Căng thẳng leo thang ở khu vực Mỹ Latinh sau khi Ecuador đột kích đại sứ quán Mexico để bắt một chính trị gia.
Mexico và Ecuador đình chỉ quan hệ ngoại giao
Ngày 6-4, Mexico đã đình chỉ quan hệ song phương với Ecuador sau vụ cảnh sát Ecuador đột kích đại sứ quán Mexico ở thủ đô Quito (Ecuador) để bắt một chính trị gia, theo hãng tin Reuters.
Chính trị gia bị bắt là cựu Phó Tổng thống Ecuador - ông Jorge Glas.
Ông Glas đang bị kết án tham nhũng và đã ẩn náu trong đại sứ quán Mexico từ tháng 12-2023 sau khi Mexico chấp nhận đơn xin tị nạn của ông.
Vụ đột kích xảy ra sau khi Ecuador xin phép Mexico để vào đại sứ quán để bắt ông Glas nhưng phía Mexico không đồng ý.
Phản ứng trước vụ việc, ngày 6-4, Tổng thống Mexico - ông Lopez Obrador cho biết ông đã chỉ thị cho Ngoại trưởng Mexico Alicia Barcena đình chỉ quan hệ ngoại giao với Ecuador, gọi vụ bắt giữ là một hành động “độc tài” và vi phạm luật pháp quốc tế cũng như chủ quyền của Mexico.
Ngoại trưởng Barcena ngay sau đó đã ra tuyên bố đình chỉ quan hệ song phương với Ecuador “ngay lập tức” và triệu hồi các nhà ngoại giao Mexico về nước.
Bộ Ngoại giao Mexico cũng tuyên bố sẽ nộp đơn khiếu nại lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) vì hành vi “vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế” của Ecuador .
Trong khi đó, Tổng thống Ecuador - ông Daniel Noboa lập luận rằng hành vi “bảo vệ người tị nạn” của Mexico là bất hợp pháp vì ông Glas đang đối mặt với các cáo buộc tham nhũng.
Ecuador trước đó ra tuyên bố cáo buộc Mexico “lạm dụng quyền miễn trừ và đặc quyền được cấp cho cơ quan đại diện ngoại giao và cấp quyền tị nạn ngoại giao trái với khuôn khổ pháp lý thông thường”.
Vụ bắt giữ là đỉnh điểm của một tuần leo thang thang căng thẳng trong quan hệ giữa Mexico và Ecuador.
Hôm 4-4, Ecuador đã tuyên bố rằng đại sứ Mexico tại Ecuador - ông Raquel Serur Smeke là “người không được chào đón” (persona non grata) vì những bình luận “không hay” của Tổng thống Mexico về Ecuador.
Các nước Mỹ Latinh phản ứng gay gắt
Ngày qua, các nước trong khu vực đã chỉ trích gay gắt Ecuador vì bắt ông Glas.
Chính phủ Brazil ngày 6-4 lên án hành động của Ecuador là “vi phạm rõ ràng” các quy tắc quốc tế về cấm đột kích vào đại sứ quán nước ngoài.
Theo tuyên bố từ Bộ Ngoại giao Brazil, động thái của Ecuador chống lại đại sứ quán “phải bị bác bỏ mạnh mẽ, bất kể lý do biện minh cho hành vi này là gì”. Tuyên bố cũng nhấn mạnh tình đoàn kết của Brazil với Mexico.
Cùng ngày, chính phủ Nicaragua tuyên bố đình chỉ quan hệ ngoại giao với Ecuador, coi vụ bắt giữ là “man rợ chính trị kiểu phát xít mới”, theo tờ The New York Times.
Tổng thống Colombia - ông Gustavo Petro cho rằng Mỹ Latinh “phải duy trì các nguyên tắc của luật pháp quốc tế trong bối cảnh chủ nghĩa man rợ đang gia tăng trên thế giới”.
Ông Petro cũng lưu ý rằng Colombia sẽ tìm kiếm sự bảo vệ pháp lý về nhân quyền cho ông Glas.
Argentina và Uruguay cũng ra tuyên bố lên án vụ bắt giữ.
