Sau 3 ngày xét hỏi, ngày 24-4, đại diện VKSND TP Hà Nội đã công bố bản luận tội, đề nghị mức án đối với 10 bị cáo trong vụ án "đất vàng" Tổng Công ty CP Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco).

Vi phạm rất nghiêm trọng

VKS đề nghị ông Vũ Huy Hoàng, nguyên Bộ trưởng Bộ Công Thương, từ 10-11 năm tù; ông Phan Chí Dũng, nguyên Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nhẹ (Bộ Công Thương), 7-8 năm tù cùng về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí".

Đối với nhóm bị cáo phạm tội "Vi phạm các quy định về quản lý đất đai", ông Nguyễn Hữu Tín, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP HCM, bị đề nghị 5-6 năm tù; ông Lâm Nguyên Khôi, nguyên Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP HCM, 4-5 năm tù; ông Đào Anh Kiệt, nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) TP HCM, 4-5 năm tù; Nguyễn Lan Châu, nguyên chuyên viên Phòng Quản lý đất, Sở TN-MT TP HCM, 2-3 năm tù. Các bị cáo Lê Văn Thanh, nguyên Phó chánh Văn phòng UBND TP HCM; Lê Quang Minh, nguyên Trưởng Phòng Phát triển hạ tầng, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP HCM; Nguyễn Thanh Chương, nguyên Trưởng Phòng Đô thị, Văn phòng UBND TP HCM; Trương Văn Út, nguyên Phó trưởng Phòng Quản lý đất (Sở TN-MT TP HCM), cùng bị đề nghị 3-4 năm tù.

Theo đại diện VKS, hầu hết các bị cáo là những người giữ vị trí lãnh đạo đầu ngành, cán bộ chủ chốt của Bộ Công Thương và UBND TP HCM, có trình độ chuyên môn và hiểu biết trong lĩnh vực công tác. Vì những động cơ khác nhau, các bị cáo đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật rất nghiêm trọng. Từ đó, chuyển dịch quyền quản lý, sử dụng khu đất nêu trên là tài sản nhà nước sang tài sản tư nhân; gây thiệt hại, thất thoát số tiền hơn 2.700 tỉ đồng, gây bức xúc trong xã hội và suy giảm niềm tin của nhân dân.

Từ những năm 2011, 2012, Chính phủ đã có các Nghị quyết yêu cầu các bộ, ngành, tổng công ty nhà nước không đầu tư ngoài ngành kinh doanh chính, nhất là lĩnh vực bất động sản, tài chính... Khi triển khai thực hiện dự án tại khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng (TP HCM), Sabeco không bố trí được số tiền phải nộp để chuyển mục đích sử dụng là hơn 1.236 tỉ đồng. Tuy nhiên, ông Vũ Huy Hoàng vẫn quyết định cho đầu tư dự án và đã không chấp hành các Nghị quyết của Chính phủ.

Từ năm 2012-2016, ông Vũ Huy Hoàng chỉ đạo bà Hồ Thị Kim Thoa, nguyên Thứ trưởng Bộ Công Thương, và bị cáo Phan Chí Dũng có các văn bản chỉ đạo các cán bộ tại Sabeco dùng quyền sử dụng khu đất tại số 2-4-6 Hai Bà Trưng và tiền của Sabeco góp vốn với các doanh nghiệp tư nhân thành lập Sabeco Pearl để thực hiện dự án kinh doanh bất động sản. Sau khi góp vốn và Sabeco đứng ra thực hiện xong các thủ tục pháp lý cho dự án, ông Vũ Huy Hoàng không chỉ đạo Sabeco thực hiện dự án đã được phê duyệt, mà chỉ đạo thoái toàn bộ vốn góp (chuyển nhượng vốn) của Sabeco tại Sabeco Pearl cho doanh nghiệp tư nhân tham gia liên doanh để hoàn tất việc chuyển quyền quản lý, sử dụng khu đất nêu trên là tài sản nhà nước sang tài sản tư nhân trái pháp luật. Điều này đã gây thiệt hại, thất thoát hơn 2.700 tỉ đồng.

Đại diện VKS đánh giá bị cáo Vũ Huy Hoàng có nhiều tình tiết giảm nhẹ và mắc bệnh nặng. Tuy nhiên, bị cáo giữ vai trò chính với hành vi có tính chất quyết định, gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng nên cần phải chịu hình phạt cao hơn những bị cáo khác.

Vì lý do sức khỏe, bị cáo Vũ Huy Hoàng phải ngồi để tự bào chữa tại tòa. Ảnh: NAM ANH

Mắc khuyết điểm do quá nhiệt tình!

Được HĐXX cho phép ngồi để tự bào chữa, bị cáo Vũ Huy Hoàng cho biết dự án đầu tư của Sabeco tại khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng có mục tiêu quan trọng là xây dựng trụ sở văn phòng làm việc của Sabeco.

"Nhu cầu xây dựng văn phòng làm việc của Sabeco rất cần thiết. Tôi rất thông cảm, chia sẻ với mong muốn của Sabeco. Thời điểm Sabeco gửi văn bản xin thay thế nhà đầu tư mới xảy ra sau khi Chính phủ ban hành Nghị quyết số 26 vào tháng 7-2012. Nếu tôi có mắc khuyết điểm thì đó là do quá quan tâm, nhiệt tình, lo lắng, chia sẻ khó khăn với Sabeco, mong muốn công ty sớm tháo gỡ, xử lý khó khăn này" - ông Vũ Huy Hoàng phân trần.

Về cáo buộc triển khai dự án Sabeco, nhất là việc chuyển quyền sử dụng đất từ Sabeco sang Sabeco Pearl, bị cáo Hoàng khẳng định không tham gia, không chỉ đạo vào bất kỳ khâu nào trong quá trình này.

Về cáo buộc chỉ đạo việc thoái vốn tại Sabeco Pearl, ông Vũ Huy Hoàng cho biết tháng 3-2014, Bộ Công Thương có văn bản về việc đồng ý thay thế nhà đầu tư nhưng đến tháng 2-2016 mới xảy ra việc Sabeco đề nghị thoái vốn tại Sabeco Pearl. Đây là việc thực hiện thoái vốn theo chủ trương của Chính phủ, theo đề xuất của Sabeco, không phải ý chí của Bộ Công Thương. Vấn đề thoái vốn xảy ra sau khi ông được Quốc hội miễn nhiệm. Việc liên quan đến dự án đều xuất phát từ đề xuất của cơ sở, cấp dưới lên, không có chuyện áp đặt.

Bị cáo Vũ Huy Hoàng cho rằng mức án đề nghị của VKS đối với ông là “quá nặng”, không phù hợp với điều kiện thực tế. “VKS đề nghị tuyên phạt tôi 10-11 năm tù, với tình trạng sức khỏe như hiện nay, tôi không biết có đủ thời gian chấp hành quyết định này hay không?” - bị cáo Vũ Huy Hoàng nói.

Nguyễn Hưởng