Theo nguồn tin của phóng viên, khoảng đầu tháng 5 tới đây, TAND TP Hà Nội sẽ đưa ra xét xử vụ tổ chức cho người khác trốn sang Hàn Quốc trên chuyến bay chở đoàn công tác của Quốc hội xảy ra năm 2018 gây xôn xao dư luận.

Không có quy trình, thẩm định doanh nghiệp tham gia

Cáo trạng của VKSND Tối cao cho biết, trong vụ án trên, các tổ chức, cá nhân liên quan thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), Cục Đầu tư nước ngoài, Trung tâm Xúc tiến đầu tư phía Bắc và Công ty Cổ phần du lịch và tiếp thị giao thông vận tải Việt Nam (Vietravel). Đây là các đơn vị được Văn phòng Quốc hội giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức Đoàn doanh nghiệp tháp tùng Chủ tịch Quốc hội đi Hàn Quốc.

Quá trình thực hiện nhiệm vụ, Ban Tổ chức đã bị các bị can lợi dụng để tổ chức cho khách trốn đi Hàn Quốc. Kết quả điều tra xác định: Nhà nước không có quy định cụ thể về việc tổ chức đoàn doanh nghiệp tháp tùng các đoàn công tác của lãnh đạo Đảng và Nhà nước đi công tác, làm việc tại nước ngoài. Trong quá trình tổ chức đoàn doanh nghiệp đi Hàn Quốc, Bộ KH&ĐT và các đơn vị, cá nhân có liên quan đã căn cứ nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật và yêu cầu của Văn phòng Quốc hội để tổ chức đoàn doanh nghiệp.

Các đơn vị này không biết các bị can và những người liên quan trong vụ án đã lợi dụng việc tham gia đoàn doanh nghiệp để tổ chức cho khách trốn đi Hàn Quốc. 

Tuy nhiên, qua điều tra cho thấy, một trong những nguyên nhân để xảy ra vụ án là do Bộ KH&ĐT chưa quan tâm đến việc xây dựng quy trình, thủ tục để lựa chọn, thẩm định doanh nghiệp tham gia; không có quy định cụ thể về phối hợp các đơn vị liên quan trong tổ chức đoàn doanh nghiệp. Do vậy, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã ban hành các văn bản thông báo cho Văn phòng Quốc hội, Bộ KH&ĐT về sơ hở, thiếu sót trong tổ chức, quản lý đoàn doanh nghiệp đi công tác nước ngoài để có biện pháp khắc phục.

Về diễn biến vụ án, theo cáo trạng của VKSND Tối cao, ngày 6/8/2018, Ủy ban Đối ngoại của Hàn Quốc có văn bản đề nghị Bộ KH&ĐT chủ trì, tổ chức đoàn doanh nghiệp tháp tùng Chủ tịch Quốc hội thăm, làm việc tại Trung Quốc và Hàn Quốc từ ngày 25/9/2018 đến 2/10/2018. Do lịch thay đổi, đoàn công tác chỉ thăm và làm việc tại Hàn Quốc từ ngày 4/12/2018 đến 7/12/2018. 

Để tổ chức đoàn doanh nghiệp, Bộ KH&ĐT giao Cục Đầu tư nước ngoài, Trung tâm Xúc tiến đầu tư phía Bắc thuộc Cục Đầu tư nước ngoài triển khai thực hiện.

Ngày 27/8/2018, Bộ KH&ĐT phát thư mời, biểu mẫu để các doanh nghiệp có nhu cầu tham gia. Theo quy định của Ban Tổ chức, đối tượng tham gia là các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực đầu tư, thương mại...

Sau đó, Bộ KH&ĐT ra quyết định thành lập đoàn doanh nghiệp, ban hành văn bản đề nghị Đại sứ Hàn Quốc tại Việt Nam hỗ trợ cấp visa cho 86 cá nhân thuộc 44 doanh nghiệp. Sau khi tiếp nhận hồ sơ, đến ngày 3/12/2018, do một số doanh nghiệp đã đăng ký nhưng không tham gia, một số cá nhân không phải cấp visa vì đã có hộ chiếu công vụ, Đại sứ quán Hàn Quốc đã cấp visa cho 53 cá nhân thuộc 35 doanh nghiệp.

