ngành dệt may sẽ không còn phải loay hoay đi lo "xoay tiền ngoài" để đáo hạn. Thay vào đó, doanh nghiệp sẽ tập trung để tìm kiếm đơn hàng mới, duy trì sản xuất và chăm lo cho người lao động. Tương tự, ông Đoàn Võ Khang Duy - giám đốc Công ty CP công nghiệp Ameco - cho biết do đơn hàng suy giảm, thời gian qua không ít doanh nghiệp cũng ách tắc về dòng tiền. Khi những khoản nợ sắp đáo hạn, doanh nghiệp phải chạy đôn chạy đáo để có được tiền, thậm chí đi vay ngoài xã hội.

"Các doanh nghiệp không phải không có tiền nhưng tiền về không đúng thời điểm khiến việc đáo hạn trở thành một áp lực lớn. Do đó, chính sách giãn, hoãn nợ thời điểm này tác động cực kỳ tốt với các doanh nghiệp", ông Duy nói và cho biết chính sách này giúp doanh nghiệp giảm áp lực về dòng tiền, không lo bị nhảy nhóm nợ và tác động lớn về mặt tinh thần đối với người đi vay.

Ông Đinh Hồng Kỳ - chủ tịch HĐQT Công ty CP Secoin, phó chủ tịch Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam - cũng cho rằng việc giãn, hoãn nợ là một chính sách rất phù hợp trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn như hiện nay, giúp doanh nghiệp giảm áp lực tài chính và có nguồn vốn duy trì sản xuất, kinh doanh. Lãnh đạo một nhà thầu lớn cho biết đã có không ít doanh nghiệp phải chấp nhận nhận thầu với lợi nhuận thấp, thậm chí lỗ để có dòng tiền quay vòng, tránh nợ xấu. Do đó, nếu được giãn nợ, các doanh nghiệp sẽ giảm được áp lực xoay tiền trả nợ vay.

Tuy nhiên, theo ông Lê Hữu Nghĩa - tổng giám đốc Công ty Lê Thành, khách hàng được gia hạn nhưng ngân hàng phải trích lập dự phòng, vì vậy các ngân hàng cũng sẽ xem xét, đánh giá rất kỹ nên không dễ để các doanh nghiệp giãn, hoãn nợ nếu không đáp ứng đủ các điều kiện cụ thể.

"Do đó, ngân hàng cần tạo điều kiện, hỗ trợ với các doanh nghiệp chứng minh được khó khăn tạm thời, có hàng hóa nhưng chưa tiêu thụ được, chưa thu hồi dòng tiền và khả năng thu hồi nợ...", ông Nghĩa đề xuất.