Tờ South China Morning Post dẫn lời ông Ngô Quân - người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc - ngày 29-4 chỉ trích rằng chính quyền Mỹ kể từ khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức đã tăng cường hoạt động do thám tại các khu vực Biển Đông mà Bắc Kinh có yêu sách chủ quyền.
Theo đó, ông Ngô cho biết tần suất tàu chiến Mỹ được điều đến các khu vực Bắc Kinh có yêu sách đã tăng 20% so với cùng kỳ năm 2020 dưới thời chính quyền Tổng thống Donald Trump. Tần suất hoạt động của máy bay trinh sát Mỹ trong khu vực cũng tăng 40%.
Phát ngôn của ông Ngô được đưa ra sau khi ông Biden hôm 28-4 (giờ Mỹ) có bài phát biểu đầu tiên tại lưỡng viện Quốc hội, trong đó nhấn mạnh Mỹ "hoan nghênh cạnh tranh, nhưng không tìm kiếm xung đột".
Bộ Quốc phòng TQ cáo buộc Mỹ tăng cường hoạt động do thám. Ảnh: SCMP
Phát biểu trong buổi họp báo hàng tháng hôm 29-4, ông Ngô cho biết sự gia tăng của lực lượng Mỹ đã "gây bất ổn" và "dẫn đến cuộc chạm mặt giữa lực lượng hai bên hồi đầu tháng 4". Ông này nhắc tới sự việc tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Mustin của Mỹ đã tiến hành "trinh sát cận cảnh" nhóm tác chiến tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc.
Liên quan vụ việc, Hải quân Mỹ sau đó đã công bố một bức ảnh cho thấy sĩ quan cấp cao của tàu khu trục Mỹ USS Mustin đang ngồi gác chân lên cao nhìn về phía tàu sân bay Liêu Ninh đang di chuyển trên biển Hoa Đông.
Ông Ngô cho biết cuộc chạm mặt đã “can thiệp nghiêm trọng vào hoạt động huấn luyện của Trung Quốc và đe dọa nghiêm trọng an toàn hàng hải và an toàn của nhân viên hai bên”, đồng thời nói thêm rằng các tàu Trung Quốc đã “cảnh cáo” tàu Mỹ.
Trước đó, phát biểu trước Quốc hội hôm 28-4, ông Biden đã cam kết sẽ “duy trì sự hiện diện quân sự mạnh mẽ” ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, song “không phải để khơi mào xung đột mà là để ngăn chặn xung đột”.
“Chúng ta đang cạnh tranh với Trung Quốc và các quốc gia khác để giành chiến thắng trong thế kỷ 21. Chúng ta đang ở một thời điểm chuyển mình lớn trong lịch sử; chúng ta phải làm nhiều hơn là chỉ xây dựng lại, chúng ta phải xây dựng lại theo hướng tốt hơn” – ông Biden nói.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân hôm 29-4 đã bác bỏ quan điểm rằng Trung Quốc là mối đe dọa đối với Mỹ, nói rằng Trung Quốc “không có tham vọng bá quyền”.
South China Morning Post dẫn lời nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc, ông Dương Khiết Trì, hôm 29-4 cho biết Mỹ và Trung Quốc nên duy trì hợp tác, song Bắc Kinh sẽ không khoan nhượng trước bất kỳ nỗ lực nào nhằm “phá hoại hệ thống chính trị” của nước này.
Kể từ khi ông Biden nhậm chức hồi tháng 1, Mỹ đã tiến hành ít nhất bốn hoạt động "tự do hàng hải" gần Biển Đông và ba hoạt động khác gần eo biển Đài Loan.
Năm 2020, Washington đã tiến hành bảy hoạt động tự do hàng hải nhằm thách thức “yêu sách hàng hải quá mức” của Trung Quốc tại các vùng biển Hoa Đông và Biển Đông, theo báo cáo của Bộ Quốc phòng Mỹ.
Ông Ngô hôm 29-4 cũng cho biết sự gia tăng các hoạt động quân sự của Trung Quốc gần đây ở eo biển Đài Loan là nhằm vào "những cá nhân đòi ly khai" ở Đài loan và "lực lượng bên ngoài".
“[Chúng tôi] đã chuẩn bị đầy đủ để đối phó các hoạt động ly khai đòi độc lập của Đài Loan và sự can thiệp của các lực lượng bên ngoài” – ông Ngô trả lời trước những đồn đoán liên quan việc tàu tấn công đổ bộ Type 075 mới đây được đưa vào biên chế có thể được triển khai gần Đài Loan.
Ông Ngô ngang nhiên nói rằng các hoạt động của nhóm tác chiến tàu sân bay Liêu Ninh gần Biển Đông và Đài Loan sẽ trở thành "thông lệ".
