Tờ South China Morning Post (SCMP) ngày 12-4 dẫn các nguồn tin am hiểu vấn đề cho biết chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đang tăng cường giám sát các kế hoạch của Trung Quốc đối với đồng nhân dân tệ kỹ thuật số.
Một số quan chức lo ngại rằng các kế hoạch này có thể khởi động một nỗ lực dài hạn của Bắc Kinh nhằm “soán ngôi” đồng USD của Mỹ để đưa đồng nhân dân tệ trở thành đồng tiền dự trữ chủ đạo trên thế giới.
Mỹ lo ngại ối đe dọa tiềm ẩn từ đồng nhân dân tệ kỹ thuật số của TQ. Ảnh: SCMP
Theo các nguồn tin, trong bối cảnh Trung Quốc đang nỗ lực phát triển tiền kỹ thuật số, các quan chức tại Bộ Tài chính, Bộ Ngoại giao, Lầu Năm Góc và Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ đang tăng cường nỗ lực đánh giá những tác động tiềm ẩn.
Tuy các quan chức Mỹ hiện không lo lắng nhiều rằng kế hoạch của Trung Quốc sẽ ngay lập tức đặt ra một thách thức đối với cấu trúc hệ thống tài chính toàn cầu hiện nay, song lại rất quan tâm về cách thức phân phối đồng nhân dân tệ kỹ thuật số và liệu Bắc Kinh có sử dụng loại tiền tệ này để đối phó các lệnh trừng phạt của Washington hay không.
Phát ngôn viên Bộ Tài chính Mỹ và phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ không trả lời yêu cầu bình luận về thông tin trên.
Nỗ lực thúc đẩy đồng nhân dân tệ kỹ thuật số
Theo SCMP, với việc triển khai phát hành thử nghiệm đồng nhân dân tệ kỹ thuật số tại các thành phố trên toàn quốc, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đã trở thành ngân hàng trung ương lớn đầu tiên phát hành tiền ảo.
Dự kiến Trung Quốc sẽ có một đợt triển khai rộng rãi hơn trong giai đoạn tổ chức Thế vận hội Mùa đông ở Bắc Kinh vào tháng 2-2022, qua đó giúp đưa đồng tiền này tới cộng đồng quốc tế.
Tuy nhiên, nhiều đặc điểm chính của đồng nhân dân tệ kỹ thuật số vẫn đang được điều chỉnh, bao gồm các chi tiết cụ thể về cách phân phối đồng tiền này.
Trung Quốc gần đây đã thiết lập một liên danh với SWIFT - hệ thống chuyển khoản quốc tế giữa các ngân hàng, cá nhân và pháp nhân, động thái cho thấy đồng nhân dân tệ kỹ thuật số có thể sẽ được lưu hành trong hệ thống tài chính toàn cầu hiện tại.
Các quan chức Mỹ được trấn an rằng ý đồ của Trung Quốc không phải là sử dụng đồng nhân dân tệ kỹ thuật số để trốn tránh các lệnh trừng phạt của Mỹ, theo những người quen thuộc với vấn đề.
Sự thống trị hiện tại của đồng USD trong các giao dịch xuyên biên giới cho phép Bộ Tài chính Mỹ loại bỏ phần lớn quyền tiếp cận của một doanh nghiệp hoặc thậm chí của cả một quốc gia đối với hệ thống tài chính toàn cầu.
Mỹ lo ngại mối đe dọa tiềm ẩn từ đồng nhân dân tệ kỹ thuật số của TQ. Ảnh: KYODO
Các quan chức Trung Quốc cho biết mục đích chính của đồng nhân dân tệ kỹ thuật số là để thay thế tiền giấy và tiền xu, giảm động cơ sử dụng các loại tiền mã hóa (cryptocurrency), đồng thời bổ sung cho hệ thống thanh toán điện tử do khu vực tư nhân điều hành, nổi bật là nền tảng thanh toán trực tuyến Alipay của Ant Group và nền tảng WeChat Pay của Tencent.
Nhiều năm qua, PBOC đã thúc đẩy việc phát triển đồng nhân dân tệ kỹ thuật số, hay còn được gọi là e-CNY, cũng như đã thành lập một nhóm nghiên cứu chuyên trách hồi năm 2014.
