Những bóng trẻ "thoắt ẩn thoắt hiện" trong đêm
Khoảng 21 giờ ngày 14-3-2021, trong lúc ra sân phơi điều, phát hiện vài bóng người di chuyển trong đêm về hướng làng Bang (xã Ia Chiă), anh Nguyễn Quang Thạch (SN 1981, tạm trú làng Tang, xã Ia Chiă) kiểm tra, thấy mất một số bao điều. Nhận tin báo, ngay trong đêm, công an (CA) xã phối hợp với lực lượng Biên phòng tuần tra, kiểm soát trên các tuyến đường quanh làng Bang. Đến 9 giờ ngày 15-3, các anh phát hiện 2 đối tượng nghi đang chở 1 bao điều. Tại cơ quan CA, Y Mưu N., Rơ Mah B. (cùng SN 2008, trú làng Kom Yố, xã Ia Chiă) khai đã cùng đồng bọn thực hiện vụ trộm trên. Khoảng 17 giờ ngày 14-3, sau gần 2 tiếng tụ tập ăn nhậu, 10 đối tượng (đều trú làng Kom Yố) lẻn vào vườn cà phê gần sân phơi điều ẩn nấp, đợi trời tối chia thành 4 nhóm đột nhập trộm cắp tổng cộng 239kg điều khô.
Theo CA xã Ia Chiă, nhóm trộm làng Kom Yố có 11 đối tượng, đã thực hiện ít nhất 4 vụ trộm tiền, nông sản, máy bơm, xe máy... ở 2 làng Tang, Bang, xã Ia Chiă. Đáng lưu ý, có đến 6/11 đối tượng là trẻ vị thành niên, mới 12 - 13 tuổi. Rơ Lan Sơn (SN 1994) là người cầm đầu, rủ rê những đứa trẻ thực hiện một số vụ trộm. Khoảng 12 giờ ngày 25-2, Rơ Lan Sơn phân công Rơ Mah T. (SN 2009) cảnh giới, còn Sơn và Rơ Châm B. (SN 2008) lẻn vào nhà chị Ksor Giuk (SN 1991) ở làng Tang lục lọi, trộm cắp 4,5 triệu đồng chị Giuk tiết kiệm trong ống heo, chia nhau tiêu xài.
Để che giấu hành vi phạm tội, các đối tượng hành động hết sức liều lĩnh. Ngày 18-2, Rơ Mah Tiêu (SN 2003), Puih Tư (SN 2004) đột nhập nhà anh Nguyễn Quang Sỹ (ở làng Tang) trộm xe máy Sirius 99H4-1074. Nhưng trong quá trình tẩu thoát, do đường dốc, nhiều hố sâu, không đưa được phương tiện ra khỏi khu vực nên cả hai... đốt luôn chiếc xe để phi tang.
Thượng úy Trần Văn Tuấn - Trưởng CA xã Ia Chía - cho biết: "Trước đây, Rơ Lan Sơn và một số đối tượng từng liên quan đến những vụ trộm cắp vặt ở xã, bị CA nhắc nhở, răn đe nhiều lần nhưng vẫn tái phạm. Vì vậy, chúng tôi kiên quyết đấu tranh với nhóm đối tượng này, củng cố hồ sơ bàn giao cấp trên tiếp tục làm rõ, xử lý nghiêm. Hiện CA huyện đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Rơ Lan Sơn về hành vi trộm cắp tài sản, đồng thời đề xuất đưa 4 đối tượng khác đi giám định xương, xác định tuổi nhằm xử lý theo quy định. Công an xã cũng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương phạt cảnh cáo các đối tượng còn lại, bàn giao cho gia đình, phối hợp hệ thống chính trị thôn đưa ra kiểm điểm trước dân".
Nỗi lo thanh thiếu niên phạm pháp
Ngày 4-1-2021, qua phối hợp tuần tra địa bàn, CA xã Ia Chiă phát hiện, bắt giữ A Quốc (SN 2004, quê Kom Tum), đối tượng bị Cơ quan Cảnh sát điều tra - CA huyện Ia Grai ra quyết định truy nã ngày 25-12-2020 về hành vi trộm cắp tài sản. Mở rộng điều tra, CA huyện bắt thêm 2 đối tượng thực hiện hơn 10 vụ trộm và 2 vụ cướp trên địa bàn 2 huyện Ia Grai, Đức Cơ có liên quan đến A Quốc, gồm Ksor Sới (SN 1998) và Rơ Châm Tuấn (SN 2006, cùng ngụ huyện Ia Grai). Các đối tượng này thường đột nhập nhà dân, gặp gì lấy đó; thi thoảng lượn lờ chặn cướp tài sản trên các tuyến giao thông khiến người đi đường nhiều phen hoảng sợ.
Nói về nguyên nhân tình trạng TTN vi phạm pháp luật trên địa bàn xã Ia Chiă nói riêng và khu vực biên giới nói chung, thượng úy Trần Văn Tuấn cho biết: "Xã Ia Chiă có diện tích khoảng 172.000km2 với hơn 2.000 hộ 8.446 nhân khẩu, trong đó trên 60% là người dân tộc thiểu số, với hơn 7km đường biên giới giáp vương quốc Campuchia. Đời sống bà con gặp nhiều khó khăn, do đó phần nào ảnh hưởng tới việc quan tâm, quản lý con em trong gia đình, dẫn đến việc các em bỏ học sớm. Sau khi rời ghế nhà trường, các em sử dụng thời gian rảnh rỗi vào game online, giao du với các đối tượng xấu, không có công ăn việc làm, bị tiêm nhiễm thói ăn chơi lêu lổng, thường xuyên tụ tập ở các ngã ba, ngã tư trong làng, nẹt pô xe máy hoặc rủ nhau trộm cắp, cướp giật tài sản...".
Từ ngày 15-12-2020 đến nay, CA xã Ia Chiă đã phối hợp với các lực lượng Bộ đội Biên phòng, Dân quân tổ chức hàng trăm lượt tuần tra kiểm soát địa bàn, phát hiện, giải tán hàng chục nhóm TTN tụ tập về đêm, thu 10 pô xe máy độ chế; phát hiện, ngăn chặn nhiều đối tượng trộm cắp, đánh nhau gây rối. Cũng trong thời gian trên, CA huyện phát hiện, xử lý 3 vụ việc liên quan đến an ninh trật tự với 13 đối tượng, gọi hỏi, răn đe 42 lượt đối tượng... Qua đó, góp phần ổn định địa bàn. Tuy nhiên, tình trạng TTN vi phạm pháp luật, nhất là ở vùng biên giới, vẫn còn đó nỗi lo nếu các bậc phụ huynh buông lỏng việc giáo dục, quản lý con em mình, để các em sa ngã vào con đường phạm pháp.