Khoảng hai tuần qua mọi người xôn xao vì đầm nước trước Cống số 6 (xã Tân Hải, thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) chuyển màu sang tím, hồng. Hiện tượng này từng xuất hiện vào năm 2017.
Cả một đầm nước như được “đổ” thuốc nhuộm chuyển sang màu hồng đậm, khác biệt hoàn toàn so với các đầm nước xung quanh. Do Cống số 6 đã đóng kín nên chưa xảy ra tình trạng nước tràn qua các đầm nước, cảng thủy nội địa bên cạnh.
Tuy nhiên người dân đặt vấn đề nguyên nhân của việc nước đổi màu là ô nhiễm nguồn nước và lo lắng nước sẽ thẩm thấu hoặc tràn sang khu vực xung quanh, gây ảnh hưởng vùng nuôi thủy hải sản gần đó...
Phải ghi nhận sự vào cuộc nhanh để xử lý của Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cùng đoàn chức năng sau khi nhận được thông tin nêu trên. Đoàn đã xuống kiểm tra hiện trạng, lấy mẫu nước, tìm nguyên nhân và các cơ sở chế biến hải sản ở khu vực kế bên đầm nước được đưa vào diện hiềm nghi.
Kết quả, Sở TN&MT phát hiện công ty TNHH Nghê Huỳnh đã có những vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường: Xả nước thải có chứa các thông số môi trường thông thường vào môi trường vượt quy chuẩn kỹ thuật 10 lần trở lên…Xây lắp, lắp đặt đường ống hoặc các đường thải khác để xả chất thải không qua xử lý ra môi trường
Ngày 1-4 UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với công ty Nghê Huỳnh. Ngoài phải đóng phạt số tiền 372 triệu đồng, công ty này còn bị đình chỉ hoạt động 4,5 tháng và chỉ được hoạt động trở lại khi được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra xác nhận đã khắc phục xong hậu quả vi phạm.
Riêng việc vì sao nước đầm chuyển màu, Sở TN&MT đã mời chuyên gia về khảo sát, kiểm tra để sớm đưa ra kết luận. Qua trao đổi với báo chí và thông tin tại cuộc họp với tỉnh, cơ quan chuyên môn cho rằng khả năng cao nước chuyển màu là do hiện tượng tảo nở hoa, cùng với chất xúc tác từ việc xả thải của nhà máy chế biến hải sản…
Vào năm 2017, đầm nước trước Cống số 6 từng chuyển màu và Sở TN&MT khi đó thông tin là ô nhiễm tồn lưu tích tụ qua nhiều năm trong đầm nước dẫn tới hiện tượng tảo nở hoa…
Để cải tạo môi trường triệt để tại đầm nước này, UBND tỉnh đã giao Sở TN&MT triển khai đề án cải tạo, phục hồi môi trường đầm nước trước Cống số 6. Đề án do Viện Môi trường và Tài nguyên tư vấn xây dựng.
Khi tiến hành đề án, Sở TN&MT thực hiện 3 hạng mục chính là xây lắp các ô chứa bùn (12 ô chứa tại khu A và khu B). Đồng thời, nạo vét, bơm thổi lượng bùn nhão tích tụ dưới đáy đầm lên các ô chứa trên bờ. Từ đó tách nước làm khô bùn nhờ qua trình bốc hơi tự nhiên, thấm và lọc qua các cửa xả có kết cấu vật liệu lọc, xử lý, khôi phục dần chất lượng nước trong đầm bằng giải pháp kỹ thuật và công nghệ sử dụng chế phẩm sinh học…
Đến năm 2019 cơ bản việc nạo vét bùn đã kết thúc.
Tại văn bản của UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, ngày 2-4-2021 thông tin rõ về kết quả đề án: “…Trong khoảng hơn hai năm gần đây, đầm nước trước Cống số 6 cơ bản đã được cải thiện, chất lượng nước dần được phục hồi. Do đó, ngày 3-2-2021, UBND tỉnh đã có văn bản số 1806/UBND-VP giao UBND thị xã Phú Mỹ thông báo rộng rãi kết quả thực hiện cải tạo, khắc phục ô nhiễm dầm nước trước Cống số 6 cho người dân xung quanh và các cơ sở chế biến hải sản, bột cá đang được hoạt động biết để cùng phối hợp bảo vệ, ngăn ngừa tái ô nhiễm…”.
Như vậy cơ bản lượng bùn nhão tích tụ dưới đáy đầm gây nguy cơ ô nhiễm đã không còn, môi trường cho tảo sinh sống, nở hoa trong đầm nước trước Cống số 6 gần như không có. Việc ký cam kết không xả thải ra đầm nước diễn ra khoảng tháng 2-2021. Vậy tại sao đến cuối tháng 3-2021 nước đầm vẫn chuyển màu, trong khi các đầm nước xung quanh màu nước vẫn bình thường?
Tất cả đều chờ đợi cơ quan chức năng tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu một câu trả lời chính xác, khoa học nhất, đánh giá lại hiệu quả thực sự của đề án. Bởi ngân sách nhà nước đã chi một số tiền không nhỏ để khắc phục vấn đề gốc gây ô nhiễm, chuyển màu nước tại đầm nước trước Cống số 6. Tuy nhiên đến nay hiện tượng "Tảo nở hoa" như lý giải của sở chuyên môn vẫn tái diễn.
Ngoài ra, dư luận cũng cần cơ quan chức năng khẳng định nước trong đầm hiện nay có nguy hại, gây chết cá nếu mưa lớn làm nước tràn qua Cống số 6 ra khu vực xung quanh hay không.