Sau loạt bài viết về bất cập "đất dân cư xây dựng mới", Trưởng phòng quản lý sau quy hoạch, Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM Huỳnh Trịnh Phong khẳng định đối với đất quy hoạch dân cư xây dựng mới, nếu người dân đạt các điều kiện, tiêu chí theo quy định Luật Đất đai có thể làm thủ tục chuyển đổi thành đất ở và cấp phép xây dựng.

Được chuyển mục đích dân cư xây dựng mới: đúng không vậy?

Đọc thông tin này, lãnh đạo UBND một số quận, huyện cũng như trưởng các phòng, ban liên quan phản hồi: "Có đúng không vậy?", "Nếu đúng vậy, sao lâu nay TP không có văn bản gỡ?".

Sở dĩ hỏi như vậy, bởi lâu nay việc "tắc nghẽn" chuyển mục đích, xây dựng của dân xuất phát từ các văn bản trao đổi của TP và cả các sở, ngành liên quan. Người dân khi đọc tin này lại thở dài, bởi nếu đúng luật, sự tắc trách, đùn đẩy của các sở, ngành liên quan đã khiến cho quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người dân nhiều năm nay bị "treo".

Dư luận đặt câu hỏi, tại sao một việc đúng luật, các sở Quy hoạch - Kiến trúc, Tài nguyên - Môi trường, Xây dựng và Tư pháp lại không có quan điểm rõ (hoặc có nhưng không quyết liệt) trong các cuộc họp, hoặc văn bản chính thức tham mưu để lãnh đạo UBND TP có công văn chỉ đạo các quận, huyện gỡ vướng cho người dân?

Điểm lại, tại cuộc họp ngày 25-7-2019 do chủ tịch UBND TP lúc đó là ông Nguyễn Thành Phong chủ trì, tham dự có đại diện của 4 sở nói trên, ông Phong đã chỉ đạo cho phép người dân trong khu vực quy hoạch đất ở chưa có quyết định thu hồi đất và chưa có kế hoạch sử dụng đất để Nhà nước thu hồi được chuyển mục đích, xin phép xây dựng.

Giao Sở Tài nguyên - Môi trường trong 7 ngày phải có văn bản hướng dẫn cho các quận, huyện về việc này.

Tiếp đó, tại cuộc họp ngày 4-6-2020 do Phó chủ tịch UBND TP Võ Văn Hoan chủ trì và cũng có đầy đủ đại diện 4 sở ngành trên. Tuy nhiên, kết luận sau đó cũng chỉ dừng lại việc giao Sở Tài nguyên - Môi trường, Sở Xây dựng, Sở Quy hoạch - Kiến trúc, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn rà soát, chuyển ý kiến đề xuất gửi Sở Tài nguyên - Môi trường tổng hợp lại một văn bản hướng dẫn cho quận, huyện thủ tục chuyển mục đích.

Hay tại cuộc họp ngày 18-3-2021 do Phó chủ tịch UBND TP lúc đó là ông Lê Hòa Bình chủ trì về vướng mắc cấp phép xây dựng trong khu dân cư hỗn hợp và khu dân cư xây dựng mới, cũng có mặt đủ đại diện các sở nói trên.

Nhưng kết luận cũng chỉ dừng lại chỉ đạo rà soát, đánh giá hiện trạng sử dụng đất thực tế, nhu cầu kêu gọi đầu tư của các khu quy hoạch dân cư xây dựng mới, chứ không có chỉ đạo nào nói rõ dân được chuyển mục đích, được xin phép xây dựng.

Ngay đến cuộc họp ngày 25-2-2022 với riêng Bình Chánh do Phó chủ tịch Lê Hòa Bình chủ trì và có sự tham dự của các sở nói trên, kết luận cũng chỉ giao Sở Tài nguyên - Môi trường chủ trì, phối hợp Sở Quy hoạch - Kiến trúc rà soát, tổng hợp, tham mưu UBND TP làm việc với Bộ Tài nguyên - Môi trường về vấn đề này.

Đồng thời giao Sở Quy hoạch - Kiến trúc phối hợp UBND Bình Chánh rà soát, đánh giá từng khu vực quy hoạch cụ thể để tham mưu UBND TP giải quyết tốt bài toán quy hoạch, làm cơ sở cho dân chuyển mục đích và xin phép xây dựng.

Khẳng định đúng luật, cần ra văn bản cụ thể về đất dân cư xây dựng mới

Đó là phản hồi của nhiều người dân, và cả lãnh đạo một số quận, huyện khi đại diện Sở Quy hoạch - Kiến trúc khẳng định có thể làm thủ tục chuyển đổi thành đất ở và cấp phép xây dựng đối với đất quy hoạch dân cư xây dựng mới.

Thực tế, xét lại quá trình họp nói "gỡ vướng", quan điểm sở, ngành không thông suốt như trả lời của đại diện Sở Quy hoạch - Kiến trúc hôm 27-4. Ngay cả quan điểm sở, ngành cũng khác nhau.

Tựu trung lại, Sở Tài nguyên - Môi trường có một số văn bản dẫn chứng việc cho chuyển mục đích đúng luật, Sở Xây dựng cũng dẫn quy định về xây dựng nhưng quan điểm không quyết liệt đi đến tận cùng.

Riêng Sở Quy hoạch - Kiến trúc, và cá nhân lãnh đạo sở này lại có ý kiến nêu trách nhiệm của quận, huyện phải rà soát, điều chỉnh các quy hoạch mới giải quyết quyền của người dân. Chính sự lấn cấn quan điểm này đã "treo" quyền người dân nhiều năm nay.

Thậm chí, ngày 7-12-2020, Sở Tài nguyên - Môi trường lại ký văn bản gửi Bộ Tài nguyên - Môi trường để hỏi về vấn đề này. Dù viện dẫn luật cho phép, nhưng trong văn bản lại nêu do đất dân cư xây dựng mới thuộc khu lập dự án đầu tư xây dựng nhà ở mới, khu vực dự kiến phát triển khu đô thị mới nên kiến nghị bộ hướng dẫn cách giải quyết.

Qua sự việc này, nhiều chuyên gia pháp lý kiến nghị TP cần làm rõ trách nhiệm các sở ngành và lãnh đạo các sở ngành này. Trong đó, vấn đề cần làm rõ là tại các cuộc họp đó, sở nào ý kiến gỡ, sở nào khư khư chống đối gỡ khó cho dân?

Cá nhân lãnh đạo sở ngành nào cứng nhắc, thiếu trách nhiệm? Lãnh đạo các quận, huyện có hiểu cứng nhắc, hiểu sai chỉ đạo của UBND TP và hướng dẫn của các sở?...

Quan trọng hơn, trong lúc này, nếu đã khẳng định không hạn chế quyền chuyển mục đích sử dụng đất, cấp phép xây dựng, các sở phải có văn bản chính thức tham mưu cho UBND TP có văn bản chính thức để gỡ khó, thống nhất giải quyết quyền lợi cho dân.

Đất 'dân cư xây dựng mới' ở TP.HCM vẫn được chuyển mục đích, cấp phép xây dựng

Tại cuộc họp báo chiều 27-4, đại diện Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM khẳng định đất quy hoạch "dân cư xây dựng mới" không hạn chế quyền chuyển mục đích sử dụng đất, cấp phép xây dựng.