Ngày 10/4, Toà án nhân dân tỉnh Bình Thuận mở phiên toà xét xử phúc thẩm vụ án hủy hoại rừng và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng đối với các bị cáo Nguyễn Tiến Dũng (nguyên Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Lâm Nghiệp Bình Thuận); Nguyễn Hoàng Cẩn (nguyên Phó TGĐ Công ty TNHH MTV Lâm Nghiệp Bình Thuận); Nguyễn Văn Hiền (Phó Giám đốc Công ty Phước Sang); Phạm Văn Lang (kiểm lâm Hạt Kiểm lâm huyện Hàm Thuận Nam).
Tại phiên toà xét xử phúc thẩm, HĐXX nhận thấy do vắng mặt người bào chữa cho bị cáo và giám định viên cùng một số người có liên quan nên quyết định hoãn phiên toà.
Phiên toà sẽ được mở, xét xử lại vào ngày 6/5.
Quang cảnh phiên toà xét xử. (Ảnh: Đắc Phú).
Gây thiệt hại quy bằng tiền về giá trị lâm sản và giá trị môi trường hàng tỷ đồng
Theo bản án sơ thẩm, Nguyễn Tiến Dũng là Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Bình Thuận và Nguyễn Hoàng Cẩn là Phó TGĐ Công ty TNHH MTV Lâm Nghiệp Bình Thuận, có trách nhiệm chỉ đạo thực hiện các dự án hợp tác kinh doanh của công ty.
Hai người này đã ký hợp đồng với Công ty Phước Sang để hợp tác đầu tư sản xuất khoanh nuôi bảo vệ rừng và trồng rừng, trồng cây công nghiệp với diện tích 118ha (trong đó 29,81ha nằm trong đề án cải tạo rừng nghèo kiệt bị tạm dừng theo chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh và Sở NN&PTNT).
Đối với khu vực diện tích 74ha hợp tác trồng rừng, trồng cây công nghiệp với Công ty Phước Sang.
Mặc dù, trong quá trình hợp tác đầu tư với Công ty Phước Sang đã được các bộ phận chức năng tham mưu về diện tích có hiện trạng rừng phát triển khác với hiện trạng kiểm kê rừng năm 1999, chưa lập biên bản bàn giao thực địa và lập bản đồ khoanh vẽ, tài liệu dự án cũ của Công ty Vĩnh Huê xác định hiện trạng rừng là RII, nhưng Nguyễn Tiến Dũng đã không chỉ đạo kiểm tra để khoanh nuôi bảo vệ cây rừng theo quy định của pháp luật mà vẫn đồng ý cho công ty Phước Sang san ủi gần hết khu vực 74ha (theo kết luận giám định là 63,6ha, trong đó có 40,65ha là rừng trạng thái RII).
Đối với khu vực 44ha hợp tác khoanh nuôi, bảo vệ rừng với Công ty Phước Sang. Mặc dù phòng Kế hoạch - Kỹ thuật đã có báo cáo qua khảo sát thực tế thì hiện trạng rừng là RII nhưng Nguyễn Tiến Dũng vẫn đồng ý với ý kiến của Nguyễn Hoàng Cẩn, xác định lại hiện trạng rừng theo kết quả kiểm kê rừng năm 1999 và ký phụ lục Hợp đồng kinh tế 59/HĐKT có nội dung sửa diện tích khoanh nuôi bảo vệ rừng từ 44ha thành 10,84ha.
Việc này, dẫn đến việc Công ty Lâm nghiệp bàn giao cho Công ty Phước Sang san ủi 21,63ha, theo kết luận giám định có 19,14ha (20,12ha - 0,98ha) là rừng trạng thái RII.
Hành vi của Nguyễn Tiến Dũng đã dẫn đến 59,79ha (60,77ha - 0,98ha) rừng sản xuất có hiện trang RII bị hủy hoại, với thiệt hại về trữ lượng gỗ là 2.401,432 m3 (2.441,875 m3 - 40,443 m3), gây thiệt hại quy bằng tiền về giá trị lâm sản và giá trị môi trường là hơn 5 tỷ đồng.
Các bị cáo tại phiên toà xét xử. (Ảnh: Đắc Phú).
Đối với bị cáo Nguyễn Hoàng Cẩn là Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Bình Thuận, được phân công phụ trách công tác kỹ thuật lâm nghiệp, công tác quản lý bảo vệ rừng, theo dõi, chỉ đạo hoạt động của Xí nghiệp Lâm nghiệp Hàm Thuận Nam.
Ngày 16/10/2011, Nguyễn Hoàng Cẩn ký biên bản tạm khoanh giao cho Công ty TNHH Phước Sang 23,653ha đất trồng và rẫy thu hồi trong khu vực diện tích 74ha, diện tích còn lại thì Công ty Phước Sang thống nhất sẽ tiếp tục khảo sát hiện trạng cụ thể để quyết định.
Sau đó qua báo cáo số 16/XNLNHTN ngày 08/3/2012 của Xí nghiệp Lâm nghiệp Hàm Thuận Nam, Cẩn đã biết Công ty Phước Sang đã ủi lấn vào khu vực dự án cũ của Công ty Vĩnh Huê mà trước đây Sở NN&PTNT phối hợp cùng các ban, ngành có liên quan thẩm định hiện trạng là rừng RII, nhưng vẫn tiếp tục chỉ đạo để Công ty Phước Sang san ủi gần hết khu vực 74ha (theo kết luận giám định là 63,06ha, trong đó có 40,65ha là rừng trạng thái RII).
