Sáng 13-4, TAND TP Hà Nội tiếp tục xét xử vụ đại án gang thép Thái Nguyên.
19 bị cáo là cựu cán bộ của Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS) và Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (TISCO) hầu tòa về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Các bị cáo trong vụ gang thép Thái Nguyên. Ảnh: TTXVN
Nhà thầu phụ thiếu năng lực, khiến dự án bị dừng
Theo cáo trạng, dù đã được tạm ứng 35,6 triệu USD nhưng trải qua gần một năm từ thời điểm ký kết hợp đồng, Tập đoàn Khoa học công nghệ và thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC) chưa triển khai thi công bất kỳ hạng mục nào của gói thầu xây dựng dự án mở rộng nhà máy gang thép Thái Nguyên.
Ngược lại, MCC còn đề nghị kéo dài thời gian thực hiện, điều chỉnh giá hợp đồng 01#EPC tăng hơn 138 triệu USD, với lý do giá cả thị trường biến động. Theo VKS, lãnh đạo TISCO và VNS lẽ ra cần xem xét chấm dứt hợp đồng, thu hồi tiền tạm ứng, phạt hợp đồng đối với MCC, thế nhưng hai đơn vị này lại kiến nghị cấp trên đề xuất chấp thuận điều chỉnh chi phí hợp đồng.
Đáng chú ý, quá trình thực hiện phần C của gói thầu, TISCO còn giới thiệu Tổng Công ty xây dựng công nghiệp Việt Nam (VINAINCON) làm nhà thầu phụ thi công. Hậu quả, do VINAINCON thiếu năng lực khiến TISCO phải tiếp tục ký thêm 13 hợp đồng với 13 nhà thầu phụ khác, tuy nhiên dự án cuối cùng vẫn phải dừng triển khai.
Tại tòa, bị cáo Trần Trọng Mừng (cựu TGĐ TISCO) thừa nhận giới thiệu VINAINCON làm nhà thầu phụ thực hiện phần C của hợp đồng 01#EPC. Đây là doanh nghiệp của Bộ Công thương. Nhưng theo lời bị cáo, điều này xuất phát từ việc trước đó TISCO nhận được văn bản giới thiệu VINAINCON từ một Thứ trưởng Bộ Công thương, nói doanh nghiệp này của bộ, có kinh nghiệm, từng xây lắp nhiều công trình quan trọng.
Trong phần xét hỏi hôm nay, HĐXX tiếp tục tập trung làm rõ tại sao một đơn vị không đủ năng lực như VINAINCON lại được giới thiệu làm nhà thầu phụ.
Được triệu tập tới phiên xử, đại diện Bộ Công thương cho biết “không nắm chi tiết” về việc này. Những người ký hồ sơ liên quan đã nghỉ hưu. Riêng về hậu quả của vụ án gây ra, đại diện Bộ Công thương cho hay không ý kiến gì.
Bị cáo Mai Văn Tinh, cựu chủ tịch VNS
Có hay không việc đề xuất phạt nhà thầu Trung Quốc?
Trước đó, trả lời trước HĐXX, bị cáo Mai Văn Tinh (cựu chủ tịch HĐQT VNS) khai rằng có biết MCC vi phạm hợp đồng. Tuy nhiên, ông Tinh phủ nhận việc TISCO từng có báo cáo đề xuất huỷ hợp đồng, thu hồi tiền tạm ứng đối với nhà thầu này.
“Tại thời điểm tôi làm không nhận được bất cứ cái báo cáo nào về việc hủy hợp đồng, chỉ tập trung bàn cách cứu dự án” – ông Tinh nói.
Liên quan đến việc đưa VINAINCON vào làm nhà thầu phụ để thực hiện phần C của gói thầu, cựu chủ tịch VNS thừa nhận có nhận được tờ trình của bị cáo Đậu Văn Hùng (cựu TGĐ VNS) về việc đề nghị điều chỉnh chi phí phần C cũng như giới thiệu VINAINCON làm nhà thầu phụ.
Sau khi nhận được tờ trình, bị cáo giao cho các bộ phận, trong đó có ban kiểm soát để họ kiểm tra, tiếp đó gửi cho các ủy viên hội đồng. Các ủy viên hội đồng đồng ý, theo quy trình thì bị cáo ký văn bản, thay mặt HĐQT gửi tới Thủ tướng.
Ông Tinh cũng nói thời điểm thực hiện dự án, bị cáo không nhận thức được sai phạm, lúc ấy tâm nguyện chỉ là làm sao cho dự án nhanh chóng hoàn chỉnh, đi vào sản xuất chứ không có ý gì khác. Đến nay biết có thất thoát, bị cáo thấy có phần trách nhiệm.
Như vậy, trong những lời khai của ông Tinh, có một số điểm khác với lời khai trước đó của ông Trần Trọng Mừng (cựu TGĐ TISCO), liên quan đến có hay không việc đề xuất hủy hợp đồng với MCC.
Ông Tinh nói không nhận được báo cáo nào, trong khi ông Mừng khai trước tòa rằng ngay khi phát hiện MCC vi phạm hợp đồng, TISCO đã có văn bản nhắc nhở, đốc thúc. TISCO còn báo cáo VNS và Bộ Công thương, đề xuất dừng hợp đồng với MCC và phạt doanh nghiệp này, nhưng lại nhận được chỉ đạo phải tìm mọi cách tháo gỡ khó khăn, đảm bảo tiến độ.
Chiều nay, 13-4, tòa tiếp tục làm việc.
