Nhập khẩu gỗ tự nhiên đang gây nhiều rủi ro về sản xuất và thương mại cho ngành công nghiệp chế biến gỗ.

Mục tiêu xuất khẩu gỗ đạt 14-14,5 tỉ USD trong năm 2021

Chiều 20.4, phát biểu tại Hội nghị Kiểm soát tính hợp pháp của gỗ nhiệt đới nhập khẩu do Hiệp hội Gỗ và Lâm sản aViệt Nam (Viforest) tổ chức, ông Đỗ Xuân Lập - Chủ tịch Viforest, nhấn mạnh: Trong bối cảnh đại dịch COVID-19, ngành gỗ vẫn tăng trưởng lạc quan ở mức 2 con số tính về kim ngạch xuất khẩu.

Chỉ tính riêng 3 tháng đầu 2021, kim ngạch xuất khẩu của ngành đã đạt tương đương với 20% trong tổng kim ngạch của cả năm 2020. Nếu duy trì được đà tăng trưởng như hiện nay, con số mục tiêu 14-14,5 tỉ USD về kim ngạch xuất khẩu mà Chính phủ đặt ra cho ngành trong năm 2021 là hoàn toàn có thể kỳ vọng.

"Các câu hỏi quan trọng được đặt ra ở đây là đâu là yếu tố có thể làm ảnh hưởng tới việc đạt được mục tiêu này trong 2021? Mở rộng về kim ngạch xuất khẩu của ngành có bền vững trong tương lai hay không? - ông Đỗ Xuân Lập nêu vấn đề.

Rủi ro từ nhập khẩu nguyên liệu gỗ nhiệt đới

Một trong các tồn tại đó là việc kiểm soát rủi ro trong việc nhập khẩu gỗ nguyên liệu là các loài gỗ tự nhiên.

Tháng 10.2020, Nghị định 102 về Hệ thống đảm bảo tính hợp pháp của gỗ có hiệu lực. Kiểm soát gỗ nhập khẩu là một trong những nội dung trọng tâm của Nghị định. Theo Nghị định, gỗ rủi ro là gỗ được nhập khẩu từ các vùng địa lý không tích cực, và là các loài rủi ro.

"Nghị định quy định khi nhập khẩu gỗ rủi ro vào Việt Nam các doanh nghiệp nhập khẩu cần phải bổ sung giấy tờ để minh chứng cho tính hợp pháp của gỗ. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần phải đưa ra các biện pháp giảm thiểu rủi ro"- ông Đỗ Xuân Lập cho biết.

Bình quân mỗi năm, chúng ta nhập khẩu khoảng 2-2,5 triệu m3 khối gỗ quy tròn là gỗ nhiệt đới. Một con số rất lớn, tương đương 40-50% trong tổng lượng gỗ tròn và xẻ nhập khẩu.

Theo tiêu chí phân loại gỗ nhập khẩu của Nghị định 102, đây là nguồn gỗ rủi ro cao. Nguồn gỗ này được nhập khẩu vào Việt Nam chủ yếu được sử dụng phục vụ tiêu dùng nội địa. Thói quen sử dụng gỗ tự nhiên, gỗ thịt, đặc biệt là các loài gỗ quý vẫn còn tồn tại tương đối phổ biến tại Việt Nam.

Tuy nhiên, thói quen này đang gây ra những tổn hại về mặt môi trường và cho cả ngành gỗ.

"Chính phủ Mỹ đang thực hiện điều tra ngành gỗ của Việt Nam dựa trên cáo buộc Việt Nam nhập khẩu gỗ nhiệt đới bất hợp pháp sử dụng cho tiêu dùng nội địa, một phần được đưa vào xuất khẩu. Chính phủ Mỹ chưa đưa ra kết luận cuối cùng về điều tra này.

Thị trường Mỹ hiện tại chiếm trên 60% tổng kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành. Nếu Chính phủ Mỹ ra lệnh trừng phạt ngành gỗ của Việt Nam, toàn ngành sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, mục tiêu xuất khẩu mà Chính phủ đề ra chắc chắn không thể đạt được" - ông Đỗ Xuân Lập cảnh báo.

Ông Đỗ Xuân Lập đặc biệt nhấn mạnh: Đảm bảo tính hợp pháp của gỗ rủi ro nhập khẩu là vấn đề sống còn của ngành. Điều này liên quan trực tiếp tới việc thực hiện hiệu quả Nghị định 102 về kiểm soát gỗ rủi ro nhập khẩu.