Dầu ăn tăng giá 4 lần/thàng

Từ đầu năm 2024 đến nay, giá USD có nhiều đợt tăng mạnh ở cả hệ thống ngân hàng và trên thị trường tự do với tổng mức tăng 510 đồng/USD ở chiều mua vào - bán ra. So với đầu năm 2023, giá mỗi USD đã tăng 1.150 đồng ở chiều mua và 1.200 đồng ở chiều bán ra, kéo theo giá nhiều mặt hàng nhập khẩu hoặc sử dụng nguyên liệu nhập khẩu tăng mạnh.

Sức mua ở chợ An Đông (quận 5, TPHCM) nói riêng, các chợ truyền thống nói chung rất thấp trong bối cảnh giá các mặt hàng thiết yếu tăng cao

Chủ sạp Thiện ở chợ An Đông (quận 5, TPHCM) cho biết, trong tháng 3/2024, dầu ăn có 4 đợt tăng giá với tổng mức tăng 3.500 đồng/lít. Hiện tại, các loại dầu ăn phổ biến đều có giá từ 60.000 đồng/lít trở lên, như dầu ăn Simply có giá 60.000-65.000 đồng/chai 1 lít (tùy nguyên liệu), dầu ăn Neptune, Tường An Gold đồng giá 60.000 đồng/chai 1 lít. Trước đó, từ đầu năm 2022 đến đầu năm 2023, giá dầu ăn cũng tăng 4 lần với tổng mức tăng từ 15.000-20.000 đồng/lít, sau đó giảm lại và giữ ổn định suốt cả năm 2023.

“Các đại lý giải thích, nguyên liệu sản xuất dầu ăn phần lớn được nhập khẩu nên khi giá USD tăng, chi phí vận chuyển tăng thì giá dầu ăn cũng tăng. Trước đây, khi sạp nhập 1 thùng dầu, nhà sản xuất tặng 1 chai dầu hoặc khấu trừ vào giá, nay họ cắt luôn phần khuyến mãi này” - chủ sạp Thiện nói.

Theo ghi nhận của chúng tôi, giá các loại bột gạo, bột mì trong chợ Tân Định (quận 1, TPHCM) cũng tăng thêm 4.000-5.000 đồng/kg. Giá hầu hết các loại sữa ngoại nhập ở các cửa hàng trên đường Nguyễn Thông (quận 3, TPHCM) đều tăng. Chẳng hạn sữa Ensure của Úc loại 850g tăng thêm 50.000 đồng/hộp, sữa Ensure của Mỹ loại 397g tăng thêm 100.000 đồng, lên 950.000 đồng/hộp, các loại sữa khác tăng thêm 10.000-20.000 đồng/hộp.

Giá USD sẽ còn tăng tiếp

Ông Phạm Hải Long - Tổng giám đốc Công ty cổ phần Thực phẩm Agrex Sài Gòn - cho biết tỉ giá rất quan trọng với doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Từ đầu năm đến nay, giá mỗi USD tăng thêm 550 đồng nên với đơn hàng nhập khẩu trị giá 10 tỉ đồng thì giá thanh toán bị đội thêm 220 triệu đồng. Thêm vào đó, chi phí vận chuyển mỗi container hàng cũng tăng thêm 2.000 USD, lên 4.000 USD. Nhiều doanh nghiệp phải gồng “gánh” lỗ, gánh không nổi thì phải tăng giá bán sản phẩm.

Ông Nguyễn Đông Hy - Giám đốc Công ty TNHH Hải sản Kim Đông Hy - cho hay, sức mua các loại thủy hải sản ngoại hiện vẫn thấp hơn 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Giá nhập khẩu và vận chuyển mặt hàng này tăng khiến các công ty rất đau đầu bởi nếu giữ nguyên giá bán thì công ty bị lỗ, còn nếu tăng giá thì không ai mua.

Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu - Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường tài chính và bất động sản toàn cầu - phân tích: những tháng đầu năm, tỉ giá đồng/USD biến động liên tục là do lượng hàng hóa nhập khẩu tăng (2 tháng đầu năm nhập khẩu hàng hóa đạt hơn 54 tỉ USD, tăng hơn 18% so với cùng kỳ) và do ảnh hưởng từ chính sách tiền tệ theo hướng duy trì lãi suất cao của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed). Trong những tháng tới, giá USD phụ thuộc vào chính sách lãi suất của Mỹ. Nếu Mỹ giảm lãi suất thì giá USD giảm. Nhưng trong bối cảnh kinh tế thế giới nhiều biến động, nhiều nước đang hoặc chuẩn bị bầu cử tổng thống, giá USD sẽ còn tăng.

Cũng theo tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, giá vàng trong nước tăng cao cũng gây áp lực lên tỉ giá đồng/USD. Việc hàng hóa tăng giá sẽ hạn chế sức tiêu dùng của người dân, ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển kinh tế bởi tiêu dùng đóng góp 70% vào GDP của Việt Nam. Muốn tăng mức tiêu dùng thì thu nhập người dân phải tăng. Rất may là từ tháng 7/2024, lương công chức, viên chức sẽ tăng, nhưng mức tăng này chưa cao. Chính phủ cần có giải pháp tăng thu nhập của tất cả các thành phần lao động, có giải pháp ngăn tình trạng giá hàng hóa tăng theo lương. Chính phủ nên giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) xuống còn 5% và kéo dài đến hết năm, tiếp tục đẩy mạnh xuất khẩu để tạo việc làm cho người lao động, tăng cường thu hút vốn đầu tư nước ngoài để vừa cải thiện nền kinh tế, vừa giảm áp lực tỉ giá.

Trong cuộc họp báo của Chính phủ chiều 3/4, ông Đào Minh Tú - Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - cho biết, cơ quan này có đủ công cụ điều hành để ổn định thị trường ngoại hối. Lượng ngoại hối dự trữ của Việt Nam tính đến cuối năm 2023 là khoảng 100 tỉ USD. Trong trường hợp cần thiết, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ dùng nguồn này để ổn định tỉ giá.

Thanh Hoa