1 tháng sau khi Michel Castro suýt "đi vào lòng đất" vì Covid-19, bệnh tình của anh đã dần thuyên giảm. Nhưng cơn ác mộng thì vẫn ở đó.

Người cha 31 tuổi nhớ lại cảm giác ớn lạnh khi Covid-19 tấn công cơ thể mình, và khung cảnh đấu tranh giành giật sự sống trong phòng chăm sóc tích cực (ICU). Chỉ ngay cạnh anh thôi là đứa trẻ 6 tháng tuổi thở khò khè. Cách đó không xa, một người đàn ông tiểu ra máu vì suy thận. Cùng với đó là tiếng "bíp bíp" báo hiệu cho bác sĩ khi có bệnh nhân chuẩn bị bước sang thế giới bên kia.

Ngôi mộ chôn người chết vì Covid-19 tại Brazil

"Tình cảnh đau đớn đến cùng cực, như thế đang ở địa ngục vậy," - Castro nhớ lại. Anh mắc bệnh hồi đầu tháng 3 - thời điểm Brazil trải qua tháng chết chóc nhất vì Covid-19, dịch bệnh cướp đi sinh mạng của hơn 365.000 người, đứng thứ 2 thế giới hiện nay.

"Tôi thấy tất cả ở đó. Trẻ em, người lớn, người tập thể hình... rất nhiều. Tất cả đều giống nhau," - Castro nói tiếp, chua chát bác bỏ quan niệm chỉ người già mới dễ gặp nguy hiểm. "Căn bệnh này giống như trò cò quay Nga vậy, ai cũng gặp rủi ro."

Người trẻ chết dần

Khi Covid-19 tràn vào Brazil vào tháng 2/2020, ai cũng cho rằng nó là mối đe dọa với những người cao tuổi. Nhưng sau 1 năm, Brazil không chỉ phải đối mặt với thảm họa Covid-19 mà còn là một xu hướng đáng ngại hơn: các khu vực ICU đang tắc nghẽn vì những bệnh nhân trẻ như Castro, trong đó có các trường hợp bệnh rất nặng. Số ca trẻ sơ sinh tử vong tại đây cũng cao bất thường, với hơn 1000 trẻ qua đời trong năm 2020 so với 43 trường hợp tại Mỹ.

Công chúng Brazil đã từng ngỡ ngàng với trường hợp của Paulo Gustavo - ngôi sao màn ảnh nhỏ đã mất cả tháng trời giành giật sự sống trong phòng ICU, dù trước kia vẫn duy trì lối sống rất lành mạnh. Trong tuần qua, Hiệp hội Chăm sóc tích cực Brazil cho biết đây là lần đầu tiên hầu hết các bệnh nhân Covid phải vào ICU là nhóm dưới 40 tuổi.

Một bệnh nhân trẻ nằm trong khu cấp cứu Covid-19 tại Brazil

"Chúng ta đang chứng kiến số bệnh nhân trẻ tăng mạnh," - trích lời bác sĩ Pedro Carvalho, chuyên gia chăm sóc tích cực khu vực phía Đông Bắc, nơi các bệnh viện ghi nhận nhiều nạn nhân từ 27 - 34 tuổi. Ở đó có 2 bệnh nhân chỉ vừa sinh con. Vợ của một bệnh nhân 33 tuổi đang chờ đợi đứa trẻ thứ 4, nhưng người chồng lại phải nhập viện chạy thận nhân tạo, cơ hội sống sót rất mong manh.

"Giống như đang ở tâm bão vậy, mọi thứ ngày càng tệ hơn, kinh hoàng hơn," - Carvalho nhận xét.

Clarisse Bressan - chuyên gia bệnh nhiệt đới tại bệnh viện Fiocruz Covid ở Rio de Janeiro cũng ghi nhận xu hướng tương tự trong 3 tuần qua, với một lượng lớn bệnh nhân là phụ nữ mang thai nhập viện. "Độ tuổi trung bình của bệnh nhân đang giảm xuống, thậm chí số lượng còn cao hơn người cao tuổi."

"Bệnh nhân có nhiều biến chứng nặng và đến muộn hơn - sau khoảng 12 - 14 ngày thay vì 10 ngày như trước, và số lượng người trẻ có triệu chứng đang tăng lên," - Bressan cho biết. "Không phải ai cũng gặp triệu chứng nặng, nhưng lượng người không có triệu chứng thì đang giảm hẳn."

Lời giải cho xu hướng giảm độ tuổi mắc bệnh vẫn đang bỏ ngỏ, dù biến chủng mới với khả năng lây lan nhanh hơn tại Brazil là một phần lý do. "Nó rõ ràng có liên quan đến biến chủng P1," - trích lời Marcos Boulos, chuyên gia bệnh truyền nhiễm từ ĐH São Paulo. Boulos tin rằng biến chủng mới tỏ ra hiệu quả hơn trong khả năng lây nhiễm và tác động mạnh hơn đến người trẻ.

