Các đại biểu tham dự một sự kiện kỷ niệm 20 năm hợp tác phát triển công nghiệp giữa Việt Nam - Singapore tại Bình Dương

Đằng sau những thành tích đáng tự hào ấy là khát khao vươn lên, là sự nỗ lực không ngừng nghỉ và "liên tục đổi mới để phát triển" của rất nhiều thế hệ lãnh đạo, doanh nghiệp và mỗi người dân Bình Dương.

Hồi sinh những vùng đất khó

Trong hội trường lễ kỷ niệm 20 năm thành lập khu công nghiệp liên doanh giữa Tổng công ty Becamex IDC (Việt Nam) và nhóm đối tác doanh nghiệp Singapore do Tập đoàn Sembcorp Development dẫn đầu diễn ra vào tháng 9-2016, khi đoạn phim về quá trình hình thành khu công nghiệp được chiếu trên sân khấu, nhiều người không khỏi xúc động và ấn tượng về hình ảnh những vòng quay của chiếc xe đạp được các lãnh đạo tỉnh hồi ấy sử dụng đi khảo sát kiếm đất làm khu công nghiệp.

Ngồi xem những thước phim trong hội trường của Trung tâm Hội nghị triển lãm tỉnh Bình Dương mới được xây dựng, với nhiều trang thiết bị hiện đại, ít ai biết được xuất phát điểm của tỉnh có những hình ảnh đơn sơ, giản dị như vậy. Nhưng sau hơn 20 năm, chính từ cái mộc mạc, nghĩa tình của Bình Dương - Sông Bé, một sự "lột xác" ngoạn mục, thay da đổi thịt và một tầm vóc mới đã đến với Bình Dương.

Ông Hồ Minh Phương - nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương - cho biết trước khi làm những khu công nghiệp đầu tiên, Bình Dương còn là một tỉnh ít phát triển với nông nghiệp là chủ yếu, đường sá cũng nhỏ hẹp, thu nhập của người dân chưa cao. Khi được lựa chọn để hợp tác với Singapore, tỉnh cũng chưa có kinh nghiệm. Nhưng với quyết tâm dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, nhiều mô hình, cách làm hay từ Bình Dương đã được trung ương ủng hộ, và tới nay đã được nhân rộng ra cả nước.

Ví dụ chuyện làm quốc lộ 13 nối TP.HCM - Bình Dương, là một trong những công trình giao thông được xây dựng từ vốn xã hội hóa theo hình thức BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) đầu tiên của cả nước. 

Để xây dựng khu công nghiệp, phía đối tác Singapore đưa ra các yêu cầu như cần có đường lớn kết nối, có hệ thống lưới điện công suất lớn, có hệ thống nhân lực chất lượng... Quốc lộ 13 khi ấy còn nhỏ hẹp, nhưng nếu chờ nguồn vốn ngân sách hay vốn trung ương hỗ trợ thì sẽ có thể không đáp ứng được thời gian theo cam kết với đối tác.

Khi đó, tỉnh Bình Dương đã mạnh dạn đề xuất với trung ương, giao cho Tổng công ty Becamex IDC huy động nguồn lực xã hội để đầu tư đường. Lúc đầu, cũng có những ý kiến phản biện, thậm chí còn có ý kiến cho rằng không cần làm đường quá rộng, nhưng sau hơn 20 năm, hiệu quả của sự quyết đoán, cách làm của Bình Dương đã thấy rõ. Quốc lộ 13 như một "dải lụa" đã chắp cánh cho hàng loạt khu công nghiệp nằm trên trục đường này như VSIP 1, Việt Hương, Mỹ Phước 1, 2, 3, 4...

Hay như để chăm lo nơi an cư lạc nghiệp cho người lao động, Bình Dương đã có mô hình nhà ở xã hội rất thành công. Với cách làm "gom tiền thuê trọ thành nhà", hàng chục ngàn căn nhà ở xã hội đã được xây dựng liền kề các khu công nghiệp tại Thuận An, Thủ Dầu Một, Bến Cát, Bàu Bàng... với giá phải chăng, đáp ứng chỗ ở cho người lao động của các nhà máy, xí nghiệp. Từ một tỉnh thuần nông, với ý thức quan tâm đào tạo nguồn lao động tri thức, hiện nay tỉnh Bình Dương đã có gần 10 trường đại học, cao đẳng với sự tham gia đa dạng cả vốn đầu tư từ nhà nước và tư nhân.

