Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh cho biết, Chiến lược tài chính toàn diện đã trải qua năm đầu tiên triển khai và đạt được một số thành tựu, kết quả bước đầu đáng ghi nhận nhờ sự nỗ lực của các cơ quan tham gia. Tuy nhiên, vẫn còn không ít khó khăn, thách thức cần sớm được nhìn nhận, khắc phục và cải thiện.

Tại Việt Nam, trong khi ở các thành phố, đô thị, việc tiếp cận sản phẩm, dịch vụ tài chính khá dễ dàng, thuận lợi thì ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, một bộ phận người dân và doanh nghiệp vẫn còn gặp không ít khó khăn do hạn chế về cơ sở hạ tầng, giao thông, thông tin, kiến thức, kỹ năng,.… Bên cạnh đó, mặc dù tài chính toàn diện bao phủ nhiều ngành, lĩnh vực, nhưng việc phối kết hợp giữa các cơ quan, tổ chức có liên quan chưa thực sự đồng bộ và hiệu quả. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy để thực hiện thành công tài chính toàn diện cần có quá trình triển khai đồng bộ, liên tục và dài hạn; sự chỉ đạo sát sao, thống nhất của các cấp lãnh đạo; sự nỗ lực, quyết liệt và phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị và với cơ quan điều phối; cùng với sự đồng hành, ủng hộ của các đối tác trong và ngoài nước, của người dân và doanh nghiệp.

Với mục tiêu tổng quát là: mọi người dân và doanh nghiệp đều được tiếp cận và sử dụng an toàn, thuận tiện các sản phẩm, dịch vụ tài chính phù hợp nhu cầu, với chi phí hợp lý, do các tổ chức được cấp phép cung ứng một cách có trách nhiệm và bền vững, Chiến lược đã xác định rõ phạm vi của các dịch vụ tài chính cơ bản và các nhóm đối tượng ưu tiên. Đó là dân cư ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, người có thu nhập thấp, những người yếu thế như phụ nữ, người già, người khuyết tật, lao động di cư, và doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp siêu nhỏ. Chiến lược cũng đặt ra các giải pháp bao phủ toàn bộ các khía cạnh của tài chính toàn diện, gồm: hoàn thiện khuôn khổ pháp lý; phát triển các tổ chức, kênh cung ứng; đa dạng hóa các sản phẩm, dịch vụ tài chính; hoàn thiện và tăng hiệu quả sử dụng cùa cơ sở hạ tầng tài chính; giáo dục tài chính và bảo vệ người tiêu dùng tài chính.

Có thể nói, phạm vi của chiến lược bao phủ các ngành, lĩnh vực khác nhau, với nhiều mục tiêu, giải pháp, do đó - Phó Thống đốc nhấn mạnh, để triển khai hiệu quả Chiến lược, đòi hỏi phát huy vai trò và trách nhiệm của các bộ ngành, địa phương trong việc nghiên cứu và bám sát tình hình thực tiễn, đặc thù của địa phương khi xây dựng chính sách, quy định cũng như hướng dẫn, hỗ trợ kịp thời trong quá trình triển khai thực hiện. Cuộc họp lần thứ nhất của Tổ Thường trực giúp việc Ban chỉ đạo là cơ hội để phối hợp rà soát, đánh giá và thảo luận phương hướng triển khai Chiến lược trong thời gian tiếp theo một cách thuận lợi và hiệu quả hơn; đồng thời cũng là bước chuẩn bị cần thiết và quan trọng để Tổ Thường trực báo cáo Thủ tướng Chính phủ và Ban chỉ đạo để có được định hướng hoạt động và chỉ đạo kịp thời ở cấp cao

Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh phát biểu khai mạc cuộc họp

Cũng tại phiên họp, Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng Nguyễn Thị Hoà đã báo cáo nhanh về tình hình triển khai Chiến lược. Theo đó, thời gian qua, khung khổ pháp lý nhằm tạo môi trường thuận lợi cho việc thực hiện các mục tiêu tài chính toàn diện đã tiếp tục được hoàn thiện. Cụ thể: ban hành Nghị định về tổ chức và hoạt động của Quỹ đầu tư phát triển địa phương; quyết định cho phép triển khai thí điểm Mobile Money; quy định cho phép mở tài khoản bằng phương thức điện tử (e-KYC); hướng dẫn đăng ký và sử dụng tài khoản tại Kho bạc nhà nước; điều chỉnh giảm 50% mức phí giao dịch qua hệ thống Thanh toán điện tử liên ngân hàng; ban hành các thông tư tháo gỡ khó khăn cho khách hàng vay vốn chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19; Quyết định kéo dài chính sách hỗ trợ bảo hiểm nông nghiệp đến 31/12/2021. Ngoài ra, nhiều dự thảo nghị định cũng đang được các cơ quan liên quan nghiên cứu, xây dựng…

