Vụ sụp đổ của quỹ Archegos Capital Management LP, quỹ đầu tư mà rất ít người trên phố Wall từng nghe đến cho đến khi vỡ vào tháng trước, hiện đang thay đổi ngành ngân hàng toàn cầu vốn có lịch sử nhiều thập kỷ.

Các nhà quản lý ngành tài chính châu Âu đang tính toán kỹ lưỡng hơn đến rủi ro mà ngân hàng phải chịu khi cho các khách hàng kiểu như vậy vay tiền, cùng lúc đó, giới chức Mỹ đang điều tra vụ việc sát sao hơn.

Như vậy khi mà giới chức hàng loạt nước trên thế giới, từ Washington cho đến Zurich hay Tokyo đồng loạt hành động, ngành ngân hàng toàn cầu có thể đang đương đầu với những thay đổi lớn nhất tính từ thời kỳ khủng hoảng tài chính. Trước đây, các ngân hàng cho nhiều quỹ vay tiền để giao dịch, và mối quan hệ kinh doanh này nhiều khi vô cùng quan trọng với sự tồn tại của ngân hàng.

Tuy nhiên, vụ sụp đổ của Archegos, quỹ đầu cơ gia đình do nhà sáng lập Bill Hwang sáng lập ra, đã cho thấy những rủi ro mà các ngân hàng phải đương đầu với kiểu khách hàng như thế này, ngay cả khi mà các khoản vay của họ được đảm bảo bằng tài sản thế chấp. Credit Suisse chịu tác động nặng nề nhất, họ thiệt hại đến 4,7 tỷ USD riêng trong quý 1/2021.

Credit Suisse giờ đây đang phải tính đến thu hẹp quy mô bộ phận ngân hàng đầu tư trong những tháng tới.

Năm nay 57 tuổi, ông Hwang là nhà đầu tư kỳ cựu trên phố Wall. Ông quản lý tài sản 10 tỷ USD thông qua quỹ đầu tư của riêng ông có tên Archegos Capital Management.

Thời gian gần đây, ông đã vay hàng tỷ USD từ các ngân hàng trên phố Wall nhằm đầu cơ vào một số cổ phiếu của doanh nghiệp Mỹ và Trung Quốc. Ở thời điểm giữa tháng 3/2021, ông nắm 20 tỷ USD cổ phiếu của công ty truyền thông ViacomCBS và ông trở thành cổ đông tổ chức lớn nhất của công ty này.

Tuy nhiên, chẳng có ai có thể tính toán được thực ra ông nắm bao nhiêu tỷ USD cổ phiếu bởi ông sở hữu cổ phiếu chủ yếu thông qua nhiều công cụ tài chính phức tạp được gọi là phái sinh do các ngân hàng tạo ra.

Cuối tháng 3/2021, cổ phiếu của công ty ViacomCBS giảm chóng mặt xuống dưới ngưỡng an toàn so với tài sản đảm bảo của các công ty, các bên môi giới lập tức kích hoạt lệnh yêu cầu tăng tài sản ký quỹ, khi mà quỹ Archegos không đáp ứng được, lập tức các ngân hàng thâu tóm tài sản và đồng loạt bán ra. Vụ sụp đổ quỹ đầu tư lớn nhất tính từ khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 đã diễn ra như thế.

Chỉ sau một đêm, tài sản cá nhân của ông Hwang bốc hơi. Câu chuyện như thế này cũng thường diễn ra trên phố Wall khi mà sự kết hợp của tham vọng, lòng tham và việc tính toán thời điểm sẽ giúp mang lại lợi nhuận cực lớn, nhưng ngược lại, nếu tình hình thay đổi, thảm họa sẽ xảy ra.

Một chuyên gia lâu năm trên phố Wall, ông Charles Geisst, phân tích: “Vấn đề hiện nay chính là ví dụ minh họa cho môi trường pháp lý lỏng lẻo trên phố Wall trong vài năm qua. Quỹ Archegos đã giấu được danh tính với các nhà quản lý bằng việc vay tiền thông qua các ngân hàng bằng các giao dịch trong bóng tối”.

Vụ sụp đổ quỹ đầu tư của ông Hwang mới chỉ là khởi đầu. 2 trong số ngân hàng cho ông vay tiền công bố thua lỗ hàng tỷ USD. Giá cổ phiếu của ViacomCBS giảm hơn 50% trong vòng 1 tuần.

Ủy ban Chứng khoán và Ngoại hối Mỹ (SEC) đã mở cuộc điều tra ban đầu với Archegos và các thành viên thị trường đang theo dõi chặt chẽ hoạt động của những quỹ đầu tư gia đình kiểu như của ông Hwang, loại hình quỹ này ước tính đang kiểm soát lượng tài sản lên đến hàng nghìn tỷ USD. Nhiều người khác cũng đang kêu gọi cần có sự minh bạch cao hơn trên thị trường phái sinh, đặc biệt với loại mà quỹ Archegos từng mua.

Trung Mến