Tiếp đó vào năm 2013, sau khi nhận được báo cáo ngày 26/02/2013 của phòng Kế hoạch - Kỹ thuật về kết quả khảo sát hiện trạng khu vực 44ha, xác định khu vực này là rừng khộp, có kiểu hiện trạng rừng non tái sinh phục hồi chưa ổn định (RII), đề xuất nếu ủi trồng rừng, cây cao su phải đề xuất cấp có thẩm quyền kiểm tra, ra quyết định chuyển mục đất sử dụng đất, sau đó thực hiện các thủ tục xin cấp phép khai thác, tận thu gỗ và lâm sản ngoài gỗ, nhưng Cẩn lại tiếp tục có văn bản (không số) ngày 29/3/2013 chỉ đạo phòng Kế hoạch - Kỹ thuật cung cấp lại diện tích hợp tác đầu tư theo kết quả kiểm kê rừng năm 1999, sau đó báo cáo đề xuất với Nguyễn Tiến Dũng sử dụng kết quả kiểm kê rừng năm 1999 để điều chỉnh Hợp đồng 59/HĐKT bằng phụ lục hợp đồng, làm cơ sở giao 21,63ha rừng cho Công ty Phước Sang san ủi.
Như vậy, hành vi của Nguyễn Hoàng Cẩn đã dẫn đến 59,79ha (60,77ha – 0,98ha) rừng sản xuất có hiện trạng RII bị hủy hoại với thiệt hai về trữ lượng gỗ là 2.401,432 m3, gây thiệt hại quy bằng tiền về giá trị lâm sản và giá trị môi trường là 5.648.387.237 đồng.
Hội đồng xét xử tuyên bố hoãn phiên toà. (Ảnh: Đắc Phú).
Thiếu trách nhiệm về công tác quản lý, bảo vệ rừng
Đối với bị cáo Nguyễn Văn Hiền là Phó Giám đốc Công ty Phước Sang, phụ trách quản lý giám sát việc thực hiện dự án của Công ty Phước Sang theo Hợp đồng kinh tế số 59/HĐKT đã ký kết với Công ty Lâm nghiệp.
Tại khu vực diện tích 74ha, Công ty Phước Sang chỉ được Công ty Lâm nghiệp bàn giao 23,653ha + 70.050m2 đất trồng và rẫy thu hồi; diện tích còn lại.
2 bên thống nhất sẽ khảo sát thực trạng và quyết định, nhưng Nguyễn Văn Hiền đã thuê ông Nguyễn Tấn Tài dùng xe ủi cày ủi cây rừng trong diện tích chưa được bàn giao.
Mặc dù, Trạm Lâm Nghiệp Hàm Cần nhiều lần lập biên bản yêu cầu Công ty Phước Sang không được tác động đến diện tích chưa được bàn giao nhưng Hiền vẫn tiếp tục chỉ đạo ông Tài ủi lấn theo ranh khu vực diện tích 74 ha, dẫn tới hậu quả có 40,65ha là rừng trạng thái RII bị san ủi (diện tích 23,653ha bàn giao ngày 16/10/2011 và diện tích 70.050m3 bàn giao ngày 20/02/2012 không nằm trong diện tích 40,65ha rừng trạng thái RII trên).
Tại khu vực diện tích 44ha, Nguyễn Văn Hiền đã chỉ đạo ông Tài ủi lấn 0,98ha so với diện tích được Công ty Lâm nghiệp bàn giao gây hậu quả thiệt hại 0,98ha rừng sản xuất là rùng tự nhiên có hiện trạng RII, với thiệt hại về trữ lượng gỗ là 40,443 m3, giá trị thiệt hại rừng quy bằng tiền về giá trị lâm sản và giá trị môi trường là 95.090.764 đồng.
Bị cáo Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Bình Thuận trả lời trước phiên toà. (Ảnh: Đắc Phú).
Hành vi của Nguyễn Văn Hiền đã dẫn đến 41,63ha (40,65ha + 0,98ha) rừng sản xuất có hiện trạng RII bị hủy hoại, với thiệt hại về trữ lượng gỗ là 1.664,992m3 (1.624,549m3 + 40,443m3), gây thiệt hại quy bằng tiền về giá trị lâm sản và giá trị môi trường là 3.916.876.826 đồng.
Còn bị cáo Phạm Văn Lang là Kiểm lâm địa bàn phụ trách khu vực tiểu khu 279, thuộc xã Hàm Cần (huyện Hàm Thuận Nam) chịu trách nhiệm về công tác quản lý, bảo vệ rừng, bảo đảm việc chấp hành pháp luật về lâm nghiệp trên địa bàn được giao.
Mặc dù, biết khu vực rừng Công ty Phước Sang san ủi không có giấy phép nhưng Lang không thực hiện biện pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời hành vi hủy hoại rừng; không kịp thời báo cáo, tham mưu cho người có thẩm quyền huy động lực lượng phòng, chống phá rừng, xử lý vi phạm trong lĩnh vực quản lý, bảo vệ rừng, quản lý lâm sản theo quy định của pháp luật.
Phạm Văn Lang đã không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao. Vụ việc này, đã để công ty Phước Sang huỷ hoại diện tích 60,77ha rừng sản xuất hiện trạng RII với thiệt hại về trữ lượng gỗ là 2.411,875m3, giá trị thiệt hại rừng quy bằng tiền về giá trị lâm sản và giá trị môi trường là hơn 5 tỷ đồng.