Đến ngày 7/12/2018, sau khi kết thúc lịch trình công tác, đã có 9/17 người không cùng đoàn công tác về Việt Nam. Cơ quan điều tra đã làm rõ 6/17 người được Lê Thị Liễu (Giám đốc Công ty Cổ phần GVA), Trần Thị Tuyết (nguyên cán bộ Tạp chí Kinh tế và dự báo) và đồng phạm tổ chức, môi giới trốn đi Hàn Quốc, gồm: Trần Văn Dũng, Ngô Duy Bảo, Dương Hùng Quang, Nguyễn Đình Cơ, Phạm Văn Đức và Ngô Duy Khánh.

"Bay chui" trên chuyên cơ

Cụ thể, thông qua mạng xã hội, Liễu nói chuyện và được biết tại Nghệ An, quê của Hoàng Anh (đang cư trú tại Đức) có nhiều người muốn xuất cảnh đi Hàn Quốc để lao động, tìm việc làm.

Hoàng Anh sau đó nhờ chú ruột mình là Trịnh Bang Dũng (ở TP Vinh, Nghệ An) giới thiệu cho Liễu những khách muốn sang Hàn Quốc với chi phí 10.000 USD/người. Trong đường dây này, các bị can Ngô Xuân Hiếu, Lê Thị Xuân, Nguyễn Thị Lương chịu trách nhiệm tìm người muốn sang Hàn Quốc để giới thiệu cho Liễu; thu 11.500 USD/người để ăn chênh lệch.

Trong quá trình môi giới, các bị can biết rõ việc tổ chức cho khách đi Hàn Quốc được Liễu thực hiện theo hình thức thương mại, khách mang danh nghĩa là người của các doanh nghiệp đi Hàn Quốc để hợp tác kinh doanh, đầu tư sau đó trốn ở lại tìm việc làm.

Phần mình, Lê Thị Liễu đã sử dụng tư cách pháp nhân công ty của người thân quen. Bị can còn mua các công ty khác để đứng tên người muốn sang Hàn Quốc, tạo thuận lợi trong việc xin visa xuất cảnh.

Sau khi tiếp nhận thông tin của Bộ KH&ĐT, Liễu đã chỉ đạo nhân viên làm thủ tục, hồ sơ đăng ký cho Liễu và khách tham gia đoàn doanh nghiệp đi Hàn Quốc. Trong đó, Liễu tham gia với tư cách là Giám đốc Công ty GVA; Hùng Quang là trợ lý kinh doanh Công ty Hưng Cúc; Ngô Duy Hảo là Phó Giám đốc Công ty Freshtech Vina; Trần Văn Dũng là Giám đốc Công ty Hà Phát...

Sau khi được ban tổ chức phê duyệt hồ sơ, Liễu đã ký hợp đồng dịch vụ với Vietravel và nộp gần 138 triệu đồng để thanh toán phí dịch vụ. Nhằm che giấu hành vi phạm tội, Liễu hướng dẫn khách mặc trang phục lịch sự, học thuộc thông tin liên quan công ty mà họ đứng tên giám đốc…

Liễu cũng thống nhất với khách khi đến Hàn Quốc tạo lý do gặp đối tác kinh doanh hoặc đi mua sắm để lấy lại hộ chiếu do ban tổ chức quản lý rồi tách đoàn, trốn lại Hàn Quốc. Qua việc này, Lê Thị Liễu thu lời bất chính hơn 700 triệu đồng.

"Hành vi của các bị can đã xâm phạm trật tự quản lý hành chính trong lĩnh vực xuất, nhập cảnh, gây ảnh hưởng xấu đến quan hệ đối ngoại giữa Việt Nam và các nước", cáo trạng nhấn mạnh.

Nguyễn Dương