Ngày 14/4, TAND TP.Hà Nội bước vào ngày làm việc thứ 3, xét xử vụ án Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, xảy ra tại công ty Cổ phần Gang thép Thái Nguyên (viết tắt là TISCO) và các đơn vị liên quan.

Trong vụ án, bị cáo Mai Văn Tinh với chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn là Chủ tịch HĐQT VNS – cấp quyết định đầu tư, có trách nhiệm xem xét phê duyệt và chỉ đạo thực hiện dự án đảm bảo đúng quy định.

Khi được TISCO báo cáo việc MCC (tập đoàn Khoa học công nghệ và Thương mại luyện kim Trung Quốc) vi phạm hợp đồng thì phải có trách nhiệm chỉ đạo xem xét dừng, chấm dứt hợp đồng, thu hồi tiền tạm ứng, áp dụng điều khoản phạt hợp đồng, xem xét để hủy đấu thầu, tổ chức đấu thầu lại theo quy định, để đảm bảo hiệu quả và tiến độ của dự án, nhưng đã không thực hiện mà lại chỉ đạo đàm phán với MCC để giải quyết các phát sinh của hợp đồng EPC số 01#; trực tiếp ký các văn bản đề nghị bộ Công Thương báo cáo Chính phủ cho điều chỉnh chi phí (dự toán) phần C của hợp đồng EPC số 01#;

Đồng thời, bị cáo Tinh cũng ký văn bản đề nghị Chính phủ đồng ý chủ trương chấp thuận VINAINCON (tổng công ty xây dựng Công nghiệp Việt Nam) không đủ năng lực làm nhà thầu phụ thực hiện phần C, cho phép chủ đầu tư được thực hiện phần C theo đơn giá điều chỉnh; ký văn bản chấp thuận và giao cho người đại diện vốn của VNS tại TISCO phê duyệt (hoặc biểu quyết phê duyệt) việc điều chỉnh cơ cấu tổng mức đầu tư dự án; trong đó có dự phòng cho phần C của hợp đồng EPC số 01# tăng thêm 15,57 triệu USD không có cơ sở pháp lý, không đúng quy định của hợp đồng EPC số 01#.

Cơ quan chức năng xác định, hành vi sai phạm nêu trên của bị cáo Mai Văn Tinh đã dẫn đến TISCO không kiểm soát được chi phí đầu tư vào dự án; không ràng buộc trách nhiệm của nhà thầu về tiến độ, giá trị hợp đồng, là nguyên nhân dẫn đến dự án chậm tiến độ, làm phát sinh tăng lãi vay, tăng chi phí đầu tư, gây thất thoát, lãng phí đặc biệt nghiêm trọng tài sản Nhà nước, với vai trò là người chỉ đạo thực hiện hành vi phạm tội.

Trả lời trước tòa, bị cáo Tinh khai nhận biết việc sau hơn 11 tháng ký hợp đồng EPC, nhưng MCC chưa thi công bất kỳ hạng mục nào của gói thầu mà rút hết người về nước; nhiều lần đề nghị kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng và điều chỉnh tổng giá trị hợp đồng tăng thêm 138 triệu USD (hơn 3.000 tỷ đồng).

Nhưng với cương vị là người đứng đầu VNS, bị cáo Tinh khai rằng, bản thân luôn mong muốn triển khai vì đó là dự án trọng điểm nhà nước; không ai có ý kiến về việc dừng dự án mà chỉ bàn biện pháp tháo gỡ khó khăn.

Với cáo buộc là người ký văn bản đề nghị Chính phủ đồng ý chủ trương chấp thuận VINAINCON không đủ năng lực làm nhà thầu phụ thực hiện phần C, ông Tinh khai đã “nghe theo giới thiệu” của cơ quan chủ quản của VNS là bộ Công Thương.

Bị cáo này nói thêm, tuy bản thân đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch HĐQT của VNS, đại diện 25% phần vốn góp của Nhà nước trong VNS, song bị cáo vẫn phải tuyệt đối nghe theo chỉ đạo của cấp trên. Tức là cơ quan chủ quản, Bộ công thương và Thủ tướng chính phủ.

Từ những trình bày nêu trên, nguyên chủ tịch HĐQT VNS thừa nhận bản thân có sai sót, làm việc chưa cặn kẽ, sâu sát và quá tin tưởng anh em cấp dưới. Dù vậy, bản thân bị cáo khẳng định chưa từng làm gì mà không được cấp trên cho phép trong quá trình tháo gỡ vướng mắc cho dự án gang thép Thái Nguyên. Do đó, bị cáo nói: “VKS quy kết tội cho tôi như vậy là hơi nặng".