Một khu công nghiệp do Becamex IDC và đối tác đầu tư tại Bình Dương

Đổi thay

Ông Nguyễn Văn Hùng - Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Becamex IDC, một trong những "kiến trúc sư" cho sự phát triển của Bình Dương - nhớ lại quá trình tìm tòi, hợp tác với quốc tế đã giúp doanh nghiệp tự đổi mới, phát triển. Từ một công ty nhỏ tại thị xã Bến Cát, tới nay Becamex IDC đã trở thành doanh nghiệp bất động sản công nghiệp uy tín nhất cả nước, không chỉ ở quy mô diện tích công nghiệp lớn nhất mà còn ở chất lượng, giá trị lan tỏa từ các dự án mà doanh nghiệp cùng các đối tác đầu tư.

Ông Hùng cho biết quá trình lựa chọn làm khu công nghiệp luôn được tìm hiểu kỹ lưỡng, làm sao để vị trí được chọn đáp ứng được nhu cầu của khách hàng, nhà đầu tư, nhưng cũng là phương án tốt nhất cho người dân địa phương. Và thông thường, các khu công nghiệp với thương hiệu Becamex IDC hay VSIP khi được phát triển tại Nghệ An, Bình Định, Quảng Ngãi... đều được lựa chọn xây dựng ở các vùng đất khó khăn, bà con khó canh tác nông nghiệp. Nhưng với sự đầu tư bài bản, triển khai các hạ tầng kết nối, các vùng đất này đã được lột xác trở thành vùng phát triển.

Ví dụ như với khu công nghiệp Becamex VSIP Bình Định vừa được khởi công tại xã Canh Vinh, huyện Vân Canh là một vùng rất khó khăn, khi dự án được công bố, rất nhiều người dân địa phương, trong đó có các cụ lão thành đã rất vui mừng. Từ việc có dự án khu công nghiệp, một tuyến đường đã được mở rộng với quy mô tới 6 làn xe, có hệ thống hạ tầng kỹ thuật đồng bộ kết nối với dự án khu công nghiệp, rút ngắn khoảng cách giữa huyện Vân Canh và khu vực trung tâm của tỉnh Bình Định và các tuyến đường lớn tại miền Trung.

Các hoạt động hợp tác quốc tế sôi nổi và hiệu quả đã tạo động lực cho Bình Dương phát triển. Trong ảnh: đại diện Tổng công ty Becamex IDC thỏa thuận hợp tác với đối tác Hà Lan để xây dựng thành phố thông minh

Luôn trăn trở với sự phát triển và không ngừng đổi mới, dù đạt được những thành tích đáng tự hào nhưng Bình Dương không tự thỏa mãn mà tiếp tục tìm kiếm những cách làm mới. Còn nhớ chỉ mới cách đây vài năm, trong các năm 2015, 2016, khi vừa tổng kết để nhìn lại quá trình phát triển công nghiệp của tỉnh; hàng loạt hoạt động hợp tác với các đối tác quốc tế cũng được tổ chức, trong đó nổi bật là các hoạt động hợp tác với đối tác Hà Lan để công bố ý tưởng xây dựng "thành phố thông minh".

Mới đầu, còn khá ít người hiểu hết ý tưởng để xây dựng thành phố thông minh, nhưng chỉ sau vài năm kiên trì, với hàng loạt sự kiện, tới nay ý tưởng phát triển từ mô hình "ba nhà" đã được lan tỏa trong cộng đồng, được sự hưởng ứng, tham gia tích cực của nhà nước, nhà doanh nghiệp và cả các trường đại học, viện nghiên cứu.

Bình Dương là một trong những thành phố có chiến lược phát triển thông minh nhất được cộng đồng quốc tế ghi nhận, tổ chức thành công nhiều hội nghị quốc tế tầm cỡ như Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á (HORASIS), có các hoạt động tham gia cùng các tổ chức quốc tế uy tín, kết nghĩa với các thành phố phát triển của thế giới.