Với những nỗ lực triển khai các nhiệm vụ, giải pháp, mức độ tiếp cận dịch vụ tài chính ngân hàng của người dân, doanh nghiệp đã có sự cải thiện đáng kể. Tính đến 31/12/2020, số lượng tài khoản thanh toán của cá nhân, tổ chức tại tổ chức tín dụng đạt 104,2 triệu tài khoản; số lượng chi nhánh, phòng giao dịch của ngân hàng thương mại tiếp tục tăng, đạt 17 chi nhánh, phòng giao dịch/100 nghìn dân cư trưởng thành (tính đến tháng 9/2020). Số lượng ATM năm 2020 cũng tăng 2,34%, máy POS giảm 0,53% (do xu hướng phát triển thanh toán qua QR Code) so với năm 2019. Giá trị thanh toán qua ATM và POS tăng tương ứng là 0,43% và 2,4% so với năm 2019. Thanh toán bằng QR Code tăng mạnh với hơn 90.000 điểm chấp nhận trên toàn quốc.

Bên cạnh đó, thanh toán không dùng tiền mặt cũng đạt được những kết quả đáng kể, tuy nhiên còn hạn chế ở các đối tượng người hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, người dân vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Việc triển khai thanh toán không dùng tiền mặt trong lĩnh vực y tế, giáo dục, chi trả an sinh xã hội còn khá khiêm tốn, đa số còn thực hiện dưới hình thức khá đơn giản. Tỷ lệ doanh nghiệp nhỏ và vừa từng được tiếp cận vốn tín dụng gia tăng, tuy nhiên một bộ phận còn gặp khó khăn. Thanh toán trực tuyến trong thương mại điện tử tăng nhưng chưa tương xứng với tiềm năng phát triển.

Để tiếp tục triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp của chiến lược tài chính toàn diện quốc gia, Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng kiến nghị các bộ, ngành, địa phương, các cơ quan có liên quan cần tạo điều kiện cho cán bộ thành viên tham gia đầy đủ các hoạt động của Tổ Thường trực để hoàn thành và phát huy đầy đủ vai trò của cơ quan, đơn vị mình theo nhiệm vụ được phân công; đồng thời, thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo và phối hợp cung cấp các số liệu liên quan gửi NHNN để tổng hợp, xây dựng các báo cáo định kỳ về kết quả thực hiện Chiến lược và các hoạt động liên quan về tài chính toàn diện.

Các đại biểu tham dự cuộc họp tại các điểm cầu

Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu nhất trí cao về nội dung Báo cáo, dự thảo Phân công nhiệm vụ các thành viên Tổ thường trực trên cơ sở bám sát nhiệm vụ của các bộ, ngành được giao và Kế hoạch hoạt động dự kiến của Ban chỉ đạo và Tổ thường trực năm 2021. Các đại biểu cũng trao đổi về những khó khăn, thách thức, đề xuất, kiến nghị giải pháp khắc phục nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo và hiện thực hóa các mục tiêu về tài chính toàn diện đã đặt ra.

Trên cơ sở các nội dung ý kiến tại phiên họp, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh yêu cầu các đơn vị đầu mối của NHNN tiếp tục rà soát các nhiệm vụ phân công phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng bộ, ngành, địa phương. Để tiếp tục triển khai đồng bộ, hiệu quả Chiến lược và thực hiện tốt công tác tham mưu, giúp việc Ban chỉ đạo, Phó Thống đốc đề nghị các thành viên Tổ Thường trực và các đơn vị liên quan thực hiện đầy đủ trách nhiệm của thành viên Tổ Thường trực theo Quy chế hoạt động, kế hoạch hoạt động và phân công nhiệm vụ đã thống nhất. Theo đó, các thành viên cần nắm vững quan điểm cũng như những nhiệm vụ, giải pháp đề ra tại Chiến lược; tích cực, chủ động, sáng tạo thực thi có hiệu quả các kế hoạch đã đặt ra; ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại để gia tăng hiệu quả và tiết kiệm chi phí;… Phó Thống đốc cũng yêu cầu các thành viên chủ động tham mưu xây dựng quy trình theo dõi, đánh giá tình hình thực hiện Chiến lược theo định kỳ hàng năm và từng giai đoạn; đề nghị các địa phương đồng hành cùng các bộ, ngành nỗ lực triển khai Chiến lược và chủ động, thường xuyên chia sẻ, trao đổi thông tin với Tổ thường trực và Ban chỉ đạo để có sự phối hợp và hỗ trợ kịp thời.

VA