"Đừng làm điều gì xúc phạm đến niềm tự hào của mẹ"

Bà Ursula Burns (sinh năm 1958) lớn lên trong các trại tị nạn ở Lower East Side, bang Manhattan, Mỹ - nơi các khu phố bị chiếm đóng bởi các băng nhóm đường phố, tội phạm. Cha là người Panama nhập cư, mẹ là người Mỹ. Bà là con thứ hai trong số ba người con và sống với người mẹ đơn thân của mình.

Mẹ của Ursula là người luôn truyền cảm hứng tư duy tích cực và tinh thần lạc quan cho bà ngay cả khi nghèo khó nhất: "Nơi sinh ra sẽ không thể kết luận bạn là ai, do đó cách duy nhất để thoát khỏi cảnh đói nghèo chỉ có giáo dục tốt".

Khi nhớ về nơi mình từng sống thời thơ ấu, Ursula Burns chia sẻ: "Luôn có nhiều người ngủ dưới gầm cầu thang, có cả những người nghiện ma túy… Ngoài hành lang thường nặng mùi nước tiểu… Đó dĩ nhiên không phải là nơi ở an toàn".

Mặc dù vậy, bà lại luôn cho rằng một phần thành công của mình đến từ việc sống trong khu nhà ở ít tiện nghi nhưng được tiếp cận với phương tiện giao thông công cộng giá rẻ và một nền giáo dục tốt.

Ursula được ăn học đến nơi đến chốn tại trường Trung học Cathedral - một trường dự bị của Công giáo La Mã, để trở thành mẫu phụ nữ New York điển hình với tính cách được nhận xét là thẳng thắn, nhận thức sắc bén và sẵn sàng chấp nhận rủi ro.

Có thể thấy được sự tự hào là một người gốc Phi khi bà luôn tự nhắc mình bằng dòng chữ "Don’t do anything that wouldn’t make your Mom proud" - Đừng làm điều gì xúc phạm đến niềm tự hào của Mẹ.

"Nơi sinh ra sẽ không thể kết luận bạn là ai, do đó cách duy nhất để thoát khỏi cảnh đói nghèo chỉ có giáo dục tốt" - tỷ phú Ursula Burns.

Sau khi học xong trung học, vì học giỏi toán học, Ursula Burns lấy bằng cử nhân kỹ thuật cơ khí tại Học viện Bách khoa của Đại học New York ở Brooklyn. Tiếp đó, bà bắt đầu theo học bằng thạc sĩ kỹ thuật cơ khí tại Đại học Columbia. Bà còn được nhận được thêm rất nhiều bằng đại học danh dự từ các trường như Đại học New York, Đại học Pennsylvania, Đại học Howard, Đại học Rochester, Đại học Xavier, Đại học Georgetown…

Cách duy nhất thoát khỏi cuộc sống hiện tại của bà lúc bấy giờ chính là giáo dục và bà đã cố gắng, nỗ lực không ngừng trong học tập. Với sự nỗ lực này, sau khi lấy được bằng, bà được nhận vào thực tập cho công ty quản lý dữ liệu Xerox.

Đương đầu với định kiến – sự nghiệp đáng ngưỡng mộ

Năm 1980, Ursula Burns bắt đầu sự nghiệp của mình tại Xerox với vai trò là một thực tập sinh và sau đó trở thành kỹ sư với mức lương khởi điểm hơn 29.000 USD/năm sau khi tốt nghiệp. Đây chính là cơ hội và là bàn đạp để bà phát triển sự nghiệp sau này.

Nhờ can đảm lên tiếng đưa ra quan điểm chống lại các định kiến về người da màu, nạn phân biệt chủng tộc mà Ursula Burns từ một nhân viên bình thường lại có cơ hội trở thành chủ tịch của Xerox. Lúc đó, bà đã làm việc với nhiều vai trò khác nhau trong việc lập kế hoạch và phát triển sản phẩm tại công ty suốt những năm 1980.

Vào tháng 1 năm 1990, sự nghiệp của bà có một bước ngoặt bất ngờ khi Wayland Hicks- giám đốc điều hành cấp cao, đề nghị Burns làm trợ lý điều hành của ông. Bà đã nhận lời và làm việc cho ông trong khoảng chín tháng trước khi về nước vì sắp kết hôn. Vào tháng 6 năm 1991, bà trở thành trợ lý điều hành cho chủ tịch kiêm giám đốc điều hành Paul Allaire.

Năm 1999, bà được bổ nhiệm làm phó chủ tịch phụ trách sản xuất toàn cầu. Vào tháng 5 năm 2000, Burns được bổ nhiệm làm phó chủ tịch cấp cao về các dịch vụ chiến lược của công ty và bắt đầu hợp tác chặt chẽ với Giám đốc điều hành - Anne Mulcahy. Hai năm sau, Burns trở thành chủ tịch hoạt động của tập đoàn kinh doanh.

