Ngày 16/4, Bộ Tài chính Mỹ ban hành Báo cáo về "Chính sách kinh tế vĩ mô và ngoại hối của các đối tác thương mại lớn của Mỹ". Tại báo cáo này, Bộ Tài chính Mỹ đưa vào Danh sách giám sát gồm 11 nền kinh tế (đáp ứng từ 1 đến 2 tiêu chí theo quy định của Bộ Tài chính Mỹ): Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Ailen, Ý, Ấn độ, Malaysia, Singapore, Thái Lan và Mexico. Thụy Sỹ, Đài Loan và Việt Nam đáp ứng 3 tiêu chí.

Danh sách các nước trên được xác định trên cơ sở quy định của Đạo luật Thuận lợi hóa và thực thi thương mại năm 2015. Bộ Tài chính Mỹ xem xét các đối tác thương mại đáp ứng các tiêu chí sau: Thặng dư thương mại hàng hóa song phương với Hoa Kỳ ít nhất 20 tỷ USD; Thặng dư cán cân vãng lai tương đương ít nhất 2% GDP; Can thiệp một chiều và kéo dài trên thị trường ngoại tệ, thể hiện qua việc mua ròng ngoại tệ trong ít nhất 6 tháng trên giai đoạn 12 tháng với tổng lượng ngoại tệ mua ròng tương đương ít nhất 2% GDP trong giai đoạn 12 tháng.

Cũng tại Báo cáo này, trên cơ sở tiếp xúc bước đầu với Việt Nam cũng như dựa trên các số liệu, phân tích sâu hơn, Bộ Tài chính Mỹ xác định trong giai đoạn năm 2020, không có đủ bằng chứng, dấu hiệu cho rằng Việt Nam thao túng tiền tệ theo quy định của Đạo luật Cạnh tranh và thương mại quốc tế Omnibus năm 1988.

Về việc này, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cho biết, trong quá trình làm việc với Bộ Tài chính Mỹ, NHNN đã trao đổi thẳng thắn trên tinh thần hợp tác, thiện chí từ cấp kỹ thuật tới cấp cao, khẳng định việc điều hành tỷ giá những năm qua - trong khuôn khổ chính sách tiền tệ chung - nhằm thực hiện mục tiêu nhất quán là kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, không nhằm tạo lợi thế cạnh tranh thương mại quốc tế không công bằng. 

Thời gian qua, NHNN đã áp dụng các giải pháp để từng bước nâng cao tính linh hoạt của tỷ giá trong khi vẫn duy trì hoạt động ổn định, thông suốt của thị trường ngoại tệ. Những diễn biến tích cực trên thị trường ngoại tệ cũng như trong hoạt động điều hành của Ngân hàng Nhà nước đã được Bộ Tài chính Mỹ ghi nhận.

Trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục tích cực phối hợp với các Bộ, ngành hữu quan để trao đổi, làm việc về các vấn đề mà Mỹ quan tâm trên tinh thần hợp tác, hai bên cùng có lợi, tiến tới quan hệ thương mại hài hoà, bền vững. 

Đồng thời, NHNN tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ nhằm kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế một cách hợp lý, điều hành tỷ giá linh hoạt, phù hợp với các cân đối vĩ mô, diễn biến thị trường và mục tiêu chính sách tiền tệ, không nhằm tạo lợi thế cạnh tranh thương mại quốc tế không công bằng.

Trước đó, ngày 16/12/2020, Bộ Tài chính Mỹ ban hành Báo cáo về "Chính sách kinh tế vĩ mô và ngoại hối của các đối tác thương mại lớn của Mỹ". Trong báo cáo tháng 12 (đánh giá kỳ 7/2019 - 6/2020), Bộ Tài chính Mỹ đã xác định Việt Nam (cùng với Thụy Sỹ) thao túng tiền tệ theo Đạo luật cạnh tranh và thương mại quốc tế năm 1988 do Việt Nam đáp ứng 3 tiêu chí lượng hóa bởi Bộ Tài chính Mỹ.

Ngay sau đó, ngày 17/12/2020, NHNN Việt Nam phát đi thông cáo khẳng định việc điều hành tỷ giá những năm qua nằm trong khuôn khổ chính sách tiền tệ chung nhằm thực hiện mục tiêu nhất quán là kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, không nhằm tạo lợi thế cạnh tranh thương mại quốc tế không công bằng.