Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, hôm nay 9-4 Nam Bộ tiếp tục nắng nóng, có nơi nắng nóng gay gắt. Cơ quan khí tượng còn cho biết nắng nóng tại miền Nam có khả năng kéo dài trong nhiều ngày tới.
Nắng nóng, cơ thể cần nhiều nước
Nước chanh dùng để giải nhiệt rất tốt - Ảnh: THÙY DƯƠNG
Bà N.T.N., 62 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh, TP.HCM, than bà ở trong một căn nhà hướng Tây, có diện tích chỉ hơn 20m2. Buổi trưa đến tận chiều nắng hắt vào nửa nhà. Thời tiết vốn nắng nóng gay gắt, nhà bà còn nắng nóng hơn. Ngoài uống nước thật nhiều, bà cũng mong tìm hiểu các món ăn để giải nhiệt.
Bác sĩ Ngô Thị Bạch Yến, trưởng đơn vị điều trị - chăm sóc da và làm đẹp, khoa khám bệnh, Bệnh viện Y học cổ Truyền TP.HCM, cho biết vào những ngày nắng nóng, cơ thể cần nhiều nước, cần đảm bảo đủ lượng nước uống và giữ nhiệt độ cơ thể bình thường. Ngoài ra, cũng nên tiêu thụ các loại thực phẩm chứa nhiều nước.
Theo bác sĩ Yến, những loại thực phẩm sau đây vừa ngon, vừa giúp thanh nhiệt, giải độc, giảm nóng trong người, lại còn tốt cho sức khỏe.
- Dưa hấu
Dưa hấu là một trong những thực phẩm có hàm lượng nước cao nhất, chiếm khoảng 90% là nước. Dưa hấu cũng giàu chất chống oxy hóa, giúp giữ cho cơ thể mát mẻ.
Dưa hấu có tác dụng giải nhiệt rất cao, lại chứa nhiều nước nên có thể bù đắp lượng nước cơ thể bị mất đi do nhiệt độ cao.
Ngoài việc cung cấp lycopene bảo vệ da, dưa hấu còn có 92% là nước. Điều này làm dưa hấu trở thành một loại quả tốt để bù nước cho cơ thể trong những ngày nắng nóng. Dưa hấu cũng giàu chất xơ, giúp chữa chứng khó tiêu do thời tiết nóng bức.
- Nước dừa
Uống nước dừa là một cách tuyệt vời để tăng lượng nước uống. Nước dừa rất giàu vitamin và khoáng chất, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh trong mùa hè.
Nước dừa giúp hydrat hóa trong khi ít calo và chất béo. Ngoài ra, nước dừa còn cung cấp chất điện giải tự nhiên, là một loại nước tốt cho cơ thể mùa nắng nóng.
- Trà atisô
Hoạt chất chính của atisô là cynarine. Ngoài ra còn có inulin, inulinaza, tanin, các muối hữu cơ của các kim loại kali, canxi, magiê, natri...
Atisô có tác dụng hạ cholesterol và urê trong máu, tạo mật, tăng tiết mật, lợi tiểu, thường được làm thuốc thông mật, thông tiểu tiện, chữa các chứng bệnh về gan, thận.
Atisô ngoài tính năng hỗ trợ thanh nhiệt, giảm nóng trong cho cơ thể còn có những công năng như thông tiểu tiện, thông mật, hỗ trợ các triệu chứng gan, thận... Thường xuyên sử dụng atisô còn giúp củng cố hệ tiêu hóa, tham gia vào quá trình thải độc tự nhiên của cơ thể.
- Nước rau má
Rau má hay còn gọi là tích thuyết thảo, tên khoa học là Centella asiatica, là cây cỏ mọc bò, lá hình mắt chim, khía tai bèo, dễ dàng tìm thấy ở khắp mọi tỉnh thành tại Việt Nam.
Rau má mát, tính bình, không độc, có thể giải nhiệt, giải độc hiệu quả. Do đó rau má thường được ưa chuộng trong dân gian khi sử dụng làm nước thanh nhiệt giải độc, mát gan, giảm nóng trong, nhiệt miệng.