Năm 2007, Burns đảm nhận vai trò chủ tịch của Xerox. Vào tháng 7 năm 2009, bà được bổ nhiệm là Giám đốc điều hành, kế nhiệm Mulcahy- người vẫn giữ chức chủ tịch cho đến tháng 5 năm 2010.

Vào thời gian này, Burns cũng tham gia trong một số vai trò khác. Năm 2009, Tổng thống Barack Obama đã chọn bà để giúp lãnh đạo Liên minh Giáo dục Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học (STEM). Đây là một liên minh quốc gia gồm hơn 1.000 tổ chức công nghệ đang nỗ lực cải thiện sự tham gia và hiệu suất của học sinh trong các lĩnh vực chủ đề nói trên thông qua vận động lập pháp. Bà giữ chức vụ này cho đến năm 2016.

Sự nghiệp của Burns cho thấy sức mạnh của lòng trung thành, giá trị của việc thăng tiến trong một công ty và bằng chứng của một người làm việc chăm chỉ, từng thể hiện kỹ năng của bản thân trong suốt thời gian làm việc ở Xerox. 34 năm sau, Ursula Burns đã là nữ chủ tịch và giám đốc điều hành của công ty.

Burns cũng là thành viên (2010–2016) của Hội đồng Xuất khẩu của Tổng thống (PEC)- một nhóm các nhà lãnh đạo lao động, doanh nghiệp và chính phủ, những người tư vấn cho tổng thống về các phương pháp thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu của Mỹ. Ngoài ra, bà còn phục vụ trong hội đồng quản trị của nhiều công ty, bao gồm Exxon Mobil, Uber, và VEON. Sau đó, một nhà cung cấp viễn thông có trụ sở tại Amsterdam đã bổ nhiệm bà làm chủ tịch điều hành vào năm 2017, và năm sau đó bà trở thành chủ tịch và giám đốc điều hành.

Tuy nhiên, vào năm 2020, bà từ chức Giám đốc điều hành, mặc dù vẫn tiếp tục giữ chức vụ chủ tịch.

Sự nghiệp của Burns cho thấy sức mạnh của lòng trung thành, giá trị của việc thăng tiến trong một công ty và bằng chứng của một người làm việc chăm chỉ, từng thể hiện kỹ năng của bản thân trong suốt thời gian làm việc ở Xerox. 34 năm sau, Ursula Burns đã là nữ chủ tịch và giám đốc điều hành của công ty.

Người phụ nữ có tầm ảnh hưởng nhất thế giới

Ursula Burns không chỉ nắm giữ quyền lực trong ngành công nghiệp công nghệ cao, mà còn được Forbes đánh giá là người phụ nữ có tầm ảnh hưởng thứ 14 trên thế giới. Bà góp công lớn mang về hơn 50% trong số 22,4 tỉ USD doanh thu trong năm 2012 đến từ các dịch vụ công nghệ thông tin.

"New York là một nơi không dễ sống chút nào. Bạn phải gai góc thì mới vượt qua được những định kiến tồn tại trong cuộc sống đầy rẫy những thách thức như thế này."

Nữ tỷ phú là một trong 5 nhà lãnh đạo có tầm ảnh hưởng được CNNMoney chọn phỏng vấn để thực hiện chương trình "Giấc mơ Mỹ: New York".

Burns cho rằng bà đã đạt được "giấc mơ Mỹ" và tin tưởng một cách mạnh mẽ rằng nó vẫn luôn tồn tại bất chấp những khó khăn mà nước Mỹ đang phải đối mặt.

Bà khẳng định: "Nước Mỹ là một trong số ít những nơi mà bạn có thể sống với giấc mơ này và biến nó trở thành hiện thực".

"New York là một nơi không dễ sống chút nào. Bạn phải gai góc thì mới vượt qua được những định kiến tồn tại trong cuộc sống đầy rẫy những thách thức như thế này."

Bản thân là Giám đốc điều hành của Xerox, bà được biết đến là người phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên lãnh đạo một công ty trong danh sách Fortune 500. Năm 2014, Tạp chí Forbes xếp bà ở vị trí 22 trong danh sách những người phụ nữ mạnh mẽ nhất thế giới khối tài sản 3.5 triệu USD.

Có lẽ các phương tiện truyền thông sẽ còn nói nhiều đến Ursula M. Burns như một người con đáng tự hào của đất mẹ châu Phi, một vị lãnh đạo doanh nghiệp quả quyết và dám chấp nhận rủi ro. Ngoài ra, bà còn là một nhà quản trị biết cách lật ngược tình thế khó khăn.

Đường đi của Burns có thể còn dài, nhưng người phụ nữ này xứng đáng để đứng trên bục nói với sinh viên nhân lễ phát bằng tốt nghiệp khóa 145 của Viện Kỹ thuật Massachusetts (MIT) rằng: "Thế giới cần đến các bạn hơn bao giờ hết. Chúng tôi cần tinh thần khám phá và khát vọng hiểu biết của các bạn".

Ngọc Nhi