Hơn nữa, Boulos cũng tin rằng việc tiêm chủng nhắm đến thế hệ người cao tuổi cũng khiến tỉ lệ người trẻ nhiễm bệnh tăng lên về mặt số liệu. "Nhưng dù thế nào, cũng không thể bác bỏ rằng người trẻ đang bị ảnh hưởng nặng nề hơn vì biến chủng mới này."

"Đôi lúc, có người trẻ chết chỉ sau vài giờ hoặc vài ngày với những triệu chứng rất nghiêm trọng, và không thể tìm ra nguyên nhân để giải thích."

Bressan thì nghi ngờ rằng các yếu tố hành vi có liên quan đến sự việc, khi người trẻ tại Brazil có xu hướng đến những nơi khiến họ tiếp xúc với rất nhiều virus. "Họ đi làm, tiệc tùng, đến nhà hàng, hộp đêm," - Bressan giải thích, dựa trên việc các bệnh nhân cô chứng kiến là bồi bàn, người lau dọn, nhân viên bán hàng... "Họ phải rời nhà để kiếm sống."

Chết đuối ngay trên cạn

Castro đến giờ cũng chẳng biết biến chủng nào đã khiến anh phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch, với thân nhiệt tăng cao và hệ hô hấp gần như sụp đổ. "Phổi của tôi bị nhuộm đen kịt," - anh cho biết, và nhớ lại bác sĩ từng bảo rằng đó hẳn là 1 phép màu khi anh có thể vượt qua.

"Anh đáng ra đã chết đuối ngay trên cạn rồi," - vị bác sĩ bảo như vậy.

"Thực sự rất hoảng sợ," - Castro tiếp tục hồi tưởng. "Nó giống như một thước phim về chiến tranh, khi bạn thấy một khu điều trị với toàn thương binh ở đó. Bạn tự nhủ nó chỉ là phim thôi, nhưng lại là thật. Nó có xảy ra."

Sau một đêm chẳng thể ngủ, Castro được chuyển đến đơn vị chuyên chữa trị Covid-19 trong tình trạng thập tử nhất sinh. Nồng độ oxy trong máu gần như tụt hẳn xuống, anh trải qua vô số những lần trụy tim, nhịp tim tăng lên 140 nhịp/ phút rồi giảm xuống còn 40.

Castro cùng vợ con

"Tôi nhớ mình đã cảm thấy rất lạ, một cảm giác chưa thấy bao giờ. Tôi thấy rất lạnh, rất đau. Ngực tôi đau đến điên loạn. Tôi ho rất nhiều, đau đớn ở tất cả mọi chỗ. Rồi mọi thứ tự nhiên ngưng lại, tôi nghĩ đó là cảm giác mình sắp chết. Tôi không thấy sợ nữa, không đau nữa, cũng không thấy lạnh. Không còn cảm thấy bất kỳ điều gì, giống như cơ thể tự nhiên tắt ngấm. Tôi cảm thấy rằng mình đã chết."

Trong tháng 3/2021, hơn 66.000 người Brazil đã chết, và dự tính sẽ có thêm 100.000 ca tử vong nữa trong tháng 4, khi quốc gia này đang là tâm dịch của thế giới. Nhưng một cách thần kỳ, Castro lại sống sót. Các vùng viêm nhiễm dần thuyên giảm trong những ngày sau đó, và anh được phép xuất viện trở về nhà.

"Anh bạn, thật kỳ diệu," - bác sĩ đã bảo với Castro như vậy khi anh về với vòng tay của vợ và con trai. "Phổi của anh bị tổn hại rất nặng, nhưng anh đã chiến thắng rồi"

Sau đó 1 tháng, Castro vẫn phải vật lộn với những đợt hoảng loạn và mệt mỏi bất chợt, đồng thời phải "học lại" cách hít thở, đi lại và ăn uống. Một người bạn của Castro cũng đang trong hoàn cảnh tương tự, nhưng cô yếu đến mức phải dùng dụng cụ hỗ trợ để bước đi.

"Chúng ta đang nói về một người chỉ ngoài 20 tuổi, tập luyện, ăn uống đầy đủ và không có bất kỳ bệnh nền nghiêm trọng nào. Còn giờ, cô ấy như một bà lão 90 tuổi vậy."

Castro kể lại mọi chuyện, với hy vọng rằng người trẻ tại Brazil sẽ cảnh giác hơn với những rủi ro.

"Khác với quan niệm thường thấy, căn bệnh này thực sự rất cuồng bạo. Nó tấn công cả người trẻ. Có thể bạn nghĩ rằng bệnh sẽ không nặng, có thể bạn nghĩ nó chẳng là gì. Nhưng những người xung quanh - bạn bè, cha mẹ, cô dì chú bác - họ có thể không bao giờ trở về nhà được nữa."

Nguồn: The Guardian