SCMP dẫn lời ông Mu Changchun - giám đốc Viện nghiên cứu tiền tệ kỹ thuật số của PBOC - hồi tháng 3 cho biết: "Để cung cấp nguồn dự phòng hay nguồn thặng dư cho hệ thống thanh toán bán lẻ, ngân hàng trung ương phải đẩy mạnh và cung cấp các dịch vụ tiền tệ kỹ thuật số”.
PBOC cũng đang đánh giá tiềm năng sử dụng đồng nhân dân tệ kỹ thuật số trong thanh toán xuyên biên giới. Theo đó, PBOC đã khởi động một dự án nghiên cứu về vấn đề này với một đơn vị của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) cùng Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), Thái Lan và cơ quan quản lý tiền tệ của Hong Kong.
Chính quyền ông Biden sẽ làm gì?
Theo các nguồn tin, chính quyền ông Biden hiện chưa có dự định sẽ đưa ra bất kỳ hành động nào nhằm đối phó các mối đe dọa lâu dài từ đồng tiền kỹ thuật số của Trung Quốc. Tuy nhiên, các kế hoạch của Trung Quốc đã tạo nguồn động lực mới cho những nỗ lực của Mỹ trong việc xem xét tạo ra đồng USD kỹ thuật số.
Nhận thức rõ các động thái của Trung Quốc, các thành viên Quốc hội Mỹ ngày càng quan tâm đến đồng USD kỹ thuật số, theo đó đã chất vấn Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED), ông Jerome Powell, và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen về vấn đề này trong các phiên điều trần hồi đầu năm nay.
Ông Powell hồi tháng 2 cho biết FED đang cân nhắc “rất cẩn thận” về đồng USD kỹ thuật số.
Bà Yellen đã phát đi tín hiệu cho thấy sự quan tâm về việc nghiên cứu phát triển đồng USD kỹ thuật số. Đây được xem là một sự thay đổi so với người tiền nhiệm Steven Mnuchin, vốn không cho thấy nhiều sự quan tâm về vấn đề này.
Phát biểu tại một hội nghị trực tuyến hồi tháng 2, bà Yellen cho biết: “Việc ngân hàng trung ương đang xem xét phát hành các loại tiền kỹ thuật số có chủ quyền là rất hợp lý”.
Mỹ lo ngại mối đe dọa tiềm ẩn từ đồng nhân dân tệ kỹ thuật số của TQ. Ảnh: GETTY IMAGES
Theo một báo cáo gần đây của Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ, mức độ đe dọa của bất kỳ loại tiền kỹ thuật số nước ngoài nào đối với vị trí trung tâm của đồng USD trong hệ thống tài chính toàn cầu sẽ “phụ thuộc vào các quy tắc quản lý được thiết lập”.
Đồng nhân dân tệ của Trung Quốc chỉ chiếm ít hơn 2% dự trữ ngoại hối toàn cầu, so với gần 60% của đồng USD.
Theo ông Mark Sobel - cựu quan chức Bộ Tài chính Mỹ, hệ thống tài chính của Trung Quốc quá “mỏng manh và yếu kém” để tạo ra mối đe dọa thực sự đối với đồng USD trong vai trò là đồng tiền dự trữ của thế giới.
“Vào cuối ngày, thị trường tin tưởng vào FED hơn là ngân hàng trung ương Trung Quốc” - ông Sobel cho biết.
Phát biểu trong cuộc phỏng vấn của đài CBS hôm 11-4, ông Powell cho biết ngân hàng trung ương đã tham gia vào một dự án nghiên cứu và phát triển quy mô lớn về đồng USD kỹ thuật số. Tuy nhiên, liệu việc áp dụng loại tiền tệ này có mang lại lợi ích công cộng hay không vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải đáp.
“Đó là một dự án rất, rất lớn, phức tạp. Đây thực sự chỉ là bàn cược. Để có thể thực sự giải quyết các vấn đề chính sách còn phụ thuộc vào sự hiểu biết về công nghệ và tính toán các khả năng” - ông Powell nói.
“Chúng tôi chưa đưa ra quyết định sẽ làm điều này bởi vì, một lần nữa, câu hỏi đặt ra là liệu nó có mang lại lợi ích cho những người mà chúng tôi phục vụ không? Chúng ta cần trả lời tốt câu hỏi đó. Và chúng ta cần có sự tham gia sâu rộng của công chúng cũng như Quốc hội vào quá trình này” - ông Powell nhấn mạnh.