Loại thảo dược có nhiều đặc tính kỳ diệu cho sức khỏe
- Nước chanh tươi
Chanh không chỉ là gia vị có thể dễ dàng tìm thấy ở bất cứ một gia đình nào, chanh còn là một loại thảo dược với nhiều đặc tính kỳ diệu cho sức khỏe.
Nước chanh giúp bổ sung vitamin C cho cơ thể, hỗ trợ củng cố hệ miễn dịch, chống oxy hóa, giúp thanh nhiệt cơ thể, kích thích hệ tiêu hóa, ngăn ngừa sỏi thận...
- Bột sắn dây
Sắn dây có vị ngọt, tính bình, công năng giải nhiệt, tác dụng chữa cảm mạo, phát sốt, ban sởi mới phát, đi lị ra máu, khát nước, mụn nhọt.
Trong bột sắn dây, thành phần tinh bột chứa 12 - 15%. Ngoài ra, bột sắn dây còn chứa các isoflavone - hoạt chất tự nhiên có chức năng gần giống estrogen, giúp cải thiện nội tiết tố, làm đẹp da và giữ dáng cho phụ nữ.
Sắn dây luộc và nướng là món ăn vặt có nhiều lợi ích đối với sức khỏe, được nhiều người ưa chuộng. Ngoài ra, bột sắn dây còn có thể dùng làm bánh, nấu chè, làm nước giải khát; các loại chè sen, chè hoa cau... thường được nấu chung với bột sắn dây để tạo độ sánh vừa phải, tăng thêm vị ngọt tự nhiên, giúp thanh nhiệt cho cơ thể.
- Nha đam
Nha đam là một loại cây chứa đầy nước giúp làm mát cơ thể nếu tiêu thụ thường xuyên. Ngoài ra, nó cũng có đặc tính chống viêm và làm dịu da trong mùa hè.
- Các loại rau lá xanh
Các loại rau lá xanh bao gồm rau họ cải như rau chân vịt, cải ngọt, súp lơ xanh, súp lơ trắng, xà lách... có hàm lượng nước rất cao nên dễ tiêu hóa và chứa nhiều chất dinh dưỡng. Điều này có nghĩa là cơ thể không phải làm việc quá sức, giúp bạn tiết kiệm năng lượng và giữ cho cơ thể mát mẻ.
Ngoài ra, có thể uống các loại trà như trà xanh, trà vối, trà hoa cúc, nước đậu đen cũng có tác dụng giải nhiệt. Các loại trà, nước được làm từ các loại thực phẩm, lá cây như râu bắp, khổ qua, mã đề, bí đao...
Theo kinh nghiệm dân gian, đây cũng là những loại cây, lá có công dụng thanh nhiệt, giải độc, phòng ngừa tình trạng nóng trong người.
Những lưu ý khi uống nước mát
Theo bác sĩ Yến, khi cơ thể đang mắc một số bệnh mãn tính không nên lạm dụng những loại thực phẩm giải nhiệt này. Ngoài công dụng giải khát, làm mát phế, vị, nhiều loại thảo dược dùng trong các loại nước mát có tác dụng lợi tiểu.
Tác dụng này một mặt hỗ trợ hạ nhiệt, hạ áp, an thần, làm người dùng thoải mái nhưng mặt khác có thể có khả năng tương tác với một số tân dược làm giảm tác dụng của thuốc chính.
Ngoài ra cần tránh uống các loại nước mát vào buổi tối vì có thể tiểu đêm, gây rối loạn giấc ngủ. Nếu cần sử dụng thêm sản phẩm để giải độc gan thì người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ.
Củ đậu ăn giải nhiệt, nhưng quả lại chứa chất kịch độc cần cẩn trọngCủ đậu là món ăn giải nhiệt có tính mát, được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, trong phần thân, lá, quả của loại cây này lại chứa chất kịch độc thường dùng để làm chế phẩm trong thuốc trừ sâu. Người ăn có thể ngộ độc, thậm chí tử vong.